Steeds meer Griekse bakkers stoppen ermee

Vanwege stijgende energiekosten, opgebouwde schulden, duurdere grondstoffen en afnemende consumptie zien steeds meer bakkerijen in Griekenland zich genoodzaakt hun zaak te sluiten.

In de afgelopen twee maanden zijn meer dan 50 bakkerijen ermee gestopt, zei de voorzitter van de Griekse Bakkersfderatie, Michalis Mousios, tegen de krant Oikonomikos Taxidromos. Volgens Mousios zijn er dit jaar 260 bakkerijen gesloten. De meeste sluitingen waren in Athene (meer dan 75), in Thessaloniki (22-25) en op Kreta (20).

Tussen mei en november sloten 8 bakkerszaken in Patras hun deuren. Sommige werden verkocht en veranderden van eigenaar, maar de meeste werden permanent gesloten. Ook in Ioannina zijn de afgelopen maanden 8 bakkerijen gesloten.

Verdubbelde bedrijfskosten

De belangrijkste reden waarom de bakkers hun ovens uitzetten, zijn de verdubbelde bedrijfskosten. De gestegen energiekosten zijn daarin de belangrijkste factor. Sommige energieleveranciers hebben de energiesubsidies met terugwerkende kracht niet doorberekend aan bakkerijen.

Dit komt omdat de energieleveranciers van de overheid niet de passende middelen hebben ontvangen om terug te geven aan de begunstigden. Volgens Mousios gaat het om de hele periode vanaf het begin van het jaar tot nu. Voor elk klein bakkersbedrijf zou dit overeen komen met een bedrag van 5000 tot 8000 euro.

Naast hoge energiekosten en klanten die bezuinigen op hun boodschappen, hebben de bakkers ook te maken met stijgende grondstofprijzen.

20 procent minder omzet

“Het is niet alleen meel, waarvan de prijs sinds maart hoog is”, zegt Mousuuis, “Suiker kost nu 1,20 of 1,30 euro per kilo, vorig jaar was dat 0,64 euro. De prijs van boter is verdubbeld, zonnebloemolie is van 22 naar 30 euro voor 10 liter gegaan. De prijs van kaas is 60 procent gestegen, en zo veel meer.”

Sinds begin 2022 is de omzet van de 14.400 ambachtelijke bakkerijen in heel Griekenland met 20 procent gedaald. Dat betekent op jaarbasis een omzetverlies van in totaal 500 miljoen euro.

Armoede stijgt weer in Griekenland

Bijna 30 procent van de totale bevolking in Griekenland loopt het risico op armoede of sociale uitsluiting. Dat zegt het Hellenic Antipoverty Network (EAPN Greece) in zijn jaarverslag.

Volgens ‘Poverty Watch Greece 2022’, dat gebruikmaakt van gegevens van het nationale statistiekbureau ELSTAT en eigen enquêtes, loopt 19,6 procent van de Griekse bevolking het risico op inkomensarmoede en ervaart 14,8 procent materiële ontbering van basisgoederen. Van de 18-64-jarigen maakt 13,6 procent deel uit van huishoudens met een lage werkgelegenheid.

Het Hellenic Antipoverty Network concludeerde ook dat bijna 1 op de 4 kinderen in een huishouden leeft met een risico op armoede en 1 op de 3 met een risico op armoede of sociale uitsluiting. “Deze cijfers tonen aan dat kinderarmoede in Griekenland ernstig is en herhaaldelijk voorkomt. We bevinden ons in een veel slechtere positie dan het Europese gemiddelde, waar 1 op de 5 kinderen in armoede leeft”, aldus het rapport.

De relatieve armoedecijfers begonnen na 2010 (toen het 27,7 procent was) dramatisch te stijgen vanwege de economische crisis. In 2015 werd een daling ingezet vanaf 35,7 procent en in 2020 was het armoedecijfer 28,9 procent. Maar door de grote inkomensdaling tijdens de coronapandemie nam de relatieve armoede in Griekenland weer toe. Nu loopt 29.5 procent van de Grieken risico op armoede of sociale uitsluiting.

Uit het rapport bleek ook dat de helft van de huishoudens moeite heeft om hun energiebehoefte te bekostigen; 7 op de 10 huishoudens heeft een maandelijks gezinsinkomen van minder dan 1500 euro. Wat de energierekening betreft, stelt 1 op de 3 huishoudens het betalen van de rekening uit. Volgens een analyse van het Internationaal Monetair Fonds zullen Griekse huishoudens in 2022 als gevolg van de energiecrisis meer dan 10 procent aan reëel inkomen verliezen.

Winkels eerder dicht om energie te besparen

Om te besparen op de energierekening en operationele kosten kunnen winkeliers in Thessaloniki sinds vandaag hun zaak eerder sluiten.

De lokale Kamer van Koophandel schat in dat de energiekosten van bedrijven met 5 tot 7,5 procent per dag worden verlaagd, als de winkels een paar uur eerder dicht gaan. De maatregel is niet verplicht.

Volgens de regeling hebben winkels de mogelijkheid om op maandag, woensdag en zaterdag van 10.00 tot 16.00 uur open te zijn. Op dinsdag, donderdag en vrijdag is dat van 10.00 tot 19.00 uur.

Ook in andere delen van Griekenland zouden de Kamers van Koophandel overwegen om soortgelijke regelingen in te voeren.

Athene voelt er alleen iets voor als ook de openingstijden van supermarkten en grote ketens worden beperkt. De plaatselijke Kamer van Koophandel vreest anders voor oneerlijke concurrentie. Die sectoren zijn nog niet van plan de openingstijden te verkorten.

Grieks parlement doet lichten uit

Om energie te besparen wordt de buitenverlichting van het parlementsgebouw in het centrum van Athene ’s avonds niet ingeschakeld.

De verlichting aan de voor- en zijkanten van het gebouw wordt gedoofd. Alleen de beveiligingsverlichting rond het parlement blijft branden, besloot parlementsvoorzitter Kostas Tasoulas.

Er wordt al enkele jaren gewerkt aan een energie-upgradeprogramma dat het energieverbruik in het parlementsgebouw met 36 procent moet verminderen. Het project bevindt zich nu in de afrondende fase. De nieuwe energiezuinige buitenverlichting is naar verwachting in 2023 gereed.

Het energie-upgradeprogramma ‘Electra’ voor openbare gebouwen is deze week van start gegaan. Kantoren, scholen en ziekenhuizen hebben hierbij de eerste prioriteit. Het streven is om het energieverbruik met minimaal 30 procent te verminderen. Voor het project is een totaal budget van 640 miljoen euro beschikbaar.

10 procent minder straatverlichting

Vorige maand kondigde de regering al aan dat er maatregelen zouden worden ingevoerd om 15 procent energie te besparen als voorbereiding op een winter waarin de gastoevoer vanuit Rusland mogelijk wordt stilgelegd.

Zo worden gemeenten verzocht om de buitenverlichting op een lager pitje te zetten. Uit de straatverlichting moeten ze 10 procent van de lampen verwijderen en de verlichting op monumenten moet om 03.00 uur uit. Ook komt er een campagne om huishoudens aan te sporen hun energieverbruik te verminderen.

• Gemeenten moeten licht uitdoen om energie te besparen
• Website Electra-programma

Extra maatregelen om inflatie te verlichten

Premier Kyriakos Mitsotakis heeft 21 initiatieven aangekondigd om huishoudens en bedrijven die worden geteisterd door de energiecrisis en hoge inflatie te ondersteunen.

Zo komt er een speciale regeling om de kosten van stookolie te verlagen. De totale subsidie voor stookolie wordt opgetrokken naar 300 miljoen euro en de criteria om voor die subsidie in aanmerking te komen, worden uitgebreid. Voor boeren komt er een noodsubsidie om de stijgende kosten van brandstof en veevoer te dekken.

In december ontvangen 2,3 miljoen Grieken een eenmalige cheque van 250 euro voor de kosten van het levensonderhoud. De tegemoetkoming in de huisvestingskosten voor universitaire studenten gaat ook fors omhoog (met 50 procent en in sommige gevallen zelfs 100 procent).

“We nemen een reeks permanente maatregelen, die in januari van kracht zullen worden. Op die manier wordt een vangnet voor de samenleving geïnstalleerd en wordt de basis voor een betere toekomst gelegd”, aldus Mitsotakis.

Pensioenen en minimumloon omhoog

De premier deed deze beloftes in zijn toespraak over het economische beleid op de 86e editie van de Thessaloniki International Fair (TIF). Ook kondigde hij aan dat de pensioenen omhoog zullen gaan, net als – vanaf 1 mei – de minimumlonen. De btw in bepaalde sectoren wordt verlaagd. In de bouw wordt de btw opgeschort tot eind 2024 om de bouwactiviteit te stimuleren.

Het nieuwe steunpakket zal in totaal 5,5 miljard euro gaan kosten en is een aanvulling op de al aangekondigde subsidies op de elektriciteitsrekeningen.

Energie-gerelateerde prijsstijgingen veroorzaakten in Griekenland de hoogste inflatie in drie decennia. In augustus bedroeg de inflatie 11,4 procent, bleek uit cijfers van het Griekse statistiekbureau ELSTAT.

• De aangekondigde maatregelen

Gemeenten moeten licht uitdoen om energie te besparen

Na deze zomer is het zeer waarschijnlijk dat de Griekse straten een beetje donkerder worden en historische monumenten niet langer de hele nacht in kunstlicht baden.

Het zijn enkele maatregelen die Griekenland wil invoeren om 15 procent energie te besparen. Het is een voorbereiding op een winter waarin de gastoevoer vanuit Rusland mogelijk wordt stilgelegd. Volgens vice-minister van Financiën Thodoros Skylakakis is dat een realistisch scenario.

Om het verbruik van aardgas te verminderen, wordt aan gemeenten gevraagd om de buitenverlichting op een lager pitje te zetten. Ze moeten 10 procent van de lampen uit hun straatverlichting halen en de verlichting op monumenten moet om 03.00 uur uit.

In eerste instantie zullen de maatregelen vrijwillig zijn. Maar ze kunnen verplicht worden als er niet genoeg gemeenten gehoor geven aan de oproep, zei minister van Milieu en Energie Kostas Skrekas.

Ook kunnen huishoudens dan te maken krijgen met periodieke stroomuitval, waarschuwde Skrekas. “Natuurlijk is dit een laatste redmiddel, maar we kunnen niets uitsluiten.” Er komt een uitgebreide campagne om huishoudens aan te sporen hun energieverbruik te verminderen.

“We kunnen ons niet gedragen alsof er niets aan de hand is. Er is een oorlog bezig die een land vernietigt en een energiecrisis voedt die we nog niet eerder hebben gezien. We moeten allemaal beseffen dat we geen energie kunnen verspillen”, zei de minister.

• Griekenland is tegen gasbesparingsplan EU
• Griekenland verdubbelt productie bruinkool
• Greece tells Germans fearing huge heating bills to ‘come here for winter’
• Eilandje Fourni wordt zelfvoorzienend in energie
• Tilos schakelt over op zonne- en windenergie