Onderminister Polakis onder vuur na gelekt gesprek

De Griekse onderminister van Volksgezondheid Pavlos Polakis (Syriza) ligt onder vuur nadat een telefoongesprek dat hij voerde met de gouverneur van de Bank van Griekenland is gelekt en op een nieuwssite belandde.

Bankgouverneur Yannis Stournaras noemt het ‘ongehoord’ en een ‘schending van het Griekse recht’ dat de inhoud van het privégesprek zonder zijn medeweten en tegen zijn zin openbaar is gemaakt. De openbaar aanklager onderzoekt nu of Polakis zijn gesprek met Stournaras stiekem heeft opgenomen en gelekt. Op dat vergrijp staat een gevangenisstraf van maximaal tien jaar. Polakis ontkent.

Het gesprek tussen de twee ging over het besluit van Stournaras om het management van Attica Bank te ondervragen over een mogelijk dubieuze persoonlijke lening van 100.000 euro aan Polakis. Die lening zou onder te gunstige voorwaarden zijn verstrekt. Vooral het onderpand voor de lening is omstreden: een huis van Polakis waarop nog een hypotheek van drie ton zit.

Polakis belde Stournaras en eiste dat de bankgouverneur ook een onderzoek zou openen naar omstreden leningen aan bepaalde politieke partijen, ambtenaren en media. Uit het transcript van het gesprek dat is uitgelekt dreigt Polakis ‘langs te komen en niet meer te vertrekken’ als Stournaras die leningen niet onder de loep neemt.

Ophef over sigaret
Polakis is niet onomstreden. Begin deze maand raakte de politicus ook al in opspraak omdat er een foto uit 2016 was opgedoken waarop te zien is dat hij het rookverbod aan zijn laars lapt en een sigaret rookt tijdens een persconferentie op het ministerie van Volksgezondheid. Ook gingen er in dezelfde week beelden rond van een Polakis die onder het genot van een sigaret danst in een bouzoukia.

De beelden schoten in het verkeerde keelgat bij de Europese Commissie. “Beschamend! Deze man weet niets van gezondheid!”, zei Eurocommissaris Vytenis Andriukaitis van Volksgezondheid tegen de krant Kathimerini. Andriukaitis was in Athene voor Wereldkankerdag. “Ik ben langs geweest op het ministerie van Volksgezondheid. En het rook daar naar sigaretten.”

De 53-jarige Polakis, die opgeleid is als chirurg, maakt sinds 2015 deel uit van de regering van premier Tsipras. In het eerste kabinet was hij onderminister van Binnenlandse Zaken en Administratieve Hervorming, in het tweede kabinet werd hij benoemd als onderminister van Volksgezondheid.

• Transcriptie van het telefoongesprek (in het Grieks)

Stournaras daagt getuigen in Novartis-schandaal

Gouverneur van de Griekse centrale bank Yannis Stournaras heeft een rechtszaak aangespannen tegen twee beschermde getuigen in de Novartis-omkopingszaak. Hij beschuldigt hen van meineed en laster.

Volgens de getuigen is Stournaras een van de tien prominente (oud)politici die steekpenningen hebben ontvangen van het Zwitserse farmaceutische bedrijf Novartis. De twee getuigen zijn alleen bekend onder een alias en Stournaras wil dat het Hooggerechtshof onderzoekt of het in strijd met de wet is om hun identiteit geheim te houden.

Eerder deze week gaf de openbaar aanklager in de corruptiezaak opdracht om inzage te geven in de bankrekeningen en andere activa van de tien politici die in de Novartis-zaak worden genoemd. De Griekse justitie doet al ruim een jaar onderzoek naar corruptie in de gezondheidszorg. Een deel van het bewijsmateriaal in de Novartis-zaak is afkomstig van de FBI.

Tussen 2006 en 2015 zou de Zwitserse farmagigant miljoenen euro’s smeergeld hebben betaald aan Griekse artsen en politici om hoge prijzen voor zijn producten veilig te stellen, terwijl er goedkopere alternatieven beschikbaar waren. Het smeergeld zat meestal ‘verstopt’ in dure facturen voor medische congressen en reizen, naar volgens getuigen werd soms ook contant geld betaald.

Behalve Stournaras, die van juli 2012 tot juni 2016 minister van Financiën was, worden onder meer ook oud-premier Antonis Samaras en EU-commissaris voor migratie Dimitris Avramopoulos genoemd in het vermeende omkoopschandaal. Alle betrokken politici ontkennen de beschuldigingen en noemen het een lastercampagne van hun politieke rivalen.

Samaras spande een rechtszaak aan tegen premier Alexis Tsipras. Volgens Samaras zit Tsipras achter het complot om oppositiepolitici te bezoedelen door hen te betrekken bij het corruptieonderzoek rond Novartis. Samaras heeft ook de Griekse onderzoeksjournalist Kostas Vaxevanis aangeklaagd wegens smaad.

• Meer over het Novartis-corruptieschandaal
• Het Novartis-schandaal – de Griekse beerput
• Familie Stournaras beschuldigt journalist van smaad

Tien (oud)politici genoemd in omkoopschandaal

Tien Griekse oud-politici worden in verband gebracht met een groot corruptieonderzoek rond het farmaceutische bedrijf Novartis.

Volgens de aanklagers bevat het dossier de getuigenissen van 20 personen, waaronder drie beschermde getuigen, en bewijsmateriaal dat is geleverd door Amerikaanse autoriteiten. Aanvullende bewijzen zouden er nog niet zijn.

De Zwitserse farmagigant Novartis zou volgens het dossier artsen in openbare ziekenhuizen hebben betaald om zijn medicijnen  voor te schrijven tegen hoge prijzen. Volgens de Griekse openbare aanklagers hebben die vermeende prijsafspraken de staat tijdens de financiële crisis miljarden gekost. Er wordt nog onderzoek gedaan naar andere betrokkenen, zoals artsen en tussenpersonen.

Steekpenningen

De (voormalige) politici, die tussen 2006 en 2015 in functie waren, zouden steekpenningen hebben ontvangen. Volgens persbureau AMNA gaat het om een bedrag van in totaal 50 miljoen euro. Het grootste deel daarvan, 40 miljoen, werd vóór 2010 betaald.

Twee van de betrokken politici zijn de oud-premiers Panagiotos Pikrammenos (mei-juni 2012) en Antonis Samaras (2012-2015). Getuigen beweren dat Samaras een koffer met 500-eurobiljetten ontving en dat Pikrammenos 100.000 euro kreeg.

Samaras noemde de beschuldigingen ‘laster’ en zei tegen persbureau AP dat hij als tegenreactie een aanklacht zal indienen tegen de huidige premier Alexis Tsipras. “Dit is de meest meedogenloze en belachelijke samenzwering ooit”, aldus Samaras. Ook Pikramenos ontkent alle betrokkenheid bij het omkoopschandaal, net als de andere politici die in verband worden gebracht met corruptie.

‘Ongefundeerde geruchten’

Het gaat om de voormalige ministers van Volksgezondheid Dimitris Avramopoulos (2006-2009), Andreas Loverdos (september 2010-mei 2012), Andreas Lykourentzos (juni 2012-juni 2013), Adonis Georgiadis (juni 2013-juni 2014), vice-minister Marios Salmas (juni 2012-juni 2013).

Ook oud-ministers van Financiën Yiannis Stournaras (juli 2012-juni 2016) en Evangelos Venizelos (juni 2011-maart 2013) en minister van Sociale Zaken Giorgos Koutroumanis (juni 2011-mei 2012) worden genoemd.

Avramopoulos, tegenwoordig Eurocommissaris voor migratie, noemde de beschuldigingen ‘denkbeeldig en onjuist’ en ‘ongefundeerde geruchten van anonieme bronnen’. Voormalige vice-premier Venizelos sprak van ‘een goedkope politieke afleiding’ en Stournaras, de huidige president van de centrale bank, zegt dat hij nooit iets heeft ondertekend met betrekking tot Novartis.

Familie Stournaras beschuldigt journalist van smaad

De Griekse journalist Kostas Vaxevanis is vandaag gearresteerd nadat de vrouw van Centrale Bank-president Yiannis Stournaras een aanklacht tegen hem had ingediend wegens smaad. Vaxevanis werd kort vastgezet toen hij zich vrijwillig meldde op het politiebureau in Kallithea.

In zijn zondagskrant Documento publiceerde Vaxevanis gisteren een artikel waarin hij schreef dat het pr-bedrijf van Stavroula Nikolopoulou-Stournaras overheidsgeld ontving om medische conferenties te organiseren zonder publieke aanbesteding. Ze zou daarbij de invloed van haar man hebben gebruikt. “De familie Stournaras – dikke vrienden met farmaceutische bedrijven” luidde de kop van het artikel.

In het stuk schrijft Vaxevanis ook dat Yiannis Stournaras lezingen verzorgde op conferenties die zijn echtgenote organiseerde en die gesponsord werden door de farmaceutische industrie, zonder zijn institutionele rol te respecteren. Verder beweert Vaxevanis dat de familie Stournaras banden heeft met de voormalige minister van Defensie Yannos Papantoniou, tegen wie een onderzoek loopt vanwege smeergeld.

Volgens Stavroula Nikolopoulou-Stournaras is het artikel ‘vals en lasterlijk’ en moet Vaxevanis gearresteerd worden. “Het degradeert me als professional als hij beweert dat ik de invloed van mijn man gebruik om werk te krijgen”, zegt ze in een verklaring. In september vorig jaar deed een corruptie-opsporingsdienst een onaangekondigde inval bij het bedrijf van Nikolopoulou en in de woning  van het echtpaar vanwege dezelfde zaak.

Yiannis Stournaras is sinds juni 2014 president van de Griekse Centrale Bank. Tussen 2012 en 2014 was hij minister van Financiën in de regering van premier Samaras. Ook nam hij deel aan de onderhandelingen over de toetreding van Griekenland tot de eurozone.

Regeringspartij Syriza noemde in een reactie de aanklacht van Nikolopoulou een ‘aanval op de journalistiek en vrijheid van meningsuiting’.

Lagarde-lijst

Onderzoeksjournalist Vaxevanis moest in 2012 en 2013 ook al voor de rechter verschijnen voor het publiceren van de ‘Lagarde lijst’ met de namen van meer dan 2000 rijke en prominente Grieken met een bankrekening in Zwitserland. Hij stelde dat hij de lijst had gepubliceerd om een systeem van corruptie bloot te leggen. Hij werd tweemaal vrijgesproken van het overtreden van de privacywetgeving.

In maart 2013 won Vaxevanis de Index on Censorship Award voor zijn onthullingen over de ‘Lagarde lijst’. Index on Censorship is een non-gouvernementele organisatie die zich inzet voor de vrijheid van meningsuiting en persvrijheid.

Eurogroep stelt besluit over Griekenland uit

De Eurogroep neemt op 20 februari nog geen besluit over de volgende stap bij de financiële steun aan Griekenland. Eerst moeten er precieze afspraken met de Grieken worden gemaakt over verdere hervormingen.

Dat zei Eurogroep-voorzitter en minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem in zijn wekelijkse gesprek met RTL Z. Waarschijnlijk komt die overeenkomst er pas in maart.

Op dit moment wordt het derde reddingsprogramma voor Griekenland uitgevoerd. “Dat vergt heel veel maatregelen”, aldus Dijsselbloem. Er zijn er nog ingrepen nodig bij de pensioenen en op de arbeidsmarkt en verdere aanpassingen van het belastingstelsel.

“Daar zijn we nu over in gesprek met het IMF, dat daar streng op is en met de Grieken, die daar soms tegenaan hikken omdat het politiek moeilijke kwesties zijn. Maar we blijven daar gestaag aan werken”, zei Dijsselbloem. Pas als de ‘second review’ van het leenprogramma is afgerond kan er weer geld worden overgemaakt naar de Grieken.

De president van de Griekse Centrale Bank, Yiannis Stournaras, uitte gisteren in het Griekse  parlement zijn zorgen over het uitblijven van een akkoord. “Als we er deze maand niet uitkomen, volgt een nieuwe periode van onzekerheid waardoor een deal lastiger wordt en het economische herstel gevaar loopt”, zei Stournaras. Hij vreest dat buitenlandse investeerders wegblijven en dat de Griekse banken weer onder druk zullen komen.

Dijsselbloem deelt die zorgen van Stournaras niet. “Ik begrijp die waarschuwingen niet, want Griekenland heeft pas weer een lening nodig tegen de zomer, vooral om een oude lening af te lossen. Dus het is niet zo dat ze nu in een acute crisis zitten”, aldus de Eurogroep-voorzitter bij RTL Z.

Griekenland moet deze zomer ongeveer 7,2 miljard euro aan leningen aflossen. Athene kan dat alleen doen als er een nieuwe tranche van de lening van 86 miljard euro is uitbetaald.

Samaras herschikt Griekse regering

Gikas Hardouvelis is de nieuwe Griekse minister van Financiën. Hij neemt de plaats in van Yiannis Stournaras die plaats moest maken omdat premier Samaras zijn kabinet radicaal heeft herverdeeld.

Hardouvelis is professor aan de Universiteit van Piraeus, economisch adviseur van Eurobank en voormalig adviseur van ex-premiers Lucas Papademos en Costas Simitis.  De keuze voor technocraat Hardouvelis als minister van Financiën lijkt bedoeld om de internationale schuldeisers gerust te stellen. Zijn voorganger Stournaras wordt voorzitter van de Griekse centrale bank.

Premier Samaras reageert met de herschikking van het kabinet op de uitslag van de Europese verkiezingen van vorige maand. Oppositiepartij Syriza kwam daar met 26,5% van de stemmen als winnaar uit de bus, regeringspartij Nea Dimokratia haalde 22,8%. Ondanks de herschikking lijkt het niet op dat er ook een beleidswijziging wordt doorgevoerd.

Argyris Dinopoulos wordt de nieuwe minister van Binnenlandse Zaken. hij vervangt Yiannis Michelakis, die geen andere functie kreeg. Constantinos Tasoulas wordt minister van Cultuur, Andreas Loverdos wordt verantwoordelijk voor onderwijs.

De nieuwe minister van Openbare Orde is Vassilis Kikilias. Hij vervangt op dat departement Nikos Dendias die het ministerie van Economische Ontwikkeling onder zijn hoede krijgt. Makis Voridis vervangt Adonis Georgiadis als minister van Gezondheid.

Sofia Voultepsi vervangt Simos Kedikoglou als regeringswoordvoerder. Voultepsi beweerde vorig jaar dat de BBC eigendom was van wapenhandelaars en dat de internationale pers was verkocht aan ‘Rotschild bankier’. Na het zinken van een boot bij Farmakonisi waarbij 12 migranten verdronken, noemde ze de vluchtelingen ‘ongewapende invallers, wapens in de handen van de Turken’.

Evangelos Venizelos blijft ook na de wijzigingen aan als vice-premier en minister van Buitenlandse Zaken.  De nieuwe regering telt 46 leden, 32 van hen zijn lid van Samaras’ Nea Dimokratia. Aartsbisschop Ieronymos leidt morgen de ceremonie waarin het nieuwe kabinet wordt beëdigd.

• Alle namen van de nieuwe Griekse regering

Stournaras: Geen nieuwe bezuinigingen

De trojka dwingt Griekenland niet tot nieuwe bezuinigingen, maar er wordt nog wel stevig onderhandeld over de hervormingen die de Grieken moeten doorvoeren.

“De onderhandelingen zijn lang en hard, maar er is geen reden voor paniek”, liet minister van Financiën Yiannis Stournaras weten. “Als regering proberen we het beste te bereiken voor de Griekse bevolking. Daarom duren de onderhandelingen met de trojka zo lang. Maar uiteindelijk zullen we een akkoord hebben.”

Stournaras deed zijn uitspraken na vragen over het uitgestelde bezoek van de controleurs van de trojka (Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds).

Het laatste bezoek van de geldschieters is voor enkele weken uitgesteld, naar verluidt vanwege onenigheid over het doorvoeren van de bezuinigingsmaatregelen.

De Nederlandse minister van Financiën – en voorzitter van de eurogroep – Jeroen Dijsselbloem schreef afgelopen week in een brief aan de Tweede Kamer dat Griekenland nog niet voldoet aan de eisen voor de uitbetaling van een nieuwe tranche van de noodlening.

‘Belasting op stookolie gaat niet omlaag’

Vanwege de hoge brandstofkosten stoken heel veel Grieken hun huizen warm met houtkachels. Vooral in de steden leidt dit tot luchtvervuiling die de gezondheidswaarden overschrijdt. De Griekse regering is echter niet van plan de belasting op stookolie te verlagen.

“We erkennen het probleem, maar de prijs van stookolie laten zakken, is niet de oplossing”, zei minister van Financiën Yannis Stournaras nadat de luchtvervuiling in steden als Athene en Thessaloniki recordhoogtes had bereikt door het stoken van hout.

Volgens Stournaras, minister van Volksgezondheid Adonis Gerogiadis en milieuminister Yiannis Maniatis zou het smokkelaars in de kaart spelen als de belasting op stookolie wordt teruggebracht naar het niveau van vorig jaar.

Wel verklaarden de ministers dat arme gezinnen die nu een verlaagd elektriciteitstarief genieten, gratis elektriciteit krijgen op bijzonder koude dagen met veel smogvorming. Stournaras wees er ook op dat dit jaar meer arme gezinnen recht hebben op stookoliebonnen dan vorig jaar.

Volgens minister Georgiadis komen vijf miljoen Grieken in aanmerking voor stookoliebonnen.

Grieken praten met trojka over begrotingstekort

Minister van Financiën Yiannis Stournaras praat vandaag met de trojka over eventuele extra maatregelen die Griekenland volgend jaar moet nemen om aan de financieringseisen te blijven voldoen.

Over drie dagen wil Stournaras een nieuwe begroting presenteren aan het Griekse parlement. Het voorgestelde budget heeft echter een tekort van vijfhonderd miljoen euro.

Volgens de Griekse regering kan dat gat worden gedicht zonder aanvullende bezuinigingsmaatregelen. Functionarissen van de trojka (Europese Commissie, Europese Centrale Bank en Internationaal Monetair Fonds) onderzoeken nu of dat klopt.

De internationale geldschieters  willen daarnaast ook op de hoogte worden gebracht van de Griekse plannen om massaal ambtenaren te ontslaan en om hypotheken te garanderen. Verder willen de inspecteurs meer informatie over de noodlijdende Griekse staatsbedrijven.

Voedselpakketten voor minister Stournaras

Bij het Griekse ministerie van Financiën verzamelde zich een groep Griekse burgers met manden vol flesjes olijfolie, tomaten en een kip. Voor de familie van minister Yannis Stournaras.

“Het is een gebaar van medeleven aan een worstelende familie”, schamperde de vakbond die het protest had georganiseerd. “We hopen dat meneer Stournaras dit gebaar waardeert.”

Het protest is een reactie op uitspraken van minister van Financiën Yannis Stournaras. Hij zei vorige week dat hij heel goed weet wat veel Grieken doormaken, omdat zijn eigen familie ‘het ook moeilijk heeft’. Die opmerking zorgde voor een regen aan spottende reacties.

De minister zei in een interview dat ook zijn moeder en zijn schoonouders de eindjes aan elkaar moeten knopen, net als veel andere Grieken. “Ik weet precies wat het inhoudt om met 500 euro per maand rond te moeten komen.”