Griekenland veroordeeld om fataal voorval met migrantenboot

Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) heeft Griekenland bestraft voor een voorval met een migrantenboot bij het eilan Farmakonisi in 2014, waarbij 11 mensen omkwamen.

Griekenland moet de overlevenden een schadevergoeding betalen van in totaal 330.000 euro. De aanklacht was ingediend door overlevenden (13 Afghanen, twee Syriërs en één Palestijn) en Griekse vluchtelingenorganisaties.

De overlevenden claimden al in 2014 dat ze het slachtoffer waren van een pushback,  het illegaal terugsturen van migranten op zee. De Griekse kustwacht zou hun boot weer in de richting van Turkije hebben gesleept, maar die actie mislukte. De boot met migranten sloeg om en 3 volwassen en 8 kinderen verdronken.

Het Hof concludeerde dat Griekenland inderdaad het Europees mensenrechtenverdrag heeft overtreden door het uitvoeren van een pushback. Ook oordeelde het EHRM dat Griekenland onvoldoende onderzoek heeft gedaan naar de omstandigheden waaronder de migrantenboot kapseisde en zonk.

Griekse rechtbank veroordeelde Syrische vluchteling

Aanvankelijk had een Griekse rechtbank een 21-jarige Syrische vluchteling veroordeeld voor de schipbreuk en de dood van de migranten, omdat hij de boot zou hebben bestuurd. Hij werd veroordeeld tot 145 jaar gevangenisstraf en een boete van 570.000 euro.

In 2017 oordeelde het Hof van beroep dat niemand van de opvarenden de fatale schipbreuk had kunnen voorkomen en verlaagde de gevangenisstraf van de Syriër naar tien jaar.

Illegale pushbacks

Griekenland voert nog steeds pushbacks uit richting Turkije, zeggen vluchtelingenorganisaties en onderzoeksjournalisten. Maar de Grieken ontkennen structureel alle beschuldigingen. Pushbacks zijn in strijd met internationale afspraken. Migranten die de Griekse wateren bereiken, moeten volgens de regels de kans krijgen om asiel aan te vragen.

• Het oordeel van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens
• Raad van Europa: Griekenland moet illegale pushbacks staken
• Overlevenden Farmakonisi beschuldigen kustwacht
• Migrantenboot kapseist, VN wil onderzoek

Turks schip schiet met scherp in Griekse wateren

Een Turkse militaire patrouilleboot heeft vanmorgen in de buurt van het Griekse eiland Farmakonisi enkele schoten gelost. Dat heeft het Griekse ministerie van Defensie bekend gemaakt.

Het zou gaan om een militaire oefening. Een Griekse kanonneerboot bewaakte het Turkse schip tot het weer uit het gebied was verdwenen.

Volgens het ministerie hadden de Turkse autoriteiten een dag eerder in een Navtex-bericht laten weten dat er een militaire oefening in het gebied ten oosten van Farmakonisi zou worden gehouden met scherpe munitie. De Grieken wezen het bericht af omdat de oefening in de Griekse territoriale wateren zou plaatsvinden en het daarom niet geldig was.

Het provocerende incident volgt op een reeks schendingen van het Griekse luchtruim door Turkse gevechtsvliegtuigen en een eerdere provocatie van een Turks oorlogsschip bij de Imia-eilanden in de Egeïsche Zee.

De afgelopen maanden zijn de spanningen tussen de Turkije en Griekenland weer opgelopen, nadat president Erdogan liet weten het Vredesverdrag van Lausanne, dat in 1923 de landsgrenzen tussen Turkije en Griekenland bepaalde, niet te accepteren.

De hernieuwde spanningen werden verder aangewakkerd toen Griekenland vorige maand weigerde acht Turkse militairen uit te leveren om hun vermeende rol bij de mislukte staatsgreep in het buurland. Turkije waarschuwde dat het vonnis van de Griekse rechter gevolgen zou hebben voor de bilaterale betrekkingen.

Volgens diplomatieke bronnen is het lossen van schoten in de Griekse wateren door het Turkse een ‘ernstige schending van het internationaal recht’.

• Turkije dreigt met militair ingrijpen in Egeïsche Zee

Zeker 44 doden bij bootdrama’s Egeïsche Zee

Bij twee ongelukken met migrantenboten op de Egeïsche Zee zijn vandaag zeker 44 mensen verdronken, waaronder 17 kinderen. Tientallen anderen worden volgens de Griekse kustwacht nog vermist.

Een houten boot met 48 vluchtelingen sloeg bij Farmakonisi op de rotsen. Bij Kalolimnos kapseisde een andere vluchtelingenboot met zeventig tot honderd opvarenden. De oorzaak van het ongeluk is nog onbekend, de weersomstandigheden waren goed. De Griekse kustwacht redde 74 mensen uit zee.

Dit jaar zijn er volgens de Internationale Organisatie voor Migratie (IMO) al 113 mensen verdronken tijdens hun poging om Europa te bereiken. Tientallen migranten zijn nog vermist op zee. In 2015 verdronken minstens 900 vluchtelingen tijdens de oversteek van Turkije naar Griekenland.

De IMO schat dat er sinds 1 januari bijna 36.000 vluchtelingen en migranten in Griekenland zijn aangekomen. Dat is minder dan in het najaar, maar veel meer dan in dezelfde maand vorig jaar. Toen waagden 1500 mensen de oversteek.

• Fact sheet: Griekenland en de vluchtelingencrisis
• Namaak zwemvesten gevonden in Turkse kustplaats
• ‘Griekse eilanden verdienen Nobel-vredesprijs’

36,899 migrants incl.refugees arrived by sea to Europe 113 dead/missing https://t.co/RFhiLzlxOY #MigrationEurope pic.twitter.com/paaEpRZ72e

— IOM (@IOM_news) January 22, 2016

13 migranten verdronken bij Farmakonisi

In de buurt van het eilandje Farmakonisi zijn 13 migranten (vier mannen, twee vrouwen en zeven kinderen) verdronken bij de oversteek van Turkije naar Griekenland. De boot waarop zij zaten kapseisde.

Vijftien andere opvarenden (13 mannen en twee vrouwen) werden gered door de Griekse kustwacht, een persoon wordt nog vermist. Twee van de geredde drenkelingen zijn onderkoeld en in kritieke toestand opgenomen in een ziekenhuis op het nabijgelegen eiland Kos.

In september verdronken 34 vluchtelingen voor de kust van Farmakonisi, bijna de helft van de slachtoffers waren kinderen. Volgens de Griekse kustwacht was dat vrijwel zeker het grootste dodental in de Egeïsche Zee sinds de vluchtelingencrisis begon.

Dit jaar arriveerden meer dan een miljoen vluchtelingen in Europa. Dit is vier maal zoveel als in 2014 en de grootste verplaatsing van mensen sinds de Tweede Wereldoorlog.

De meeste vluchtelingen (971.289) kwamen over zee via Italië en Griekenland naar Europa. Zij komen vooral uit Syrië, Irak en Afghanistan. Voor zover bekend zijn er meer dan 3700 migranten verdronken bij de overtocht.

• Fact sheet: Griekenland en de vluchtelingencrisis
• Docu: The island of all together

Elf vluchtelingen verdronken bij Samos

Vlak voor de kust van Samos zijn elf vluchtelingen verdronken. Volgens de Griekse kustwacht gaat het om vijf vrouwen, vier baby’s en twee kinderen.

De slachtoffers maakten deel uit van een groep van ongeveer dertig personen die in een plastic plezierboot de oversteek vanuit Turkije probeerden te maken. Op nog geen twintig meter van de kust van Samos sloeg de boot om door de harde wind en zonk.  Tien lichamen werden gevonden in de kajuit, een lichaam spoelde aan op de rotsen voor de kust. Twee opvarenden worden nog vermist, vijftien mensen werden gered.

Bij het kleine eilandje Farmakonisi – ten zuiden van Samos – werden enkele uren later twee lichamen uit het water gehaald. Volgens de kustwacht zijn zij het slachtoffer van een ander bootongeluk. Bij Lesbos werden zeven lichamen gevonden, mogelijk zijn zij afkomstig van de boot die vorige week schipbreuk leed en waarbij meer dan twintig vluchtelingen omkwamen.

De harde wind op de Egeïsche Zee weerhoudt de vluchtelingen er niet van om de oversteek te wagen. De tocht is kort, maar gevaarlijk. Vorige week verdronken meer dan zestig vluchtelingen bij hun poging om Griekenland te bereiken. Bijna de helft daarvan waren kinderen. Volgens de BBC geven de mensensmokkelaars korting aan vluchtelingen die bereid zijn om in slechte weersomstandigheden de oversteek naar Griekenland te maken.

Sinds het begin van dit jaar zijn volgens de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR 580.125 vluchtelingen aangekomen op de Griekse eilanden.

Premier Tsipras noemde de verdronken vluchtelingen een ‘humanitaire tragedie’ en een ‘schande voor Europa’. Hij beschuldigde de Europese landen er ook van krokodillentranen te huilen om de dode kinderen. “Maar hoe zit het met de kinderen die in leven zijn, die met duizenden komen en op straat staan? Niemand houdt van hen”, zei hij.

Tsipras brengt komende week  samen met de voorzitter van het Europese parlement, Martin Schulz, een bezoek aan Lesbos.

34 vluchtelingen verdronken voor Griekse kust

Voor de kust van het eilandje Farmakonisi zijn 34 vluchtelingen verdronken nadat de boot waarop zij zaten zonk.

De vluchtelingenboot kapseisde vijf kilometer ten oosten van Farmakonisi, een eiland niet ver van de Turkse kust. De kustwacht redde 68 opvarenden uit het water en dertig vluchtelingen werden aangetroffen op Farmakonisi.

Bijna de helft van de slachtoffers zijn kinderen (zes jongens, vijf meisjes en vier baby’s). Volgens de Griekse kustwacht is het vrijwel zeker het grootste dodental in de Egeïsche Zee sinds de vluchtelingen begon.

Het is niet bekend wat de nationaliteit is van de slachtoffers.

In januari 2014 verdronken bij het eiland Farmakonisi twaalf migranten uit Afghanistan en Syrië toen hun boot door de Griekse kustwacht werd terug gesleept richting Turkije. In  juli van dit jaar verging een vluchtelingenboot tussen de eilandjes Agathonisi en Farmakonisi, daarbij kwamen 19 opvarenden om.

Op Lesbos en andere eilanden in de Egeïsche Zee komen dagelijks honderden vluchtelingen aan. De eilanden kunnen de toestroom niet meer aan. Faciliteiten om de vluchtelingen op te vangen zijn er nauwelijks

• Vluchtelingen in Griekenland helpen? Dit kun je doen

Bekijk ook:

• De documentaire ‘Death boats to Greece’
• De documentaire ‘Poort naar Europa’
• Rapport UNHCR: The sea route to Europe (juli 2015)

Migrantenboot zinkt, waarschijnlijk 19 doden

Een zeilboot met tientallen (waarschijnlijk Syrische) vluchtelingen aan boord is gezonken in de Egeïsche Zee. De boot was onderweg van Turkije naar Griekenland.

De boot verging tussen de kleine eilandjes Agathonisi en Farmakonisi, ten zuiden van Samos en niet ver van de Turkse kust. De oorzaak is nog onduidelijk. Volgens de Griekse kustwacht konden 18 vluchtelingen worden gered. Zeker één persoon is verdronken, 18 anderen worden nog vermist.

In de eerste helft van het jaar hebben al 135.000 vluchtelingen Europa bereikt via de Middellandse Zee. De meesten van hen zijn Syriërs die de oorlog in hun land ontvluchten. Ruim 68.000 vluchtelingen kwamen aan op de Griekse eilanden in de Egeïsche Zee, dat is twee keer zoveel als het totale aantal vluchtelingen dat in 2014 Griekenland bereikte. Dat schrijft de UNCHR in een rapport dat vorige week werd gepubliceerd.

In de voorgaande dag had de kustwacht al 518 vluchtelingen opgepikt bij 14 reddingsoperaties rond de eilanden Samothraki, Lesbos, Chios, Samos en Kos.  De meeste migranten arriveren op Lesbos, Chios, Samos, Kos en Leros, vaak op opblaasbare rubberboten. De toename van het aantal vluchtelingen groeit Griekenland boven het hoofd. In afwachting van papieren om verder te reizen naar Athene en andere Europese landen, hangen de meeste vluchtelingen rond op straat. Ze zijn veelal afhankelijk van de hulp van lokale vrijwilligers.

Niet iedereen die de gevaarlijke oversteek waagt, haalt de bestemming. In januari 2014 verdronken bij het eiland Farmakonisi twaalf migranten uit Afghanistan en Syrië toen hun boot door de Griekse kustwacht werd terug gesleept richting Turkije. In april van dit jaar verdronken drie vluchtelingen voor de kust van Rhodos. De foto waarop een Griekse man een asielzoekster uit zee redt, ging de hele wereld over.

Bekijk ook:

• De documentaire ‘Death boats to Greece’
• De documentaire ‘Poort naar Europa’
• Rapport UNHCR: The sea route to Europe (juli 2015)

Overlevenden Farmakonisi beschuldigen kustwacht

Wat is er precies gebeurd met de migrantenboot die vorige maand kapseisde bij het eiland Farmakonisi? Bij het ongeluk kwamen twaalf vluchtelingen om. De verhalen van de Afghaanse overlevenden en de Griekse kustwacht staan haaks op elkaar.

Parlementslid: Migranten zijn indringers

Ruim veertig betogers zijn aangehouden toen zij probeerden het kantoor van de minister van Koopvaardij te bezetten.

De demonstranten willen opheldering over de rol die de Griekse kustwacht heeft gespeeld bij een scheepsongeval, waarbij vorige week twaalf illegale migranten (voornamelijk kinderen) om het leven kwamen.

De vissersboot met migranten kapseisde waardoor de opvarenden in het water belandden. De Griekse kustwacht beweert dat zij de boot op sleeptouw hadden genomen naar het eiland Farmakonisi. Overlevenden zeggen echter dat de boot met hoge snelheid weer in de richting van Turkije werd getrokken en dat het vaartuig daardoor omsloeg.

De UNHCR, de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties, vraagt om een onderzoek. De Europese commissaris voor Mensenrechten Nils Muiznieks riep de Griekse overheid op om te stoppen met collectieve uitzettingen. Hij noemde het ‘illegale praktijken’.

In een paneldiscussie op de Griekse televisie over het tragische incident bij Farmakonisi zei Sofia Voultepsi, parlementslid voor regeringspartij Nea Dimokratia, dat vluchtelingen ‘ongewapende indringers zijn, die door de Turken worden gestuurd’. “Deze mensen worden gebracht door Turkse mensensmokkelaars. Ze komen niet per ongeluk. Waarom gaan ze niet ergens anders heen?”, aldus Voultepsi.

Een dag eerder beklaagde minister van Openbare Orde Nikos Dendias zich over de ‘kwaliteit’ van vluchtelingen die naar Griekenland komen. “Wij hebben te maken met migranten uit Bangladesh en Afghanistan, die een andere cultuur hebben en uit een andere wereld komen. Dat is onze pech.”

Kustwacht onderschept 164 vluchtelingen

De Griekse kustwacht heeft op het eilandje Farmakonisi in het oosten van de Egeïsche Zee 93 illegale vluchtelingen opgepakt. De overwegend uit Afghanistan afkomstige vluchtelingen, waaronder ook 13 kinderen, waren met vier rubberboten uit Turkije gekomen, aldus de autoriteiten.

Een dag eerder had de kustwacht ten zuiden van Kreta ook al een vrachtschip met 71 illegale immigranten onderschept. De vier uit Oekraïne afkomstige bemanningsleden werden gearresteerd. De vluchtelingen, die afkomstig waren  uit verschillende Arabische landen, waren naar eigen zeggen drie dagen geleden uit Egypte vetrokken en hadden Italië als einddoel. Door stormachtig weer moest het schip echter van koers veranderen.