Colaflesjes brengen ode aan Griekenland

Flesjes met de witte toren van Thessaloniki

Kenmerkende Cycladenhuisjes op colaflesjes

Taurokathapsia op een flesje cola

Een eerbetoon aan het Minoïsche verleden van Kreta

[klik op een afbeelding om de galerij te openen]

Met de lancering van een speciaal ontworpen flesje brengt Coca-Cola Griekenland in samenwerking met bottelpartner Coca-Cola Tria Epsilon een eerbetoon aan het Minoïsche verleden van Kreta.

Het colaflesje, dat in een beperkte oplage wordt geproduceerd, heeft een modern ontwerp dat is geïnspireerd op de muurschilderingen van het paleis van Knossos, de mythe van de Minotaurus en Taurokathapsia – de oude rituele sport van het stierspringen.

“We werden geïnspireerd door Kretenzische waarden, traditie en geschiedenis”, zegt Diana Birba, marketingmanager voor Coca-Cola Griekenland, Cyprus en Malta. “We willen Kreta als toeristische bestemming promoten en bezoekers de kans geven om een uniek stuk moderne kunstmemorabilia mee naar huis te nemen.

Het ‘Kreta-flesje’ is volgens de frisdrankfabrikant een verzamelobject en de eerste in een reeks waarin specifieke regio’s in Griekenland zullen worden belicht. Ook Thessaloniki en de Cycladen hebben een eigen colaflesje gekregen. De flesjes zijn alleen in Griekenland te koop.

Graf van edelvrouw ‘Neko’ ontdekt op Sikinos

Het graf van edelvrouw ‘Neko’

Bij restauratiewerkzaamheden werd een onaangeroerd graf ontdekt

Het Episkopi-monument op Sikinos

[klik op een foto voor een vergroting. Foto’s: Grieks ministerie van Cultuur]

Bij restauratiewerkzaamheden aan het Episkopi-monument op het Cycladen-eiland Sikinos hebben archeologen een onaangeroerd graf gevonden dat waarschijnlijk de overblijfselen van een edelvrouw bevat. Het gaat om een graf van 1800 jaar oud.

De vrouw, die volgens een insciptie Neko (Νεικώ) heette, werd begraven met enorm veel gouden sieraden. Dat zou betekenen dat ze een prominent figuur was in de Sikinos-samenleving. Wie ze precies was en wat haar link is met Sikinos, wordt nog verder onderzocht.

Volgens het Griekse Ministerie van Cultuur lagen in het graf gouden ringen, kettingen, armbanden, vazen, een gesp met een uitgesneden vrouwfiguur en nog tal van andere voorwerpen. Ook werden restanten van Neko’s kleding aangetroffen.

De archeologen ontdekten het kistvormige graf in een gewelf van Episkopi-monument, een bijzonder grafmonument uit de Romeinse tijd, dat later werd omgevormd tot een Byzantijnse kerk en een klooster. Het mausoleum moest waarschijnlijk het kleine graf beschermen.

Ondanks aanvallen van grafrovers in de oudheid en de verschillende functies die het gebouw door de eeuwen heen heeft gehad, werd het graf van Neko intact gevonden. Volgens Dimitris Athanassoulis, de directeur van het Ephorate of Antiquities van de Cycladen, komt dat voornamelijk omdat het goed verborgen lag in een dode hoek tussen twee muren in de kelder van het gebouw.

“We hebben enorm veel geluk gehad, we hebben nu de naam van de persoon voor wie het mausoleum is gebouwd. Dit is echt zeldzaam”, zei Athanassoulis tegen persbureau Reuters.

Kleitablet met verzen uit de ‘Odyssee’ ontdekt

Het kleitablet dat werd gevonden bij Olympia

De gegraveerde inscripties zijn verzen uit de Odyssee van Homerus

[Klik op de afbeeldingen voor een vergroting. Foto’s: Grieks Ministerie van Cultuur]

Een team van Griekse en Duitse archeologen denken dat ze een fragment van een van de oudste overgebleven geschreven versies van de Odyssee, het wereldberoemde epische gedicht van Homerus, hebben gevonden.

Ze deden hun ontdekking bij opgravingen op de archeologische site van het oude Olympia, bij de verwoeste tempel van Zeus. Daar vonden ze een kleitablet met gegraveerde inscripties, die dertien verzen van de Odyssee bleken te bevatten. Het gaat om verzen uit het 14e boek waarin de held Odysseus varkenshoeder Eumaios toespreekt.

Volgens het Griekse ministerie van Cultuur moet de precieze datering nog worden bevestigd, maar voorlopig onderzoek zegt dat het kleitablet vermoedelijk van voor de 3e eeuw na Christus stamt. In een persbericht noemt het ministerie de inscriptie van grote archeologische, literaire en historische waarde.

De Odyssee is een episch gedicht dat waarschijnlijk rond 675–725 voor Christus werd geschreven door de Griekse dichter Homerus. De 12.109 dichtregels zijn ingedeeld in 24 boeken, genummerd met Griekse kleine letters α (alpha) t/m ω (omega). Het epos gaat over de zwerftocht van Odysseus, de koning van Ithaca, die na afloop van de Trojaanse Oorlog tien jaar doet over de reis naar huis.

De Odyssee is het tweede grote gedicht – na de Ilias – dat wordt toegeschreven aan Homerus. Het wordt algemeen beschouwd als een van ’s werelds grootste literaire werken.

• De Odyssee van Homerus
• Bestel ‘Ilias & Odyssee’ van Homerus op bol.com

Milos nodigt Beyoncé uit voor Venus van Milo-campagne

De autoriteiten op Milos die zich inzetten voor de terugkeer van de Venus van Milo, hebben de Amerikaanse popster Beyoncé uitgenodigd om naar het eiland te komen als onderdeel van de campagne.

Aanleiding voor de uitnodiging is de nieuwste videoclip van de zangeres en haar man Jay-Z die in het Louvre werd opgenomen. In de clip is een prominente rol weggelegd voor een aantal beroemde kunstwerken uit het Parijse museum, waaronder het beeld van de Venus van Milo.

“Het is een symbool in een gijzelingssituatie, dat is beroofd van zijn recht op terugkeer naar de plaats waar het thuishoort,” aldus de autoriteiten op Milos. “Dat een andere internationale bekendheid als Beyoncé ervoor koos om naast dit wereldberoemde monument te staan, draagt bij aan zijn tijdloze waarde.”

“She’s not missing her arms, she’s missing her home”

Nu wil de gemeente dat Beyoncé komt kijken naar de plaats waar het standbeeld werd gevonden. In het museum op het eiland is een replica van de Venus van Milo te zien. Volgens de campagnevoerders zou de terugkeer van het originele beeld een belangrijke economische investering zijn voor het eiland.

Eind 2016 startte de burgemeester van Milos een campagne om het wereldberoemde beeld terug te halen naar het eiland. Er is nu ook een speciale website waarop een petitie getekend kan worden, onder het motto “She’s not missing her arms, she’s missing her home”.

Alexandros van Antiochia

Het 2,02 meter hoge marmeren beeld van Aphrodite, de Griekse godin van de liefde en de schoonheid, werd in 1820 gevonden op het eiland Milos. De lokale boer Yorgos Kentrotas stuitte op het standbeeld toen hij stenen zocht voor de reparatie van een muurtje op zijn erf. Een Franse legerofficier probeerde het beeld te kopen, maar had niet genoeg geld.

Uiteindelijk kwam het standbeeld toch in Franse handen als cadeau voor koning Lodewijk XVII, die het vervolgens schonk aan het Louvre. Het beeld is daar nog altijd te zien. Het Louvre heeft later een exacte kopie van het standbeeld naar het Archeologisch Museum van Milos gestuurd.

De Venus van Milo stamt uit de Hellenistische periode (323 v.Chr. – 30 v.Chr.) en werd waarschijnlijk rond 130 voor Christus gemaakt door Alexandros van Antiochia. De beeldhouwer vervaardigde het beeld uit het befaamde witte marmer van Paros.

• Website Take Aphrodite Home (+petitie)
• De nieuwe clip van Beyoncé
• De Venus van Milo in het Louvre
• Historiek over de Venus van Milo

Oude theater van Aptera komt weer tot leven

Na zo’n 1700 jaar stilte komt het oude theater van Aptera in Chania aan het einde van de maand opnieuw tot leven. De gloriedagen van het onlangs gerestaureerde theater zullen herleven met een speciale opvoering: een gedramatiseerde vertelling van een rapsodie uit de ‘Odyssee’ van Homerus.

Op 29 juni treden de acteurs Sofia Hill en Antonis Myriagis op met de muzikanten Giorgos Kaloudis op de lier en Ruth Hill op de qanun (kanonaki in het Grieks). De voorstelling is gratis, de kaarten zijn tot 25 juni verkrijgbaar op het kantoor van het Chania Antiquities Ephorate.

Volgens de organisatoren worden de helden in de rapsodie ‘niet verpletterd door de blinde en ongecontroleerde wraakzucht van de goden, maar door hun eigen ongehoorzaamheid en overschrijding van de grenzen. Dat gaat in tegen de klassieke ethische norm ‘hybris, nemesis, tisis’ die het wereldbeeld van de Oude Grieken kenmerkte’.

De archeologische vindplaats Aptera ligt op een heuvel op 5 kilometer van de stad Chania, ten zuiden van de baai van Souda. Tijdens de Minoische periode was Aptera de machtigste stad van West-Kreta. De stad werd verwoest door een aardbeving in de 7e eeuw.

Brand onthult ruim 200 kunstschatten in Fthiotida

Bij het blussen van een brand in een onherbergzaam gebied op de berg Profitis Elias in Fthiotida, een district in Centraal-Griekenland, deden brandweermannen een bijzondere ontdekking. Tussen de struiken vonden ze meer dan 200 kostbare antiquiteiten.

De objecten stammen uit de eerste helft van de 5e eeuw voor Christus en de geometrische periode (circa 1050 – 720 voor Christus). De voorwerpen waren grotendeels intact en zaten zorgvuldig verpakt in papier en doeken. De plastic zakken met de kunstschatten lagen verspreid in een straal van 150 meter.

Volgens het Griekse ministerie van Cultuur gaat het om diverse potten van klei, verschillende bronzen armbanden, twee spelden, stukken van een koperen spiegel en talloze beeldjes van mannelijke, vrouwelijke en dierlijke figuren.

Sommige voorwerpen bleken ter plekke te zijn gereinigd en gedeeltelijk te zijn vastgelast. In de buurt werden gereedschappen gevonden die daar op wijzen. Het ministerie weet nog niet waar de objecten oorspronkelijk vandaan kwamen. De regio Lokris wordt vaak geteisterd door illegale opgravingen.

Zo rook het parfum van de Oude Grieken

De Oude Grieken waren echte parfumliefhebbers: ze hulden hun hele lichaam in heerlijke geuren. Maar waar roken die oude parfums eigenlijk naar? Het Nationaal Archeologisch Museum van Athene heeft de geur van de oudheid weer tot leven gewekt.

Voor de tijdelijke tentoonstelling Countless Aspects of Beauty in het museum werd het parfum ‘Rodo’ (roos) gemaakt volgens de methoden van parfumeurs uit de oudheid. Het idee om de sfeer van de oudheid te benaderen door het opnieuw creëren van antieke parfums is afkomstig van museumdirecteur Maria Lagogianni-Georgakarakos. “Geur werkt zeker als een communicatiemiddel – we worden verliefd door zicht, maar mogelijk ook door geur”, legt Lagogianni uit in de krant Kathimerini.

De afdeling Onderzoek & Ontwikkeling van het Griekse cosmeticabedrijf Korres ging een jaar geleden met het idee aan de slag en ontwikkelde na grondige research drie geurige oliën aan de hand van dezelfde grondstoffen en methodes die de oude parfumeurs gebruikten. De drie parfums die door deze experimentele archeologie werden gemaakt, ruiken naar roos, salie en koriander.

Badcultuur

De Oude Grieken hadden een echte badcultuur en parfumeerden hun hele lichaam, met zalfjes, oliën en crèmes. Ze geloofden dat geuren kracht gaven. Ze gebruikten daarom een parfum op de borst voor de liefde en op het hoofd voor het denken. De kostbaarste geur gebruikten ze voor de voeten, want die steeg op naar het hele lichaam.

Als basis voor hun parfums gebruikten de Oude Grieken sesam-, noten-, of olijfolie. Die werd verhit met geurstoffen van onder andere rozen, mirre, krokus, kaneel of het kostbare nardus dat uit de Himalaya moest komen.  De geurende oliën werden in de oudheid gebruikt door zowel mannen als vrouwen en gaven de sociale status aan. Atleten gebruikten de geurige olie om hun lichaam te reinigen en vrouwen wilden lekker ruiken om te verleiden. En natuurlijk diende parfum ook om minder welriekende lichaamsgeuren te verhullen.

Parfum had voor de Grieken in de oudheid ook een belangrijke religieuze functie. Het werd gebruikt ter verering van de goden en andere religieuze ceremonies, maar ook om overledenen te balsemen. Daarnaast geloofden ze dat parfums een geneeskrachtige werking hadden. Mirre zou bijvoorbeeld slijmoplossend zijn.

De geparfumeerde olie werd vaak bewaard in een alabastron, een klein, langwerpig kruikje dat om de hals kon worden gedragen. Atleten gebruikten in het gymnasion meestal een aryballos, een kleine ronde kruik die aan een handvat kon worden opgehangen.

De tijdelijke expositie Countless Aspects of Beauty is nog tot eind oktober te zien in het Nationaal Archeologisch Museum van Athene.

• Meer over de Oude Grieken en parfum
• Griekse parfumflesjes in collectie Metropolitan Museum of Art