Recyclingbelasting voor PVC-verpakkingen

Vanaf 1 juni wordt er een recyclingbijdrage in rekening gebracht op plastic verpakkingen die PVC bevatten. Dat heeft de Griekse regering bekendgemaakt.

De recyclingbijdrage bedraagt 0,08 euro, waar nog btw bovenop komt. Dat betekent dat de consument 10 cent extra moet betalen voor producten waarvan de verpakking PVC bevat. De opbrengst wordt gebruikt om recyclingacties te financieren.

Door een extra belasting te heffen wil de overheid het gebruik van PVC ontmoedigen. De recyclingbijdrage, die is gebaseerd op de EU-richtlijn, zal voornamelijk betrekking hebben op plastic flessen die een etiket van PVC hebben.

Bedrijven zijn verplicht om bij de verkooppunten van de producten – op een voor de consument zichtbare plaats – aan te geven dat voor deze producten een recyclingbijdrage geldt. Ook moet de hoogte van het bedrag worden vermeld.

• Greece Aiming to Make Recycling Routine with 5 Reforms

Griekse pionier uitgeroepen tot ‘Young Champion of the Earth’

Lefteris Arapakis is door het Milieuprogramma van de Verenigde Naties (UNEP) uitgeroepen tot ‘Young Champion of the Earth’. De 26-jarige Griek is een van de zeven jonge wetenschappers, ingenieurs, ondernemers en activisten die werden onderscheiden voor hun werk.

Alle zeven prijswinnaars zijn jonger dan 30 jaar en behoorden tot 35 finalisten. De UNEP-prijs biedt startersfinanciering en mentorhulp bij hun innovatieve plannen.

Arapakis richtte in 2016 Enaleia op, de eerste professionele vissersschool van Griekenland. De doelstelling van Enaleia (wat ‘samen met de vissers’ betekent) is tweeledig. De school wil vissers leren om op een milieuvriendelijkere manier hun beroep uit te oefenen en daarnaast ook samenwerken met vissers om plastic afval uit zee te halen en te recyclen (de Mediterranean Cleanup).

Sinds de lancering hebben de sociale onderneming Enaleia en Mediterranean Cleanup, meer dan 80 ton plastic uit zee verzameld. “We leren studenten niet alleen hoe ze moeten vissen, maar ook hoe ze moeten vissen, zodat er morgen vis kan bestaan”, zegt de jonge Griek, die zelf ook uit een vissersfamilie komt. Inmiddels zijn 110 mensen – die eerder geen baan hadden – opgeleid door onderneming van Arapakis.

Enaleia werkt met 700 professionele vissers en is actief in 12 Griekse havens en in het Italiaanse Rimini. Volgens Arapakis, die een diploma economie en management heeft behaald aan de Athens University of Economics and Business, is de plasticvervuiling in de visserijgebieden van de Argo-Saronische Golf nu ‘aanzienlijk verminderd’.

• Griekse vissers helpen bij opruimen plastic uit zee
• Enaleia: de eerste school voor vissers in Griekenland

Santorini wordt ‘Plastic Free’

Santorini sluit zich aan bij een aantal Griekse eilanden die proberen plastic uit te bannen en voor milieuvriendelijke alternatieven te kiezen om het milieu te beschermen.

De campagne ‘Plastic-free Santorini’ gaat dit voorjaar officieel van start en wordt ondersteund door door het Griekse ministerie van Toerisme, de gemeente Thira en Lidl Hellas. De initiefnemers noemen Santorini een eiland met speciale gevoeligheden voor het milieu, maar ook een tijdloze symboliek. De milieubewustzijnscampagne loopt tot het einde van het jaar.

Vorig jaar verbood het Kleine Cycladen-eiland Donoussa (als eerste eiland in de Egeïsche Zee) al het wegwerpplastic. Het initiatief om eenmalig bruikbare plastic producten te weren is onderdeel van het programma ‘Sea Change’ van de Laskaridis Charitable Foundation. In 2018 deed het eiland Sikinos in het kader van ‘Sea Change’ al plastic rietjes in de ban. Op Alonissos geldt sinds 2015 een verbod op plastic tasjes.

Vanaf 2021 geldt in de Europese Unie een algeheel verbod op het gebruik van wegwerpplastic, waaronder rietjes, bestek en borden. Ook drank- en voedselverpakkingen van piepschuim, roer- en wattenstaafjes, ballonstokjes en zakjes van dun plastic vallen onder het verbod.

Door de meest vervuilende plastics te verbieden hoopt de EU de enorme plasticberg te verminderen. Ieder jaar belandt minstens acht miljoen ton plastic in de oceanen. Wereldwijd kost zwerfvuil en plastic in het water aan zeker een miljoen zeevogels en 100.000 zeedieren het leven.

• Dounoussa doet wegwerpplastic in de ban
• Plastic rietjes taboe op Sikinos
• Staramaki: het alternatief voor plastic rietjes
• Website Sea Change Greek Islands

70 procent dode schildpadden had plastic in maag

Meer dan 70 procent van de zeeschildpadden die in het zeeschildpaddencentrum van Archelon in Glyfada zijn overleden, had stukjes plastic ingeslikt. Dat blijkt uit analyses van de maaginhoud van de dieren.

Onderzoekers van het Helleens Centrum voor Marien Onderzoek vonden in de 36 – voornamelijk jonge – zeeschildpadden meer dan 250 stukjes plastic. Het ging om vislijnen, stukjes van plastic zakken en harde ‘microplastics’ (stukjes plastic die kleiner zijn dan 5 millimeter). Het plastic werd aangetroffen in zowel de maag als de darmen van de schildpadden.

“Afval van menselijke activiteiten komt overal in zee voor, van stranden tot de meest afgelegen plekken in de oceanen. Van alle soorten zeeafval is plastic het meest problematisch en ook het meest voorkomend. Plastics kunnen de voedselketen binnendringen wanneer ze per ongeluk worden geconsumeerd door zeedieren”, zegt Dr. Eleni Kaberi, hoofd van het speciale programma. “En daardoor kunnen er gevaarlijke chemische stoffen vrijkomen.”

Het percentage schildpadden dat in Griekenland wordt gevonden met plastic in hun maag is vergelijkbaar met de westelijke en centrale Middellandse Zee, maar beduidend hoger dan in oostelijke en zuidelijke mediterrane landen zoals Turkije en Tunesië. In Cyprus is het percentage hoger dan in Griekenland.

• Website Archelon
• Caretta Zeeschildpad in Griekenland
• For Animals, Plastic Is Turning the Ocean Into a Minefield

Duikers zien bij Andros een ‘koraalrif van plastic’

Duizenden plastic zakken haalde een team van duikers en milieuactivisten vorige maand van de zeebodem bij het Griekse eiland Andros. Het plastic is afkomstig van een officieuze vuilstortplaats die acht jaar geleden in het water gleed na zware regenval.

Net als koraal heeft het plastic afval een soort rif gevormd op de zeebodem. De duikers zagen blauwe, zwarte en gele plastic zakken die verstrikt zaten tussen riffen, zwaaiend tussen vissen.

“Zoals het paradijs van de Caribische Zee, waar je overal koraalriffen in alle kleuren vindt. Het was precies hetzelfde, maar in plaats van koralen waren het tassen”, zegt Arabella Ross, een vrijwillige duiker bij Aegean Rebreath tegen Kathimerini. “Het was vreselijk om te zien en het heeft me echt geschokt.”

Aegean Rebreath werd in 2017 opgericht om onder water en langs de kusten van de Egeïsche Zee afval op te ruimen. Volgens een rapport van het Wereld Natuur Fonds uit juni van dit jaar is de Middellandse Zee een van de zeeën met de meeste plasticvervuiling ter wereld.

De duikers hebben slechts een klein deel van het plastic kunnen opruimen.  Veel plastic zakken waren al gedeeltelijk afgebroken en waren bros. “Zelfs als we met 60 mensen waren en vijf dagen de tijd hadden, zouden we niet in staat zijn geweest om al het plastic afval naar boven te brengen”, aldus Ross.

Griekenland produceert jaarlijks ongeveer 700.000 ton plastic afval, daarvan belandt ongeveer 11.500 ton in zee. Bijna 70 procent daarvan eindigt weer op de kustlijn.

• Tagesschau: Wie Taucher die Ägäis vom Plastik befreien
• Website Aegean Rebreath
• Foto’s van het ‘plastic koraalrif’ bij Andros
• Griekse vissers helpen bij opruimen plastic uit zee
• Duikers vissen 2 ton plastic visnetten van zeebodem

Griekse vissers helpen bij opruimen plastic uit zee

Griekse vissers krijgen 200 euro per maand om afval uit hun netten te recyclen. Steeds meer plastic en blikjes worden samen met de vis uit het water gehaald. Het nieuwe Griekse bedrijf Enaleia wordt financieel gesteund door Griekse en buitenlandse donoren om een duurzamere manier van vissen te introduceren.

Enaleia-oprichter Lefteris Arapakis vertelt aan Euronews dat hij geschokt was toen ze een Coca-Cola blikje opvisten met een heel rare kleur. Het blikje bleek sinds 1987 over de datum te zijn. “Dat ding lag al 30 jaar in de zee. Dit was het eerste dat me schokte. Het tweede was om te zien hoe de visser het blikje terug de zee in gooide. Hij vertelde me dat hij niet werd betaald om afval te vangen, maar vis.”

Binnen enkele maanden hebben veel vissers hun gedrag veranderd. “Ik sprak met een kapitein die me vertelde dat hij vroeger zijn plastic koffiekopje in de zee gooide, maar dat hij het nu in de vuilnisbak gooit. En ik herinnerde hem eraan dat dit slechts 6 maanden geleden was, niet in het verre verleden”, aldus Arapakis.

De vissers zijn enthousiast over het programmma. Ze weten dat ze zichzelf ook helpen door de zee op te ruimen. “Zolang al deze dingen, zoals flessen, tassen, allerlei soorten plastic en zelfs motorfietsen en fietsen, in de zee liggen moeten we ermeee doorgaan. De zee is ons leven”, zegt visser Christos Panayiotou.

Tonnen plastic afval en spooknetten worden elke maand uit de Griekse zeeën verwijderd. Enaleia heeft ook een plannen om het afval te recyclen. In juni werd de organisatie door de afdeling Milieu van de Verenigde Naties uitgeroepen tot Young Champions of the Earth.

Duikers vissen 2 ton plastic visnetten van zeebodem

Nederlandse en Griekse duikers hebben tussen 18 en 20 mei in het noorden van Griekenland 2 ton aan afgedankte plastic visnetten van de zeebodem gehaald. De netten vormen een gevaar voor het lokale zeeleven, waaronder het Mediterrane zeepaardje dat in zijn bestaan wordt bedreigd.

De visnetten, opgevist in de kuststreek bij Stratoni (de meest noordelijke badplaats in de baai van Ierissos in Chalkidiki), worden verwerkt tot garen waarvan producten als sokken, sportkleding, badkleding en tapijten worden gemaakt.

De schoonmaakactie is een initiatief van Healthy Seas, een collectief van honderd vrijwillige duikers en verschillende vissersgemeenschappen die in de Noordzee, Adriatische Zee en Middellandse Zee proberen zwerfvuil te verwijderen. In november vorig jaar haalde de organisatie al 1 ton plastic netten van de Griekse zeebodem.

Sinds 2013 heeft Healthy Seas al 453 ton aan achtergelaten visnetten van de zeebodem verwijderd. Omdat de netten zijn gemaakt van plastic dat niet biologisch afbreekbaar is, kunnen ze honderden jaren in het water blijven liggen. De visnetten zijn vrijwel onzichtbaar waardoor zeedieren er verstrikt in kunnen raken. In Griekenland leven veel bedreigde diersoorten, waaronder zeeschildpadden, zeehonden en dolfijnen.

Volgens Healthy Seas, wordt er jaarlijks 640.000 ton vistuig in de zee achtergelaten.

• Actie Less ghostnets, more seahorses
• Experts seek to protect rare seahorse colony in Northern Greece

Staramaki: het alternatief voor plastic rietjes

Nu plastic rietjes over twee jaar in de ban gaan, wordt er druk gezocht naar duurzame alternatieven. Een groep innovatieve vrijwilligers uit Kilkis in Centraal-Macedonië bedacht de ‘staramaki’, een rietje van tarwestengels.

De ‘staramaki’ – een samenvoeging van de Griekse woorden σιτάρι (tarwe) en καλαμάκι (rietje) – is gebaseerd op een idee uit het oude Mesopotamië. Duizenden jaren geleden gebruikten de Mesopotamiërs de halmen van tarwe om hun bier mee te drinken. Zo voorkwamen ze dat het bezinksel werd opgedronken.

Tarwe is ook een gewas dat veel wordt verbouwd in Kilkis en zo kwam de vrijwilligersgroep Omnes op het idee van de ‘staramaki’. Volgens voorzitter Costas Kamberis is het niet alleen een oplossing voor het plasticprobleem, maar toont het ook aan dat er in Griekenland ruimte is voor innovatief denken.

Ruilen tegen koffiedik

De groep werkt samen met producenten, organisaties en bedrijven in Kilkis om de ‘staramaki’ vanaf juli te verspreiden in de horeca. Kamberis gelooft in de cyclische economie en zei tegen persbureau AMNA dat de ‘staramaki’ niet zullen worden verkocht maar worden geruild tegen koffiedik.

“We zullen de cafetaria’s en mensen die koffie drinken vragen om koffiedik te bewaren, omdat het waardevol is. Als het op de juiste manier wordt verzameld, kan het voor andere dingen worden gebruikt. We willen ook de denkwijze van mensen veranderen over wat nuttig is”, aldus Kamberis. Het initiatief moet ook de economie in Kilkis een impuls geven door te zorgen voor banen waardoor jongeren de regio niet verlaten.

Sikinos en Donoussa doen plastic in de ban

Het eiland Donoussa voerde eerder deze maand een verbod in op het gebruik van wegwerpplastic. Sikinos was vorig jaar het eerste eiland in Griekenland dat plastic rietjes in de ban heeft gedaan. In plaats daarvan zullen voortaan herbruikbare of biologisch afbreekbare rietjes worden gebruikt.

De maatregel moet het milieu beschermen en de vervuiling van de zee verminderen. Omdat ze zo klein en licht zijn komen rietjes vaak niet in de afvalbakken terecht maar belanden ze op het stand en uiteindelijk in de zee. Daar vormen ze een gevaar voor zeedieren – zoals schildpadden – en vissen.

Het initiatief om eenmalig bruikbare plastic producten te weren is onderdeel van het programma ‘Sea Change’ van de A.C. Laskaridis Charitable Foundation.

Europees verbod op wegwerpplastic

Vanaf 2021 geldt in de Europese Unie een algeheel verbod op het gebruik van wegwerpplastic, waaronder rietjes, bestek en borden. Ook drank- en voedselverpakkingen van piepschuim, roer- en wattenstaafjes, ballonstokjes en zakjes van dun plastic vallen onder het verbod.

Door de meest vervuilende plastics te verbieden hoopt de EU de enorme plasticberg te verminderen. Ieder jaar belandt minstens acht miljoen ton plastic in de oceanen. Wereldwijd kost zwerfvuil en plastic in het water aan zeker een miljoen zeevogels en 100.000 zeedieren het leven.

• Promovideo Stramaki:

Donoussa doet wegwerpplastic in de ban

Op het Kleine Cycladen-eiland Donoussa is wegwerpplastic sinds vorige week verboden. De maatregel moet het milieu beschermen en de vervuiling van de zee verminderen. Het verbod geldt onder andere voor plastic zakken, rietjes, kopjes, borden en bestek.

Het initiatief om eenmalig bruikbare plastic producten te weren is onderdeel van het programma ‘Sea Change’ van de A.C. Laskaridis Charitable Foundation. Donoussa – 16 kilometer ten oosten van Naxos – is het eerste eiland in de Egeïsche Zee waar wegwerpplastic wordt verbannen.

Alle bewoners van het eiland ontvangen een startpakket met een herbruikbare beker van SeaChange Donoussa, biologisch afbreekbare zakken en rietjes voor bedrijven.

“We hopen dat ons voorbeeld andere eilandgemeenten zal inspireren, zodat we Griekenland uiteindelijk een heel speciale bestemming voor bezoekers kunnen maken”, zei Dimitris Lianos, loco-burgemeester van de gemeente Naxos en de Kleine Cycladen.

Vorig jaar deed het eiland Sikinos in het kader van ‘Sea Change’ al plastic rietjes in de ban. In plaats daarvan worden voortaan herbruikbare of biologisch afbreekbare rietjes gebruikt.  Omdat ze zo klein en licht zijn komen rietjes vaak niet in de afvalbakken terecht maar belanden ze op het stand en uiteindelijk in de zee. Daar vormen ze een gevaar voor zeedieren – zoals schildpadden – en vissen.

Ieder jaar belandt minstens acht miljoen ton plastic in de oceanen. Wereldwijd kost zwerfvuil en plastic in het water aan zeker een miljoen zeevogels en 100.000 zeedieren het leven.

• Website Sea Change Greek Islands
• Plastic rietjes voortaan taboe op Sikinos

Plastic rietjes voortaan taboe op Sikinos

Sikinos heeft als eerste in Griekenland plastic rietjes in de ban gedaan. In plaats daarvan zullen voortaan herbruikbare of biologisch afbreekbare rietjes worden gebruikt op het eiland.

Lokale autoriteiten, bedrijven en inwoners van Sikinos hebben zich aangesloten bij het programma ‘Sea Change’ van de Caterina Laskaridis Foundation, dat voor de alternatieve drinkrietjes zal zorgen. De samenwerking is op 20 mei, de Europese Dag voor de Zee, ingegaan.

Het programma ‘Sea Change’ zal de komende maanden ook op andere Cycladen-eilanden worden geïmplementeerd.

Een vertegenwoordiger van de Laskaridis Foundation benadrukte dat plastic rietjes een zware impact op het milieu hebben: “Een plastic rietje of bekertje wordt slechts enkele minuten gebruikt, maar het effect op het milieu duurt tientallen jaren. De oplossing ligt in onze handen.”

Omdat ze zo klein en licht zijn, komen rietjes vaak niet in de afvalbakken terecht maar belanden ze op het stand en uiteindelijk in de zee. Daar vormen ze een gevaar voor zeedieren – zoals schildpadden – en vissen.

Ieder jaar belandt minstens acht miljoen ton plastic in de oceanen. Wereldwijd kost zwerfvuil en plastic in het water aan zeker een miljoen zeevogels en 100.000 zeedieren het leven. Een dode potvis die in april aanspoelde op Santorini bleek meer dan 30 kilo plastic in zijn maag te hebben.

• Gratis plastic tasjes per 1 januari 2018 in de ban
• Alonissos schaft plastic tasjes af