Extra maatregelen om inflatie te verlichten

Premier Kyriakos Mitsotakis heeft 21 initiatieven aangekondigd om huishoudens en bedrijven die worden geteisterd door de energiecrisis en hoge inflatie te ondersteunen.

Zo komt er een speciale regeling om de kosten van stookolie te verlagen. De totale subsidie voor stookolie wordt opgetrokken naar 300 miljoen euro en de criteria om voor die subsidie in aanmerking te komen, worden uitgebreid. Voor boeren komt er een noodsubsidie om de stijgende kosten van brandstof en veevoer te dekken.

In december ontvangen 2,3 miljoen Grieken een eenmalige cheque van 250 euro voor de kosten van het levensonderhoud. De tegemoetkoming in de huisvestingskosten voor universitaire studenten gaat ook fors omhoog (met 50 procent en in sommige gevallen zelfs 100 procent).

“We nemen een reeks permanente maatregelen, die in januari van kracht zullen worden. Op die manier wordt een vangnet voor de samenleving geïnstalleerd en wordt de basis voor een betere toekomst gelegd”, aldus Mitsotakis.

Pensioenen en minimumloon omhoog

De premier deed deze beloftes in zijn toespraak over het economische beleid op de 86e editie van de Thessaloniki International Fair (TIF). Ook kondigde hij aan dat de pensioenen omhoog zullen gaan, net als – vanaf 1 mei – de minimumlonen. De btw in bepaalde sectoren wordt verlaagd. In de bouw wordt de btw opgeschort tot eind 2024 om de bouwactiviteit te stimuleren.

Het nieuwe steunpakket zal in totaal 5,5 miljard euro gaan kosten en is een aanvulling op de al aangekondigde subsidies op de elektriciteitsrekeningen.

Energie-gerelateerde prijsstijgingen veroorzaakten in Griekenland de hoogste inflatie in drie decennia. In augustus bedroeg de inflatie 11,4 procent, bleek uit cijfers van het Griekse statistiekbureau ELSTAT.

• De aangekondigde maatregelen

Prijs stookolie met 11 procent gedaald

De prijs van stookolie in Griekenland ligt deze winter 11 procent lager dan een jaar geleden. Volgens de laatste gegevens zal de verkoopprijs tussen 1,02 en 1,05 euro per liter liggen.

Op 15 oktober is de officiële verkoopperiode voor stookolie begonnen. De regering werkt aan een nieuw kader voor de stookoliesubsidie, om de huishoudens die het nodig hebben onmiddellijk ondersteuning te kunnen bieden.

Oliekachels zijn in Griekenland nog steeds de meest voorkomende vorm van verwarming. In de periode 2008 – 2017 (tijdens de economische crisis) daalde de verkoop van stookolie in Griekenland met 62,4 procent. Veel huishoudens namen hun toevlucht tot alternatieve warmtebronnen, zoals houtkachels, open haarden of elektrische kachels.

Griekse winter

In 2016 maakte de de Nederlandse filmmaakster Ingeborg Jansen de documentaire ‘Griekse Winter’ over (broer en zus) Tasos en Evdokia Pafralides die in Thessaloniki klein tankstation runnen. In de winter leveren ze tevens stookolie aan een groot aantal flats en woningen in de stad. Door de crisis kunnen steeds minder Grieken zich de stookolie veroorloven. Iedere dag staan Tasos en Evdokia voor een dilemma: moeten ze stookolie weigeren aan klanten die het niet kunnen betalen?

• Bekijk de docu ‘Griekse Winter’ van Ingeborg Jansen (58 min)

1 op de 4 Grieken heeft geen geld voor verwarming

Bijna een op de vier Grieken kan het zich niet veroorloven om zijn huis voldoende te verwarmen. Dat blijkt uit een jaarlijkse enquête van Eurostat over inkomen en leefomstandigheden in de Europese Unie.

Volgens de gegevens van het Eurostat-onderzoek (over 2017) zei 25,7 procent van de Grieken dat ze hun huis niet voldoende warm konden houden vanwege hun financiële situatie. Het EU-gemiddelde ligt op 7 procent.

Mensen die hun huis onvoldoende kunnen verwarmen in EU (in %) Klik voor vergroting

Oliekachels zijn in Griekenland nog steeds de meest voorkomende vorm van verwarming. Om de koude wintermaanden door te komen heeft een Grieks huishouden ongeveer 1000 liter stookolie nodig. Grieken kopen stookolie voor een gemiddelde prijs van 1.025 euro per liter, terwijl de gemiddelde prijs in de Europese Unie 0.794 euro per liter is (en 0.781 euro in de eurozone).

In 2009 kon 12 procent van de Grieken het zich niet veroorloven om hun huizen te verwarmen, in 2011 was dat 18,6 procent en in 2014 maar liefst 32,9 procent – vanwege de extra kosten en belastingen op stookolie. In 2015 en 2016 ging het om respectievelijk 29,2 procent en 29,1 procent van de Grieken.

Docu ‘Griekse winter’

In 2016 maakte de de Nederlandse filmmaakster Ingeborg Jansen de documentaire ‘Griekse Winter’ over (broer en zus) Tasos en Evdokia Pafralides die in Thessaloniki klein tankstation runnen. In de winter leveren ze tevens stookolie aan een groot aantal flats en woningen in de stad. Door de crisis kunnen steeds minder Grieken zich de stookolie veroorloven. Iedere dag staan Tasos en Evdokia voor een dilemma: moeten ze stookolie weigeren aan klanten die het niet kunnen betalen?

• Bekijk de docu ‘Griekse Winter’ van Ingeborg Jansen (58 min)
• Prijs stookolie met 20 procent gestegen 

Prijs stookolie met 20 procent gestegen

De prijs van stookolie in Griekenland ligt deze winter 20,7 procent hoger dan een jaar geleden. De gemiddelde prijs is dit jaar 1,15 euro per liter.

Oliekachels zijn in Griekenland nog steeds de meest voorkomende vorm van verwarming. Een gemiddeld Grieks gezin moet nu 1150 euro neertellen voor 1000 liter stookolie om de koude wintermaanden door te komen. In oktober 2017 betaalden ze nog 950 euro voor diezelfde hoeveelheid.

Volgens deskundigen is de prijsverhoging te wijten aan de hoge internationale olieprijs van meer dan 80 dollar per vat. Ook de belasting die de Griekse overheid heft op stookolie (48 procent van de verkoopprijs) is debet aan de hoge olieprijs.

Op 15 oktober is de officiële verkoopperiode voor stookolie begonnen, maar bij de handelaren zijn nog nauwelijks bestellingen binnengekomen. Veel consumenten zeggen dat ze wachten met het plaatsen van orders omdat ze hopen dat de prijzen nog zullen dalen. Ook wachten ze of de regering komt met een ‘stookolietoeslag’ voor huishoudens met een laag inkomen.

In de periode 2008 – 2017 (tijdens de economische crisis) is de verkoop van stookolie in Griekenland met 62,4 procent gedaald. Veel huishoudens namen hun toevlucht tot alternatieve warmtebronnen, zoals houtkachels, open haarden of elektrische kachels.

Griekse winter

In 2016 maakte de de Nederlandse filmmaakster Ingeborg Jansen de documentaire ‘Griekse Winter’ over (broer en zus) Tasos en Evdokia Pafralides die in Thessaloniki klein tankstation runnen. In de winter leveren ze tevens stookolie aan een groot aantal flats en woningen in de stad. Door de crisis kunnen steeds minder Grieken zich de stookolie veroorloven. Iedere dag staan Tasos en Evdokia voor een dilemma: moeten ze stookolie weigeren aan klanten die het niet kunnen betalen?

• Bekijk de docu ‘Griekse Winter’ van Ingeborg Jansen (58 min)

Samaras wil belastingen verlagen

Premier Samaras wil een aantal impopulaire belastingverhogingen weer terugdraaien. Dat zei hij tijdens zijn jaarlijkse toespraak over de stand van de economie. Hij wil hiermee laten zien dat de bezuinigingen en lastenverhogingen voorbij zijn.

Samaras rekent erop dat de Griekse economie dit jaar voor het eerst in zes jaar tijd weer op lichte groei zal uitkomen. De Griekse overheid verwacht in het derde kwartaal al een klein plusje. Dat is dan de eerste kwartaalgroei sinds het land in 2008 in een recessie verzeild raakte.

Onder andere een aanschafbelasting op stookolie zou met 30 procent verlaagd worden en een solidariteitsbelasting zou ook verlaagd worden. In oktober worden de details van de plannen bekend gemaakt.

“Dit is het jaar dat Griekenland op eigen benen moet staan. Het land is nog steeds gewond, inderdaad, maar de wonden zijn aan het helen en we kijken naar de toekomst”, aldus de premier.

De Griekse regering meent dat ook de Europese Unie en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) moeten inzien dat het tijd is om te beginnen met het terugdringen van bezuinigingen. Hierdoor zou ruimte ontstaan om de economische groei te stimuleren en om de politieke stabiliteit te bevorderen.

Griekse hoogwaardigheidsbekleders brachten de belastingverlagingen deze week al naar voren in gesprekken met kredietverstrekkers in Parijs. Maar er is nog geen bevestiging naar buiten gekomen dat die instemmen met de plannen.

‘Belasting op stookolie gaat niet omlaag’

Vanwege de hoge brandstofkosten stoken heel veel Grieken hun huizen warm met houtkachels. Vooral in de steden leidt dit tot luchtvervuiling die de gezondheidswaarden overschrijdt. De Griekse regering is echter niet van plan de belasting op stookolie te verlagen.

“We erkennen het probleem, maar de prijs van stookolie laten zakken, is niet de oplossing”, zei minister van Financiën Yannis Stournaras nadat de luchtvervuiling in steden als Athene en Thessaloniki recordhoogtes had bereikt door het stoken van hout.

Volgens Stournaras, minister van Volksgezondheid Adonis Gerogiadis en milieuminister Yiannis Maniatis zou het smokkelaars in de kaart spelen als de belasting op stookolie wordt teruggebracht naar het niveau van vorig jaar.

Wel verklaarden de ministers dat arme gezinnen die nu een verlaagd elektriciteitstarief genieten, gratis elektriciteit krijgen op bijzonder koude dagen met veel smogvorming. Stournaras wees er ook op dat dit jaar meer arme gezinnen recht hebben op stookoliebonnen dan vorig jaar.

Volgens minister Georgiadis komen vijf miljoen Grieken in aanmerking voor stookoliebonnen.

Boze Grieken gooien ijs voor parlement

Boze Grieken hebben duizend kilo ijs op de stoep van het parlementsgebouw in Athene gestort. Ze protesteren hiermee tegen de verhoging van de prijs van stookolie.

Stookolie, waarmee de meeste Grieken in de winter hun huizen verwarmen, wordt ruim vijftig procent duurder en gaat 1,38 euro per liter kosten.

Het ijs dat voor het parlement werd uitgestrooid, staat symbool voor de kou die de Grieken vrezen als ze de hoge olieprijzen niet kunnen betalen.

De demonstranten kwamen uit Kastoria en Florina, in het noorden van Griekenland. “Het noorden is niet zoals het zuiden van Griekenland”, aldus een van de demonstranten. “Bij ons is er een strenge winter van drie maanden. Vorig jaar was het in Florina -30 graden.  Dat hadden we nog nooit meegemaakt.”