Overstromingen dreigen op Evia na bosbranden

Zeker zes steden en dorpen in het noorden van Evia, dat in de zomer werd geteisterd door bosbranden, kunnen deze winter te maken krijgen met een nieuwe ramp: overstromingen.

Dat is de uitkomst van een onderzoek van de faculteit Geologie en Geomilieu van de Universiteit van Athene. Het grootste deel van de bodem kan wegspoelen, omdat er geen bomen meer zijn om alles op zijn plaats te houden.

Als boomwortels door een bosbrand zijn vernietigd, wordt de grond niet meer op zijn plaats gehouden. Door regenval kan de grond dan destabiliseren, met modder- en aardverschuivingen tot gevolg. Ook kan de bodem als gevolg van een bosbrand soms minder goed water opnemen, zodat er al binnen enkele minuten plotselinge overstromingen kunnen ontstaan. Zelfs in gebieden die eerder geen overstromingsrisico kenden.

Bij de bosbranden van afgelopen augustus heeft Evia, het op een na grootste eiland van Griekenland, 33 procent van zijn bossen verloren. Vóór de verwoestende branden bedekten bossen bijna een kwart van het eiland.

Het gevaar op overstromingen in Noord-Evia is reëel. In 2020 viel er in het gebied tijdens een stortbui 297 millimeter regen in acht uur tijd.

• Evia Fire: “Our Children Will Never See the Island Like We Did”
• Branden op Evia: ‘Deze nachtmerrie moet stoppen’
• Scientist warn of floods and landslides after fires

“Wat ik zag was geen vuur, maar een orkaan”

Dagenlang woedden er verwoestende branden op Evia. De brandweer blijkt niet berekend op tientallen branden tegelijk. In bedreigde dorpen moeten inwoners halsoverkop hun huis verlaten.

“De boodschap van de overheid was: weet dat niemand u zal helpen. U krijgt niet één brandweerwagen”, zegt Giannis Mastrojianni, die het advies kreeg met zijn familie het dorp Kamatriades te verlaten. Maar Giannis blijft: “Wij geven ons dorp nooit op. We beschermen dat met ons leven.”

• Nieuwsuur spreekt drie generaties Grieken over hun strijd tegen het vuur

Mini-tornado raast langs fabriek in Kalamata

“Er was plotseling een hard geluid en we zagen de wind zware objecten van 60 kilo optillen. We wisten niet wat we moesten doen”, zei de eigenaar van de Papadimiriou-fabriek in Thuria bij Kalamata in het zuiden van de Peloponnesos.

De fabriek werd gistermiddag rond 13.00 uur getroffen door een mini-tornado, die voor flink wat schade zorgde. Beveiligingscamera’s hebben vastgelegd hoe puin door de lucht wordt geslingerd. De zestig arbeiders van de fabriek raakten in paniek toen de ruiten sneuvelden, maar niemand raakte gewond. “We hadden geluk dat we op dat moment allemaal binnen waren. Er is alleen materiële schade.”

Het bedrijf deelde de video van de tornado op zijn Facebookpagina om ‘mensen bewust te maken van  klimaatverandering’.

Slechtere druivenoogst door klimaatverandering

Griekse wijnproducenten staan voor een nieuwe uitdaging: door klimaatveranderingen daalt de druivenoogst. Dit jaar is de opbrengst 30 tot 40 procent lager dan in 2018. Vergeleken met 2017 is de oogst dit jaar zelfs gehalveerd.

Volgens Stella Papadimitriou, oenoloog van de wijnmakerij Hatzidakis op Santorini, is de oogst sinds 2010 ieder jaar kleiner geworden. Stijgende temperaturen en veranderde in regenpatronen zijn volgens haar de belangrijkste oorzaken.

De wijnmakers vrezen ook dat de stijgende temperaturen de smaak van de druiven beïnvloeden. De zuurgraad van de druivensoorten verandert, waardoor de wijnen fruitiger en zoeter zullen worden. Die mogelijke smaakverandering is een grotere zorg voor de wijnproducenten op Santorini dan een lagere druivenoogst.

Het eiland heeft een oppervlakte van 9000 hectare, waarvan 1200 hectare wordt gebruikt voor wijngaarden. “De huidige wijnstokken zullen zeker blijven bestaan, zelfs in de moeilijkste gebieden, maar de hoeveelheid druiven zal afnemen en de kwaliteit zal veranderen”, zegt Papadimitriou tegen Euronews. “Het enige dat we kunnen doen, is enkele van de technieken die we gebruiken geleidelijk te veranderen.”

Op Santorini zijn naar verluidt enkele van de oudste wijngaarden ter wereld te vinden. Volgens lokale wijnhuizen zijn sommige wijnstokken eeuwen oud. Dankzij de vulkanische grond en sterke winden hebben de wijnstokken op het eiland geen last van ziekten en plagen. De meeste boeren cultiveren hun wijngaarden op biologische wijze.

• The Stellar Rise of Santorini’s Assyrtiko
• The A-Z of Santorini’s winemaking tradition
• Online magazine: Greece Is… Wine

---

---

Meer lezen over Griekse wijn?

In Druiven en Droesem (2011) gaat Frederiek Lommen op zoek naar de traditionele en de nieuwe wijncultuur van Griekenland. Ze vervlecht de geschiedenis van de Griekse druiven met persoonlijke indrukken van bewoners, hun tradities in muziek en literatuur én met levendige beschrijvingen van reizigers die haar voorgingen.

• Bestel het boek ‘Druiven en droesem’ bij bol.com

Klimaatverandering bedreigt Griekse monumenten

Klimaatverandering bedreigt oude Griekse monumenten, waaronder de Acropolis. Dat zeggen wetenschappers die vorige week in Athene waren voor een tweedaagse bijeenkomst over de impact van klimaatverandering op cultureel erfgoed.

Luchtvervuiling en zure regen tasten het marmer aan, terwijl extreme weersverschijnselen zoals droogte of hevige regenval structurele problemen veroorzaken aan oude muren en tempels.

Hoewel de Acropolis-heuvel waarschijnlijk de best bewaarde archeologische vindplaats van Griekenland is, zijn er tekenen dat de monumenten op de heuvel steeds meer worden beïnvloed door klimaatveranderingen.

“De muren van de oude stad hebben meer last van erosie dan in het verleden”, zegt Maria Vlazaki, secretaris van het ministerie van Cultuur tegen persbureau Reuters. “Elk jaar zien we meer gevallen. We doen meer – onverwachte – uitgaven om de muren die voorheen geen problemen hadden en het kustgebied te beschermen.”

De regio rond Athene is het afgelopen jaren zwaar getroffen door dodelijke overstromingen en bosbranden en in 2007 dreigde een bosbrand op de Peloponnesos de tempels en stadions van het oude Olympia, geboorteplaats van de Olympische Spelen, te vernietigen.

Volgens Christos Zerefos, een professor aan de Academie van Athene, komen extreme weersomstandigheden frequenter voor en daarom moet Griekenland ervoor zorgen dat de monumenten in het land beter beschermd worden tegen de invloeden van klimaatveranderingen. Ook pleit hij voor een bewakingssysteem dat extra bescherming biedt in geval van extreme weersomstandigheden.

• Impacts of Climate Change on Cultural Heritage: Facing the Challenge

Griekse jongeren de straat op voor het klimaat

Griekse scholieren en studenten zijn vandaag in Athene de straat opgegaan voor het klimaat. In diverse steden werden vandaag klimaatmarsen gehouden. Ze maken deel uit van een wereldwijde klimaatstaking.

De jongeren liepen in Athene met spandoeken van het Monastiraki-plein naar het Symtagma-plein en het parlement, waar een studentendelegatie een resolutie met hun eisen overhandigde aan vice-voorzitter Tasia Christodoulopoulou.

“De deelname aan onze mobilisaties groeit steeds verder, er is geen reden om te stoppen. Ons doel is om absoluut duidelijk te maken dat onze planeet in een noodsituatie verkeert”, vertelde de 18-jarige Irene Bougiouka aan persbureau AMNA.

Volgens Bougiouka leek Christodoulopoulou bij hun ontmoeting in het parlement open te staan om te luisteren naar de jongeren.

Athene in het donker tijdens Earth Hour

Van de Eiffeltoren tot het Sydney Opera House en het Empire State Building: talloze beeldbepalende gebouwen over de hele wereld dompelden zich vanavond tussen tussen 20.30 en 21.30 uur in duisternis. Ook in Athene gingen de lichten uit voor Earth Hour.

Earth Hour is een initiatief van het Wereld Natuur Fonds om aandacht te vragen voor energieverspilling en de opwarming van de aarde. Het begon in 2007 in Sydney als kleinschalige actie. Dit jaar deden 180 landen mee.

Stijgende zeespiegel bedreigt Griekse UNESCO-sites

De middeleeuwse stad Rhodos, de oude binnenstad van Corfu, het Pythagoreion en Heraion van Samos en het eiland Delos behoren tot de UNESCO-werelderfgoedlocaties in de Middellandse Zee die worden bedreigd door een stijgende zeespiegel en erosie.

Dat blijkt uit een gezamenlijke studie van Britse en Duitse universiteiten die onlangs werd gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Communications. Slechts 2 van de 49 UNESCO-sites langs de Middellandse Zeekust zouden beschermd zijn tegen overstromingen of kusterosie.

Een team van wetenschappers, onder leiding van Lena Reimann van de Universiteit van Kiel, maakte een database met alle UNESCO-sites die gevaar lopen. Daarbij gebruikten ze wiskundige modellen om te voorspellen welke gevolgen de stijgende zeespiegel zou hebben voor de locaties.

Volgens het onderzoek zal in het jaar 2100 het risico op overstromingen in het gebied met 50 procent toenemen, terwijl de kusterosie naar verwachting met 13 procent stijgt. Dat betekent volgens de wetenschappers dat aan het einde van deze eeuw 47 UNESCO-werelderfgoedlocaties langs de Middellandse Zeekust worden bedreigd door ernstige overstromingen en erosie.

De meeste bedreigde sites liggen in Italië (15), gevolgd door Kroatië (7), Griekenland (4) en Tunesië (4). De stijgende zeespiegel bedreigt ook Venetië, de kust van Amalfi, de Cypriotische stad Paphos, Tyre in Libanon en Efeze.

• Mediterranean UNESCO World Heritage at risk from coastal flooding and erosion due to sea-level rise
• UNESCO-werelderfgoed locaties in Griekenland

Earth hour: Acropolis in duisternis gehuld

Talloze beeldbepalende gebouwen over de hele wereld dompelden zich tussen tussen 20.30 en 21.30 uur in duisternis. Ook de lichten op de Acropolis gingen uit voor Earth Hour.

Earth Hour is een initiatief van het Wereld Natuur Fonds om aandacht te vragen voor energieverspilling en de opwarming van de aarde. Dit jaar doen volgens het WNF 172 landen mee.

Acropolis in het donker tijdens Earth Hour

In steden over de hele wereld werden vandaag de lichten een uur gedimd. Earth Hour is een initiatief van het Wereld Natuur Fonds om aandacht te vragen voor energieverspilling en de opwarming van de aarde. Ook Griekenland deed mee: tussen 20.30 en 21.30 uur gingen onder meer de lichten op de Acropolis uit.