
President Katerina Sakellaropoulou heeft vanmorgen een krans gelegd bij de Polytechnische School (NTUA) in Athene voor de herdenking van de studentenopstand van 17 november 1973. De opstand wordt gezien als hoogtepunt van het protest tegen het militaire dictatoriale regime in Griekenland en wordt ieder jaar in het hele land herdacht.
“De opstand was het begin van het einde van zeven jaar junta en de basis voor het tijdperk na de dictatuur. Het symboliseert politieke vrijheid en herinnert ons eraan dat de strijd voor democratie constant en veeleisend is”, zei Sakellaropoulou. “Ter nagedachtenis aan de slachtoffers, de studenten en de strijders van de opstand, erkennen we onze plicht om de kwaliteit van de instellingen en het open perspectief van onze samenleving te waarborgen”, zei ze.
Nikos Androulakis, leider van oppostitiepartij PASOK/KINAL, noemde de studentenopstand van 1973 een ‘nationale mijlpaal’ en een ‘gebeurtenis met wereldwijde betekenis’. “De solidariteit en opoffering van de studenten, hun dorst naar vrijheid en democratie, inspireert iedereen die een eerlijkere en meer menselijke wereld wil”, zei hij.
Protestmarsen
Op 15 november wordt de campus van de NTUA in Athene gesloten en op 17 november wordt de herdenking afgesloten met protestmarsen. De mars in Athene, waarbij een Griekse vlag wordt meegedragen waarop nog bloedsporen zichtbaar zijn, begint bij de Polytechnische School en eindigt traditiegetrouw bij de Amerikaanse ambassade. De VS steunden de junta die in Griekenland tussen 1967 en 1974 aan de macht was.
Rond de dagen van de herdenking worden in de Griekse hoofdstad meer dan 5500 politieagenten uit heel het land ingezet. De politie zal ook drones en helikopters inzetten om de situatie in Athene van bovenaf te volgen, met name in het centrum van de wijk Exarchia, waar de Polytechnische Universiteit is gevestigd en protesten vaak uitdraaien op confrontaties met de oproerpolitie.
17 november 1973

In de vroege ochtend van 17 november 1973 brak een tank door de poort van de Polytechnische School in Athene. Het was een reactie van de junta op het studentenprotest tegen het militaire regime dat op 14 november was begonnen. Ongeveer 1500 studenten hadden zich verschanst in het gebouw, waar ze een illegale radiozender bouwden die herhaaldelijk dezelfde boodschap uitzond in Athene: “Dit is de Polytechneion! Mensen van Griekenland, de Polytechneion is de vlaggendrager van onze gemeenschappelijke strijd tegen de dictatuur en voor de democratie!”
Een van de stemmen van deze beroemde “Εδώ Πολυτεχνείο”-radiouitzending die Griekse burgers opriep om de opstand te ondersteunen was de latere politica Maria Damanaki. Damanaki, die lid was van de jongerentak van de Griekse communistische partij, werd gearresteerd en gemarteld door het militaire regime.
24 doden
Duizenden jongeren en arbeiders sloten zich aan bij de studentenprotesten en de spanningen namen steeds verder toe. Het leger drukte het studentenprotest na enkele dagen met geweld de kop in; de junta stuurde 25 tanks naar de Polytechnische School. Enkele minuten later crashte een tank door de poort van de hoofdingang, waarop enkele studenten waren geklommen. Volgens officiële cijfers zijn bij de actie van het leger 24 mensen omgekomen.
- Zeldzame historische foto’s van de opstand
- Reconstructie van het einde van de studentenopstand
- Dit waren de 24 slachtoffers van de opstand
- Never Forget Bouboulinas Street
- Greeks still fiercely argue on casualties in Students’ Uprising
- 21 april 1967: Kolonels grijpen de macht
- 24 juli 1974: het herstel van de Griekse democratie