“Griekenland heeft geen coronalening nodig”

Griekenland hoeft geen beroep te doen op de coronaleningen van het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM). Dat zei minister van Financiën Christos Staikouras.

“Op basis van de huidige gegevens hoeft Griekenland geen toevlucht te nemen tot de kredietlijnen van het ESM, aangezien de regering de eigen middelen van het land verstandig heeft gebruikt en blijft gebruiken”, zei de minister op een Economist-conferentie in Athene.

In mei bereikten de ministers van Financiën van de eurozone een akkoord over zogenaamde coronasteun die door het ESM beschikbaar wordt gesteld. De kredietlijnen zijn beschikbaar voor alle 19 eurolanden. Met de goedkope, langlopende leningen kunnen ze directe en indirecte kosten in de gezondheidszorg financieren.

---

De laatste ontwikkelingen en maatregelen rond de coronacrisis vind je in het speciale dossier: Coronavirus in Griekenland. De pagina wordt dagelijks bijgewerkt.

---

Athene mag deel IMF-lening versneld aflossen

Griekenland mag een deel van zijn dure uitstaande leningen bij het Internationaal Monetair Fonds (IMF) vervroegd aflossen. Het Europese noodfonds ESM heeft daarvoor groen licht gegeven.

“De versnelde gedeeltelijke terugbetaling aan het IMF zal gunstig uitpakken voor zowel Griekenland als het ESM. Het levert besparingen op, omdat Griekenland nu zelf op de kapitaalmarkt kan lenen. De kosten daarvan zijn lager dan de kosten die aan het IMF moeten worden terugbetaald”, zei ESM-directeur Klaus Regling in een persverklaring.

Volgens minister van Financiën Christos Staikouras wordt door dit besluit de houdbaarheid van de Griekse schuld verbeterd en dat zal naar verwachting weer  een positief effect hebben op het vertrouwen op de financiële markten.  “Deze stap is van uitzonderlijk belang voor het land en de Griekse economie. Het ministerie van Financiën blijft werken aan de stapsgewijze terugkeer van de economie van ons land”,aldus de minister.

In september diende Staikouras een verzoek in om een gedeelte van de resterende 8,8 miljard euro die Athene nog is verschuldigd aan het IMF vervroegd terug te betalen. De 2,9 miljard euro die Griekenland versneld wil aflossen heeft een rentevoet van 5,13 procent, wat betekent dat het afbetalen een winst oplevert van ongeveer 750 miljoen euro per jaar.

De totale lening aan het IMF moet voor 2024 zijn terugbetaald, maar de nieuwe Griekse regering wil er graag sneller vanaf. In augustus 2018 werd het internationale steunprogramma formeel beëindigd, maar Griekenland blijft voorlopig wel onder extra toezicht staan.

• Waarom nu zelfs Griekenland profiteert van negatieve rente

 

Varoufakis: Griekenland is nog steeds niet gered

De Grieken moeten na acht jaar weer financieel op eigen benen staan. Het derde programma met noodleningen loopt vandaag af. Maar volgens oud-minister van Financiën Yanis Varoufakis is Griekenland niets opgeschoten met de hulppakketten van de eurolanden en het IMF.

“Griekenland staat nog steeds op hetzelfde punt, zit in hetzelfde zwarte gat, en het zinkt er iedere dag dieper in weg”, zegt Varoufakis in een interview met de Duitse krant Bild. “Een van de redenen daarvoor is dat de bezuinigingen van de schuldeisers investeringen en consumptie belemmeren.”

“De staatsschuld is niet kleiner geworden, maar verder toegenomen. We hebben nu alleen meer tijd om nog meer schulden terug te betalen”, aldus de oud-minister. “De staat is nog steeds bankroet, de bevolking is armer geworden, bedrijven gaan failliet en het bruto binnenlands product is ongeveer 25 procent gedaald. Iedereen is geld verschuldigd aan elkaar, maar niemand heeft geld om zijn schulden terug te betalen.”

Volgens Varoufakis had Griekenland niet gered moeten worden. “Het zijn niet de Griekse banken die werden gered. Het waren de Deutsche Bank en de andere banken in Frankrijk en Duitsland. Wat de Griekse banken en de staat betreft; die hadden niet gered moeten worden. We hadden toestemming moeten krijgen om failliet te gaan en de gevolgen te dragen. Daarna hadden we de kans moeten krijgen om onszelf weer bijeen te rapen en door te gaan. Die reddingsoperaties hebben dat verboden.”

De 57-jarige econoom was van januari tot juli 2015 minister van Financiën van Griekenland. Een dag na het referendum van 5 juli stapte hij op.

• Lees hier het volledige interview met Varoufakis

ESM leent laatste 15 miljard aan Griekenland

Griekenland heeft voor het laatst geld ontvangen uit het Europese noodfonds ESM. Met deze lening van 15 miljard euro komt er een einde aan het steunprogramma.

Volgens ESM-directeur Klaus Regling is het einde van het programma voor het land ‘een mijlpaal’. “De Grieken worden nu beloond voor hun inzet en harde werk in de afgelopen jaren”, aldus Regling.

Van de 15 miljard euro wordt 5,5 miljard gebruikt voor vervroegde aflossingen. De resterende 9,5 miljard wordt toegevoegd aan een al geleidelijk opgebouwde cashbuffer, die dan 24 miljard euro zal bedragen.

Sinds 2012 heeft het noodfonds bijna 204 miljard euro aan gunstige leningen verstrekt aan de Griekse regering. De laatste uitbetaling was enkele weken uitgesteld omdat Duitsland bezwaar maakte. De Duitsers vonden dat Athene niet aan alle vereisten had voldaan, omdat de Grieken weigerden het btw-voordeel af te schaffen voor eilanden die kampen met de migratiecrisis.

Op 20 augustus loopt het huidige programma af en moet Griekenland na acht jaar weer financieel op eigen benen staan. Het is de bedoeling dat het land weer geld kan lenen op de financiële markten. De cashbuffer moet privé-investeerders voldoende vertrouwen geven om met Griekenland in zee te gaan.

Griekenland blijft voorlopig wel onder extra toezicht staan. Vier keer per jaar zullen de financiën worden doorgelicht en Athene moet tot 2060 een primair begrotingsoverschot (vóór rente en aflossing) houden van gemiddeld 2,2 procent.

• Griekenland in augustus weer op eigen benen
• Het ESM & Griekenland

‘Akkoord over laatste fase steunprogramma’

Griekenland en de schuldeisers zijn het eens geworden over het afronden van de laatste fase van het steunprogramma. Volgens de Europese Commissie ligt er een technisch akkoord op tafel over een aantal hervormingen die nog nodig zijn.

Het akkoord is een belangrijke mijlpaal voor Griekenland om het steunprogramma te verlaten en een deal te sluiten over schuldverlichting. De hervormingen zijn nodig om de vierde herziening van het programma van het Europese Stabiliteitsmechanisme (ESM) af te ronden

In de overeenkomst staat dat Athene nog eens 88 hervormingen moet doorvoeren in ruil voor een nieuwe lening. Volgens bronnen gaat het om een storting in juli die zo’n 10 tot 12 miljard euro kan bedragen. Dit zal dan de laatste storting zijn. Op 20 augustus zal Griekenland het steunprogramma verlaten en weer op eigen benen staan.

De ministers van Financiën van de eurolanden zullen zich tijdens de Eurogroep op 24 mei buigen over het akkoord dat nu is gesloten. Dan wordt ook gesproken over de aanpak van de Griekse schuldenberg van 320 miljard euro.

Griekenland bereikt akkoord met geldschieters

Griekenland heeft een akkoord bereikt met de internationale schuldeisers in het kader van een derde evaluatie van het huidige hulpprogramma. Ze zijn het eens geworden over hervormingen en extra bezuinigingsmaatregelen die noodzakelijk zijn voor de voortzetting van het steunprogramma.

Minister van Financiën Efklidis Tsakalotos zei dat er met de vertegenwoordigers van de instellingen een akkoord bereikt is over alle onderwerpen. De Europese Commissie heeft dat bevestigd. Het gaat onder meer om de liberalisering van de energiemarkt en een hervorming van de openbare sector.

Tsakalotos en economieminister Georges Stathakis zaten afgelopen week om tafel met vertegenwoordigers van de EU, de Europese Centrale Bank (ECB), het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF).

De ministers van Financiën van de eurozone moeten de overeenkomst nog wel eerst goedkeuren. zij komen morgen bij elkaar. Tsakalotos verwacht dat de eurogroep op 22 januari de weg vrij zal maken voor de betaling van een nieuwe schijf leningen van zo’n 5 miljard euro.

Na zeven jaar van bezuinigingen en noodleningen met een waarde van ongeveer 270 miljard euro, hoopt Griekenland dat het derde steunprogramma ook het laatste zal zijn. Het programma loopt in augustus volgend jaar af.

Rekenkamer bekritiseert aanpak Griekse crisis

De steunprogramma’s die sinds 2010 werden toegekend hebben slechts in beperkte mate bijgedragen aan het herstel van Griekenland. Deze conclusie trekt de Europese Rekenkamer in een kritisch rapport over de financiële crisis in Griekenland.

Na bijna drie programma’s (het derde loopt in augustus 2018 af) is de economie met meer dan een kwart gekrompen zonder dat Griekenland weer tot groei is gekomen, de staatsschuld is gestegen en de banken hebben nog altijd een beperkt vermogen om de reële economie te financieren.

“Het vermogen van Griekenland om zichzelf volledig te financieren op de markten blijft een uitdaging”, schrijft de Europese Rekenkamer in het rapport, zich toespitst op de rol die de Europese Commissie speelde bij de reddingsoperaties.

Geen ervaring

Volgens de Rekenkamer had de Europese Commissie geen ervaring met het beheer van het proces. Zo gaf ze bijvoorbeeld onvoldoende onderbouwing voor enkele belangrijke maatregelen, zoals de verhogingen van de btw en accijnzen.

“Op alle beleidsterreinen liep een aantal belangrijke hervormingen aanzienlijke vertragingen op in de uitvoering of was deze niet doeltreffend”, schrijft de Rekenkamer.  “Van de in totaal 45 miljard euro die in het bankwezen werd gepompt, kan mogelijk slechts een klein deel worden teruggewonnen.”

Ook is er kritiek op de informele samenwerking met de andere instellingen (het IMF, de Europese Centrale Bank ECB en het Europese noodfonds ESM) die daardoor niet transparant is. De ECB weigerde mee te werken aan een onderzoek van de EU-controleurs naar de rol van de bank, omdat de Rekenkamer volgens de ECB niet bevoegd is.

386 miljard euro

Dat Griekenland nu nog steeds niet zonder steun kan, duidt er volgens de Rekenkamer op dat de eerste steunprogramma’s (van ruim 282 miljard euro) niet volstonden. Pas bij het derde steunpakket ging het iets beter.

Sinds 2010 heeft de EU in totaal zo’n 386 miljard euro aan leningen beschikbaar gesteld aan Griekenland. De steun moest het land overeind houden en voorkomen dat de rest van de eurozone zou worden ‘besmet’. In 2018 moet Griekenland weer op eigen benen kunnen staan en tegen normale tarieven op de financiële markten kunnen lenen.

• Het rapport over  het optreden van de Commissie in de financiële crisis in Griekenland

Griekenland krijgt nog geen nieuwe lening

Griekenland krijgt nog geen nieuwe lening uit het leningenpakket van 86 miljard euro. De Eurogroep en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) vinden dat er eerst meer hervormingen nodig zijn.

Het IMF meent dat de Griekse schuld onhoudbaar is en mag daarom volgens de eigen regels niet deelnemen aan de derde noodlening voor Griekenland. Voor Nederland en Duitsland is IMF-deelname echter een voorwaarde voor uitgifte van nieuwe leningen aan Athene.

Het Griekse parlement stemde afgelopen week in met een pakket aan nieuwe drastische bezuinigingsmaatregelen. Het pakket, dat 4,9 miljard euro moet opleveren, omvat onder meer nieuwe belastingverhogingen en pensioenverlagingen. Met die maatregelen zou Griekenland moeten voldoen aan de eisen voor de lening. Premier Tsipras zei  dat Griekenland aan zijn deel van de afspraken heeft voldaan en dat hij verwacht dat de schuldeisers zullen instemmen met schuldverlichting.

Ook de Griekse minister van Financiën Euclides Tsakalotos verwachtte dat er een akkoord zou komen. Hij kreeg daarbij steun van eurocommissaris Pierre Moscovici (Economische Zaken), die zei dat Griekenland 115 van de 140 overeengekomen extra maatregelen al heeft voorgeprogrammeerd of doorgevoerd en dat de Eurolanden nu hun verantwoordelijkheid moeten nemen. “Het is belangrijk dat we een meer optimistische, positieve bladzijde openslaan”, zei Moscovici. De EU en het IMF dachten daar dus anders over.

Volgens Eurogroep-voorzitter Jeroen Dijsselbloem wordt er nu ‘verder gewerkt’ zodat Griekenland tijdig aan zijn verplichtingen kan voldoen. Het land heeft in juli zo’n 7 miljard euro nodig voor de aflossing van een aantal eerdere leningen.  Over drie weken gaat het overleg verder. De Eurolanden en het IMF hopen het dan alsnog eens te kunnen worden over de te bewandelen weg voor Griekenland.

• ‘They stole my money’: Greek dreams of retirement turn sour
• Geen uitzicht op beterschap voor gewone Griek
• Als je nog steeds denkt dat Jeroen Dijsselbloem Griekenland heeft geholpen, lees dan dit

Griekenland heeft een begrotingsoverschot

Griekenland heeft zijn begroting veel eerder op orde dan door de internationale geldschieters werd geëist. De cijfers waren drie dagen geleden al vrijgegeven door de Grieken, maar de Europese Commissie heeft dat vandaag bevestigd.

Het primaire overschot (dat wil zeggen voor aflossing en rente op schulden) komt in 2016 uit op 4,2 procent. Het doel was 0,5 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Ook als de betalingen aan aflossingen en rente wél worden meegerekend, blijft Griekenland in de plus. Het is voor het eerst in 21 jaar dat Griekenland een begrotingsoverschot heeft.

Vertegenwoordigers van de EU, de Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) hervatten in Athene de gesprekken die moeten leiden tot een definitief akkoord over voortzetting van het Griekse steunprogramma. De onderhandelingen lagen een tijd stil omdat de partijen van mening verschillen over de manier waarop hervormingen worden doorgevoerd.

De hernieuwde gesprekken moeten de weg effenen voor een verse lening uit het Europese noodfonds ESM. Athene heeft deze zomer geld nodig om ruim 6 miljard euro schuld te kunnen aflossen, maar door het meningsverschil is er nog geen nieuwe tranche uit het noodfonds uitgekeerd aan de Grieken.

Twee weken geleden bereikten Griekenland, de EU en het IMF na anderhalf jaar onderhandelen een politiek akkoord over het programma. De Grieken treffen extra maatregelen van 2 procent van het bbp nadat het lopende steunpakket in 2018 eindigt.

• Elstat: Fiscal data for the years 2013-2016

Tsipras is spelletjes zat: Geen akkoord, dan Eurotop

Als er op 7 april tijdens een bijeenkomst van de Eurogroep geen akkoord komt over het Griekse steunprogramma, moet EU-president Donald Tusk de Europese leiders bijeenroepen voor een speciale top. Dat heeft de Griekse premier Alexis Tsipras gezegd.

Tsipras is het zat dat de EU-landen steeds weer met nieuwe eisen komen. “Dat spelletje moet ophouden”, zei hij vandaag na een ontmoeting met Tusk in Athene.

“Er moet een eind komen aan de eindeloze onderhandelingen over een akkoord waarvan de randvoorwaarden al anderhalf jaar geleden zijn vastgelegd”, aldus de premier. “De Griekse economie doet het beter dan verwacht. Er kunnen geen nieuwe opofferingen van het Griekse volk worden geëist.”

De onderhandelingen tussen de Eurolanden, het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en Athene over vereiste hervormings- en bezuinigingsmaatregelen in ruil voor nieuwe leningen aan Griekenland verlopen al maanden stroef. Op 7 april komt de Eurogroep op Malta informeel bijeen om de stand van zaken door te nemen.

Gisteren was de Griekse minister van Financiën Euclides Tsakalotos in Brussel om te praten met Eurogroep-voorzitter Jeroen Dijsselbloem en eurocommissaris Pierre Moscovici over eerder gemaakte afspraken.

Tusk riep in juni 2015 al eens een Griekse noodtop bijeen, maar hij is nu optimistischer. “We zijn dichtbij een deal”, aldus de EU-president. Griekenland heeft geld nodig om over drie maanden 6 miljard euro schuld te kunnen aflossen.