Epifania weer als vanouds gevierd

6 januari 2023

(klik op een afbeelding voor een vergroting)

Na twee jaren met beperkingen vanwege de coronapandemie, kon de viering van Epifania dit jaar weer plaatsvinden zoals gebruikelijk. En vanwege het ongewoon warme weer kwamen er veel mensen af op de ceremonies waarbij het water wordt gezegend.

President Katerina Sakellaropoulou bezocht vandaag het eiland Lemnos voor de viering van Epifania. “Deze dag brengt de boodschap van de overwinning van het licht tegen de duisternis. Licht dat de moderne mens zoekt om zijn hart te overspoelen met hoop, vooral in moeilijke tijden”, zei ze. “Ik wens iedereen verlichting.”

Premier Kyriakos Mitsotakis bracht een bezoek aan Gavdos, het meest zuidelijke eiland van Griekenland om de ceremonie bij te wonen.

Belangrijke feestdag

Op 6 januari vieren de Grieken Epifania (Επιφάνια) of Theofania (Θεοφάνια). Ze herdenken dan de dag dat Christus zich als zoon van God openbaarde en de doop van Jezus in de Jordaan. Het is een van de belangrijkste feestdagen van het jaar . Deze dag wordt ook wel de dag van het licht (Ta Fota) genoemd, omdat de doop volgens het christelijk geloof als een verlichting van de mens wordt gezien.

Na een kerkdienst gaan de Grieken op Epifania gewoonlijk met een icoon van de doop van Jezus naar een nabijgelegen rivier, zee of haven, waar een priester het water zegent. Daarna gooit hij er een kruis in en tientallen waaghalzen duiken vervolgens het water in om het kruis weer op te vissen.

Duiken naar een kruis

In de haven van Piraeus wordt zelfs drie keer een kruis in het water gegooid, om de grote menigte zwemmers tegemoet te komen. Wie het kruis als eerste te pakken krijgt, zal de rest van het jaar geluk hebben. De man die dit jaar in Thessaloniki het kruis opdook, vertelde aan de media dat hij dat al sinds 1996 probeert. In al die jaren moest hij slechts twee keer verstek laten gaan.

Bijzonder: in 2017 werd het kruis op Rhodos opgedoken door een vrouw.


Bisschop onder vuur om uitspraken over verkrachting en abortus

2 september 2022

Uitspraken van de bisschop van Dodoni Chrysostomos over verkrachting en abortus hebben in Griekenland een golf van verontwaardig veroorzaakt.

In een gesprek met SKAI TV zei de orthodoxe bisschop vanmorgen dat ‘een vrouw zich niet zomaar laat verkrachten zonder het te willen’ en ‘abortus niet mag worden uitgevoerd, zelfs niet in het geval van verkrachting.’

“In tijden van lage geboortecijfers zoals die waar we nu doorheen gaan, kunnen abortussen niet worden getolereerd”, zei Chrysostomos en voegde er aan toe dat ‘abortus een misdaad is.’ Ook beweerde hij dat een vrouw niet zwanger kan worden als gevolg van een verkrachting.

Op de uitlatingen van Chrysostomos werd met woede en ongeloof gereageerd. Niet alleen in de samenleving, maar ook in de politiek. Onderwijsminister Niki Kerameos noemde het ‘ondenkbaar en verwerpelijk’ en onverenigbaar met het standpunt van de kerk ‘die daadwerkelijk vrouwelijke slachtoffers van misbruik en verkrachting ondersteunt’.

Minister van Volksgezondheid Thanos Plevris noemde het ‘onaanvaardbaar om een ​​daad van verkrachting te rechtvaardigen door te beweren dat het de schuld van het slachtoffer is’. Plevris zei ook dat het de meest onaanvaardbare bewering was die hij ooit van een waardigheidsbekleder had gehoord.

‘Afkomstig uit de tijd van heksenjachten’

De secretaris van het centrale comité van SYRIZA, Rania Svigou, zei dat de ‘huiveringwekkende verklaringen’ afkomstig zijn uit een tijd van ‘obscurantisme en heksenjachten’. “Verkrachting is een misdaad; het zelfbeschikkingsrecht van vrouwen over hun eigen lichaam is een recht”, benadrukte ze.

Minister van Toerisme Vassilis Kikilias schreef op Twitter: “De verklaring van de bisschop van Dodoni over vrouwen die het slachtoffer zijn van verkrachting is een schande voor ons allemaal en lasterlijk voor het orthodox-christelijke geloof en onze kerk die altijd zorgt voor de slachtoffers van geweld.”

Op Twitter slingerden Grieken talrijke verwensingen naar het hoofd van de bisschop en noemden hem onder andere rot, een psycho en een christelijke Taliban. Velen gebruikten ook ‘τραγόπαπας’, een beledigend woord voor een priester zonder moraal die niet toegewijd is aan de religieuze geloften die hij heeft afgelegd.

De Heilige Synode van de Orthodoxe Kerk van Griekenland (het bestuurslichaam van de kerk) spreekt in een reactie van ‘onaanvaardbare’ verklaringen, die ‘de essentiële initiatieven en het stille werk van de Kerk bezoedelen en zeer oneerlijk maken’.


Καλό Πάσχα

24 april 2022

Καλό Πάσχα! De Grieken vieren vandaag hun orthodoxe Paasfeest. Een van de tradities is τσούγκρισμα (“tsoungrisma”) , het tegen elkaar ‘tikken’ van roodgeverfde eieren. Het symboliseert het openbreken van het graf en de opstanding van Jezus Christus uit de dood. De kleur rood staat voor leven en overwinning (en het bloed van Jezus). Wiens ei tijdens de τσούγκρισμα het langst heel blijft, heeft het komende jaar het meeste geluk.


Paus Franciscus bezoekt Athene

4 december 2021

Paus Franciscus arriveerde vandaag in Athene voor een driedaags bezoek als hoofd van de katholieke kerk en staatshoofd van Vaticaanstad.

Op de agenda van de paus stonden ontmoetingen met de Griekse president en premier Kyriakos Mitsotakis. Morgen gaat paus Franciscus naar het Lesbos, waar hij ook in 2016 een bezoek bracht aan een vluchtelingenkamp.

In een toespraak in waarschuwde paus Franciscus voor een ‘terugtrekking van de democratie’ in Europa en de wereld, waarbij hij mensen opriep om actieve burgers te zijn. Ook wees de paus op het belang van democratie. “Zonder Athene en Griekenland waren Europa en de wereld niet wat ze nu zijn. Ze zouden minder wijs en gelukkig zijn”, zei hij.

Paus Franciscus is de tweede paus die Athene bezoekt. In 2001 ging Johannes Paulus II hem voor. Hij was toen ook de eerste paus die Griekenland bezocht sinds het Groot Schisma van 1054, toen een kerkscheuring ontstond tussen de Rooms-Katholieke en Grieks-Orthodoxe kerk.


Priester valt zeven bisschoppen aan met zuur

24 juni 2021

Een priester heeft zeven bisschoppen aangevallen met een bijtende vloeistof. Dit gebeurde tijdens een disciplinaire hoorzitting in het Petraki-klooster in Athene.

De bisschoppen waren van plan om de 37-jarige priester, die behoort tot de kerkprovincie Veria, uit zijn ambt te zetten omdat hij in drugs zou handelen.

De priester werd op 14 juni 2018 gearresteerd voor het bezit van 1,8 gram cocaïne, die hij in zijn kleding had verstopt. Ook is hij vaker in opspraak geraakt vanwege zijn gedrag. Kort voordat een van de bisschoppen het vonnis voorlas, haalde de man een fles uit zijn zak en gooide hij de bijtende vloeistof, mogelijk vitriool.

De zeven bisschoppen liepen brandwonden op aan hun handen en gezicht en zijn naar het ziekenhuis overgebracht. Een politieagent die hielp de verdachte in bedwang te houden raakte ook gewond, net als een advocaat en een aanwezige predikant. Zij liepen lichte verwondingen op. De priester is aangehouden door de politie.

De aangevallen bisschoppen zijn Nikodemos van Kassandreia, Kallinikos van Arta, Andreas van Driinoupolis, Dionysios IV van Zakynthos, Kyrillos van Kifissia, Demetrios van Goumenissa en Antonios van Glyfada.

Aartsbisschop Ieronymos zei tegen Griekse media dat hij ‘diep bedroefd’ was door de aanval, maar opgelucht dat geen van de verwondingen door artsen als levensbedreigend werd beschouwd. Hij noemde de aanval een daad van wraak en wanhoop.

De Griekse president Katerina Sakellaropoulou heeft op Twitter haar afschuw uitgesproken over het incident.


Kerken toch (deels) open voor Epifania

6 januari 2021

Ondanks een eerder verbod vanwege de lockdownmaatregelen mochten de kerken in Griekenland vandaag toch – beperkt – hun deuren openen voor Epifania. De regering ging overstag onder druk van de Grieks-orthodoxe kerk.

De geldende beperkingen waren hetzelfde als tijdens de kerstdagen. In kerken die open waren mochten 25 tot 50 personen tegelijkertijd aanwezig zijn, afhankelijk van de grootte van het gebouw. Bij grote drukte mochten de overige gelovigen na de dienst in kleine groepjes naar binnen voor persoonlijke gebeden.

De traditionele zegening van het water vond dit jaar in verband met de coronabeperkingen niet plaats in de open lucht, maar binnen in de kerk. Het gezegende water werd in kleine flesjes gegeven aan de gelovigen die de ceremonie in de kerk bijwoonden en de mensen die buiten in een rij stonden te wachten.

Regels overtreden

Maar niet alle kerken hielden zich aan deze regels, ondanks de oproep van de Heilige Synode. In sommige kerken kwamen volgens staatsomroep ERT zelfs meer dan 1500 mensen samen.

In Aigio, in het noorden van Peloponnesos, trok de bisschop van Kalavrita, Ieronymos, zich niets aan van het overheidsverbod en de oproep van de Heilige Synode. Hij hielden toch een ceremonie aan zee, wat hem een boete van 1500 euro opleverde. Ook de voormalige bisschop Amvrosios was aanwezig bij de ceremonie. Twee gelovigen sprongen in het water om het heilige Kruis op te duiken, zij kregen ieder een boete van 300 euro.

In Amarynthos op Evia organiseerden enkele jongemannen een eigen Epifania-viering. Een man liep zwaar nekletsel op toen hij in het water sprong om een kruis op te duiken.

Epifania

Op 6 januari wordt in Griekenland Epifania (Επιφάνια) of Theofania (Θεοφάνια). Ze herdenken dan de dag dat Christus zich als zoon van God openbaarde en de doop van Jezus in de Jordaan. Het is een van de belangrijkste feestdagen van het jaar.

Na een kerkdienst gaan de Grieken gewoonlijk met een icoon van de doop van Jezus naar een nabijgelegen rivier, zee of haven, waar een priester het water zegent. Daarna gooit hij er een kruis in en verschillende waaghalzen duiken vervolgens het water in om het kruis weer op te vissen. Wie het kruis als eerste te pakken krijgt, zal de rest van het jaar geluk hebben. Bijzonder: in 2017 werd het kruis op Rhodos opgedoken door een vrouw.







Holocaustmonument en synagoge Larissa beklad

4 december 2020

Het Holocaustmonument en de muur van de synagoge in Larissa waren opnieuw het doelwit van vandalisme. Het Griekse ministerie van Buitenlandse Zaken veroordeelde de daad en noemde de vernieling ‘gruwelijk’. De Joodse Gemeenschap van Larissa heeft aangifte gedaan.

Volgens de Joodse gemeenschap is de dader een man van middelbare leeftijd die gekleed was in een soutane (een lang priesterkleed) en een icoon vasthield. Hij spoot met zwarte verf een Christogram (☧) en de woorden “Jezus Christus overwint” op het monument. Daarna deed hij tweemaal hetzelfde op de buitenmuur van de synagoge die momenteel wordt gerestaureerd.

“Deze weerzinwekkende daad beledigt de nagedachtenis van de slachtoffers van de Holocaust en is niet in overeenstemming met de Griekse cultuur en de waarden van de Griekse samenleving”, zei het ministerie van Buitenlandse Zaken in een verklaring. “Dergelijke acties herinneren ons aan de noodzaak om waakzaam te zijn bij het verdedigen van onze morele waarden tegen racisme, haat en onverdraagzaamheid.”

Het Holocaustmonument in Larissa was in 2017 ook al het doelwit van religieuze fanatici. Toen was het de zelfbenoemde ‘Vader Kleomenis’ die het monument bespuugde en schopte, met eieren bekogelde en daarbij obscene beledigingen riep. Hij beweerde dat hij door zijn actie het Grieks-orthodoxe geloof wilde beschermen.


Aartsbisschop Ieronymos in ziekenhuis

19 november 2020

Aartsbisschop Ieronymos van Athene en heel Griekenland is na een positieve coronatest opgenomen in het Evangelismos-ziekenhuis in Athene.

De 82-jarige Ieronymos vertoont milde symptomen. Hij werd uit voorzorg opgenomen op de IC, maar hij niet wordt beademd.

“Ik neem persoonlijk deel aan de beproeving die duizenden mensen in ons land en miljoenen over de hele wereld treft. Ik deel de bezorgdheid, de pijn en de angst van iedereen, en met ons geloof in God zullen we het allemaal overwinnen”, zei de aartsbisschop voor zijn opname.

Positieve test

Na een reeks bijeenkomsten van de Heilige Synode van 4 tot 6 november, werden aartsbisschop Ieroynmos en de leden van de Heilige Synode in zelfisolatie geplaatst nadat een senior lid positief was getest op het coronavirus.

Verschillende andere leden van de Heilige Synode testten ook positief, waaronder de metropoliet van Langadas. Ieroynmos testte op 11 november negatief bij zowel een sneltest als bij een moleculaire PCR-test. Op 16 november testte de aartsbischop wel positief op het coronavirus.

Ontmoeting met premier Mitsotakis

Op 14 november had aartsbisschop Ieronymos een ontmoeting met premier Kyriakos Mitsotakis in de kantoren van het aartsbisdom, waar hij werd geïnformeerd over het verloop van de coronapandemie en de maatregelen die de regering had genomen om deze aan te pakken. Ook spraken ze over de mogelijkheid om de kerken tijdens kerst te openen.

Volgens staatsomroep ERT droegen Mitsotakis en Ieronymos tijdens hun ontmeoting beiden een mondkapje en werden alle coronamaatregelen in acht genomen. Premier Mitsotakis is niet in quarantaine gegaan na de positieve test van de aartsbisschop, liet regeringswoordvoerder Stelios Petsas weten.

De premier is negatief getest vóór de ontmoeting met Ieronymos en voor hij op 17 november naar de Verenigde Arabische Emiraten vloog.

Metropoliet van Langadas overleden aan Covid-19

Afgelopen weekeinde overleed de metropoliet van Langadas Ioannis op 62-jarige leeftijd aan de gevolgen van het coronavirus. Hij werd sinds 13 november behandeld in het Papanikolaou-ziekenhuis in Thessaloniki.







Strengere reismaatregelen in aanloop naar Pasen

8 april 2020

Viceminister van Crisisbeheersing en Burgerbescherming Nikos Hardalias heeft een reeks nieuwe, nog strengere maatregelen aangekondigd. Hiermee moet de verspreiding van het coronavirus tijdens de komende paasvakantie voorkomen worden.

Sinds vanmiddag 18.00 uur worden er door de politie strengere controles uitgevoerd bij tolstations op de nationale snelwegen, langs rijks- en provinciale wegen, bij havens, luchthavens, treinstations en stations voor langeafstandsbussen.

Reizigers moeten bewijzen dat ze vaste bewoners zijn die naar hun huis terugkeren of dat ze behoren tot een uitzonderingsgroep: defensie- en veiligheidspersoneel of medisch en verplegend personeel. Wie zich niet aan de lockdownregels houdt wordt teruggestuurd, raakt zijn kentekenplaten voor 60 dagen kwijt en krijgt een boete van 300 euro.

Ook mag er niet gereisd worden tussen eilanden. Er zijn enkele uitzonderingen: inwoners van afgelegen eilanden mogen bijvoorbeeld wel naar een groter eiland gaan om een arts te bezoeken. De maatregelen duren tot minstens 27 april, maar kunnen per dag verlengd worden.

‘Verspreiding Heilig Licht verboden’

Hardalias zei ook dat de traditionele verspreiding van het Heilige Licht dit jaar niet is toegestaan. Het is de gewoonte dat Grieken na de mis op Paaszaterdag het Heilige Licht in de vorm van aangestoken kaarsen mee naar huis nemen.

Pasen wordt in Griekenland dit jaar op 19 april gevierd. De Grieks-orthodoxe kerk zal tijdens de Paasweek liturgieën houden achter gesloten deuren in verband met de coronamaatregelen. Dat heeft de Heilige Synode, het bestuurslichaam van kerk, besloten. De Grieken kunnen op 26 mei de opstanding alsnog vieren in de kerk.

Dit jaar zal Pasen voor veel Grieken sowieso anders dan anders zijn. Vorige week benadrukte regeringswoordvoerder Stelios Petsas nogmaals hoe belangrijk zelfisolatie is. Hij riep mensen nadrukkelijk op om niet naar hun geboortedorpen te gaan om daar Pasen te vieren.


Omstreden bisschop Amvrosios treedt af

18 augustus 2019

Bisschop Amvrosios van Kalavryta treedt af. Hij maakte dat vandaag bekend in zijn preek tijdens de ochtendmis.

In januari werd Amvrosios veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van zeven maanden vanwege het aanzetten tot haat tegenover homo’s, aanzetten tot geweld en misbruik van het kerkelijk ambt. Het was de eerste keer dat een vertegenwoordiger van de invloedrijke orthodoxe kerk in Griekenland zich voor de rechter moet verantwoorden.

De 80-jarige bisschop haalde vaker het nieuws met omstreden uitspraken. Vorig jaar zei hij dat de bosbrand bij Mati, die aan 102 mensen het leven kostte, de schuld was van (toenmalig) premier Tsipras, omdat die een atheïst is.

Andere orthodoxe geestelijken namen direct afstand van de bisschop. Aartsbisschop Ieronymos, hoofd van de kerk in Griekenland, veroordeelde de uitspraken van Amvrosios: “Dit is een triest fenomeen. God is liefde. God neemt geen wraak, maar spoort iedereen aan elkaar lief te hebben. Er is een grens aan persoonlijke opvattingen.”

De controversiële Amvrosios staat ook wel bekend als de ‘nazi-bisschop’, omdat hij openlijk zijn steun uitspreekt voor de extreemrechtse Gouden Dageraad. Hij omschreef de partij als de ‘gouden hoop voor de natie’.