Tsipras roept premier (weer) op het matje om afluisterschandaal

Premier Kyriakos Mitsotakis moet verantwoordelijk worden gehouden voor het vermeende afluisteren van hoge functionarissen door de nationale inlichtingendienst (EYP), vindt SYRIZA-leider Alexis Tsipras.

“In elk Europees land zou het brein, de morele aanstichter – helaas de premier van het land – zijn afgetreden. Maar hij zwijgt; hij geeft geen antwoorden”, zei oppositieleider Tsipras na een ontmoeting met het hoofd van de Griekse Autoriteit Persoonsgegevens (HDPA).

Artemis Seaford

Tsipras verwees daarmee ook naar de recente zaak rond Artemis Seaford, Trust&Security-manager bij het team dat verantwoordelijk was voor het veiligheidsbeleid van Meta – het moederbedrijf van Facebook. De Amerikaans-Griekse Seaford werd tijdens haar werk in Griekenland in 2021 en 2022 (gelijktijdig) afgeluisterd via de illegale Predator-software en een telefoontap van de EYP.

Volgens de New York Times werd Seafords telefoon besmet met de spyware toen ze op een link klikte in een sms over haar coronavaccinatie. Een maand eerder, in augustus 2021, was de Griekse inlichtingendienst al begonnen met afluisteren. De surveillance ging in 2022 ook enkele maanden door. De krant suggereert dat EYP en degene die de spyware op de telefoon van Seaford implanteerde ‘hand in hand werkten’.

Motie van wantrouwen

De conservatieve regering van premier Mitsotakis overleefde eind januari een motie van wantrouwen. SYRIZA had de motie ingediend vanwege het schandaal waarbij meer dan 30 politici, hooggeplaatste militairen en journalisten werden afgeluisterd via Predator-spyware op hun smartphone.

De premier ontkent alle betrokkenheid bij het schandaal, maar Tsipras gelooft dat niet. De EYP is een autonoom agentschap dat rechtstreeks verantwoording aflegt aan de Griekse premier. Mitsotakis heeft die verandering bovendien zelf ingevoerd nadat hij in 2019 de verkiezingen had gewonnen.

Veilige overheid

“Burgers voelen zich enorm kwetsbaar wanneer de overheid geen veiligheid biedt en mensen bespioneert”, zei Tsipras. “We hebben daarom een ​​overheid nodig die achter de burger staat. Een democratische en vrije staat die veiligheid biedt. Dit is één van de belangrijkste kwesties die ​​bij de komende verkiezingen op het spel staan.”

De Grieken gaan op 21 mei naar de stembus om een nieuwe regering te kiezen. Regeringspartij Nea Demokratia staat in de opiniepeilingen bovenaan, maar ziet de voorsprong op SYRIZA slinken. De premier ligt al enkele maanden onder vuur vanwege het afluisterschandaal en de treinbotsing bij Tempi waarbij 57 doden vielen.

• Mitsotakis defends legality of wiretaps, hits back at SYRIZA over corruption
• ‘Mitsotakis luisterde zes eigen ministers af’
• Mitsotakis noemt spionagebeschuldiging een leugen
• Lees meer over het afluisterschandaal

Grieken op 9 april naar de stembus

Griekenland gaat dit voorjaar naar de stembus om een nieuwe regering te kiezen. De algemene verkiezingen worden gehouden op 9 april.

Premier Kyriakos Mitsotakis, wiens partij Nea Dimokratia (ND) nu de absolute meerderheid heeft in het parlement, ligt al enkele maanden onder vuur vanwege een afluisterschandaal. Maar of dat ook invloed zal hebben op de verkiezingen, is onduidelijk.

In een recente peiling heeft zijn regeringspartij een ruime voorsprong op de grootste oppositiepartij Syriza. Het verschil bedraagt nu procent, maar dat was 14 procent.

Ondanks dat zijn partij in de peilingen op achterstand staat, verwacht Syriza-leider Alexis Tsipras dat hij de verkiezingen zal winnen en politieke wraak zal nemen op de man die hem heeft afgelost als premier. Volgens Tsipras is het tijd voor een ‘progressieve regering die de bescherming van de samenleving, de kwetsbaren en de middenklasse, duurzame groei en het herstel van de rechtsstaat als belangrijkste prioriteit heeft’.

Costas Karamanlis stapt uit politiek

Premier Mitsotakis heeft aangekondigd dat op de lijst met kandidaten van ND veel nieuwe namen zullen staan. Ook komen er meer vrouwen op de lijst, beloofde hij.

Wie in ieder geval niet op de kieslijst zal staan is de 66-jarige Costas Karamanlis. De voormalig premier liet vorige week weten dat hij de politiek voor gezien houdt. “Ik heb besloten dat het tijd is om mijn parlementaire reis te beëindigen”, zei Karamanlis in een persverklaring. “Uiteraard sta ik altijd achter Nea Dimokratia, de partij die is opgericht door Konstantinos Karamanlis en die ik al bijna een halve eeuw onafgebroken heb gediend.”

Costas Karamanlis werd in 1989 voor het eerst verkozen in het parlement namens Nea Dimokratia. In 1997 werd hij werd partijleider nadat de conservatieve partij de verkiezingen van 1996 verloor. Van 2004 tot 2009 was hij premier.

Extreemrechtse partij uitgesloten van deelname

Wanneer de Grieken in april naar de stembus gaan, kunnen ze ook geen stem uitbrengen op de extreemrechtse partij Ellines. Het Griekse parlement heeft een amendement goedgekeurd dat de partij uitsluit van deelname om de ‘democratie te beschermen tegen criminele organisaties en personen die zich voordoen als politieke partijen’.

Ellines wordt geleid door Ilias Kasidiaris, voormalig parlementariër en woordvoerder van Gouden Dageraad, die momenteel in de gevangenis zit. Hij is vorig jaar veroordeeld tot 13 jaar gevangenisstraf vanwege het vormen en leiden van een criminele organisatie.

• Mogelijke uitkomsten van de verkiezingen
• Griekse parlementsverkiezingen 2023
• PASOK chief chides ND, SYRIZA for past failures
• Extreemrechtse partij uitgesloten van verkiezingen

Premier Mitsotakis overleeft motie van wantrouwen

De conservatieve regering van premier Kyriakos Mitsotakis heeft een motie van wantrouwen overleefd. De motie werd bij een stemming in het parlement verworpen met 156 stemmen tegen en 143 stemmen voor.

Vooraf werd al verwacht dat de premier de motie zou overleven. Mitsotakis’ partij Nea Dimokratia beschikt met 156 zetels over een meerderheid in het 300 zetels tellende Griekse parlement.

Oppositieleider Alexis Tsipras had de motie ingediend vanwege het schandaal waarbij politici, hooggeplaatste militairen en journalisten werden afgeluisterd door de Griekse inlichtingendienst (EYP). Meer dan 30 personen werden bespioneerd via Predator-spyware op hun smartphone.

Tsipras: “Mitsotakis liegt”

De premier ontkent alle betrokkenheid, maar Tsipras gelooft dat niet. “Zes maanden liegt Mitsotakis al, hij wist zogezegd van niets”, zei hij.

De EYP is een autonoom agentschap dat rechtstreeks verantwoording aflegt aan de Griekse premier. Mitsotakis heeft die verandering notabene zelf ingevoerd nadat hij in 2019 de verkiezingen had gewonnen. Hoofd van de inlichtingendienst Panagiotis Kontoleon en kabinetschef Grigoris Dimitriadis (de rechterhand én neef van de premier) moesten vanwege het schandaal opstappen.

Eeder deze week zei Tsipras zei dat hij en andere politieke leiders zijn ingelicht over een afzonderlijk onderzoek dat is uitgevoerd door de onafhankelijke telecommunicatie-privacyautoriteit ADAE. Daaruit zou zijn gebleken dat de regering de minister van Energie en de legerleiders in de gaten hield.

Verkiezingen op komst

Voormalig minister van Energie Kostis Hatzidakis, die nu minister van Arbeid is, zei tegen Kathimerini dat hij ‘er absoluut van overtuigd is dat de premier niet op de hoogte was van deze stinkende zaak’.

Mitsotakis beschuldigde Tsipras er van ‘politieke vuilspuiterij’ op gang te willen brengen, omdat er over enkele maanden verkiezingen zijn in Griekenland. De premier zei dat hij er vertrouwen in heeft dat zijn partij gaat winnen. Nea Demokratia staat in de opiniepeilingen bovenaan.

Androulakis: “Premier verdoezelt schandaal”

Tijdens het debat zei PASOK/KINAL-leider Nikos Androulakis dat de premier schuldig is aan het verdoezelen van het schandaal. “Mitsotakis had de laatste kans om het Griekse volk de waarheid te vertellen kort voor de nationale verkiezingen. In plaats daarvan koos hij ervoor om te zwijgen, aangezien het erop lijkt dat hij niet de politieke moed heeft om zijn zeer zware verantwoordelijkheden onder ogen te zien”, zei Androulakis.

Ook beschuldigde hij Tsipras’ partij SYRIZA van ‘een beladen verleden waarin instellingen werden ondermijnd toen de coalitie van SYRIZA en ANEL regeerde’ en ‘het organiseren van een louche surveillancenetwerk’.

Telefoon werd  ‘rechtmatig afgeluisterd’

Androulakis, Europarlementariër en leider van socialistische oppositiepartij PASOK/KINAL is een van de politici die werden afgeluisterd door de Griekse inlichtingendienst. Zijn telefoon werd vanaf september 2021 enkele maanden afgeluisterd via spyware. Dat kwam in juni vorig jaar aan het licht tijdens een verplichte screening van smartphones in het Europees Parlement.

Volgens premier Mitsotakis was het afluisteren ‘rechtmatig’ en stopte de surveillance ‘automatisch’ enkele dagen na de verkiezingen voor een nieuwe leider van PASOK/KINAL, die Androulakis won. Waarom de politicus van de oppositie in de gaten werd gehouden, liet de Griekse premier in het midden.

• Griekenland verbiedt spionagesoftware

• Mitsotakis noemt spionagebeschuldiging een leugen

• ‘Mitsotakis luisterde zes eigen ministers af’
• Baas inlichtingendienst stapt op om spyware-gate
• ‘Inlichtingendienst bespioneerde Griekse journalist’
• Greek PM apologizes to opposition party leader over surveillance

Mitsotakis verdedigt het werk van Griekse inlichtingendienst tijdens verhit debat

Premier Kyriakos Mitsotakis heeft oppositieleider Alexis Tsipras uitgedaagd om een ​​motie van afkeuring in te dienen tegen zijn regering. “Anders bent u een pestkop”, zei de premier tijdens een verhit debat over het afluisterschandaal.

Griekenland is in de ban van ‘spyware-gate’, dat door de oppositie ook wel Mitsotakis’ persoonlijke Watergate wordt genoemd. Het draait om het afluisteren van de telefoon van PASOK-leider Nikos Androulakis door de Griekse inlichtingendienst (EYP). Dit gebeurde vorig jaar rond de verkiezingen voor een nieuwe leider van de sociaaldemocratische partij PASOK/KINAL – die hij won.

Het parlement keerde deze week vervroegd terug van reces om over de zaak te debatteren. Premier Mitsotakis herhaalde vandaag in het parlement dat hij niets wist van het ‘rechtmatig afluisteren’ van Androulakis’ telefoon.

Mitsotakis houdt vol: Ik wist van niets

“Toen ik ervan op de hoogte werd gebracht, heb ik niet geaarzeld om toe te geven dat het fout was”, zei hij. Over de reden waarom Androulakis precies werd afgeluisterd liet de premier niets los ‘uit nationaal belang’. Mitsotakis sprak ook zijn vertrouwen uit in de nationale inlichtingendienst. “Niets mag deze waardevolle operationele tak van de staat in twijfel trekken. Het is een nationaal agentschap, dat mag geen seconde verlammen. Zoiets zou rampzalig zijn”, benadrukte hij.

Dat Mitsotakis niets wist over het afluisteren van een politieke tegenstander, lijkt onwaarschijnlijk. De EYP is een autonoom agentschap dat rechtstreeks verantwoording aflegt aan de Griekse premier. Mitsotakis heeft die verandering notabene zelf ingevoerd nadat hij in 2019 de verkiezingen had gewonnen met zijn conservatieve partij Nea Dimokratia.

Tsipras: crimineel gedrag van de premier

Syriza-leider Alexis Tsipras hekelde de manier waarop Mitsotakis de kwestie aanpakte en beschuldigde hem van ‘crimineel gedrag’ omdat zonder een reden op te geven de telefoon van een oppositiepoliticus werd afgeluisterd. “Het afluisteren van telefoongesprekken is niet alleen een politieke fout. Het is een strafbaar feit.”

“U bent wettelijk, politiek maar vooral moreel verplicht antwoord te geven. Wat was de reden? Is meneer Androulakis een spion van buitenlandse troepen? Is hij gevaarlijk voor onze nationale belangen?”, vroeg Tsipras, die de premier vervolgens opriep om af te treden.

De premier haalde uit naar zijn voorganger en daagde Tsipras uit om voor het parlement te verklaren dat er tijdens zijn regeerperiode geen enkele politicus, journalist of ondernemer is afgeluisterd.

“Als u dat verklaart, heeft u de wet overtreden. Want geen enkele premier kan weten wie EYP ‘afluistert’ – niemand. Geen enkele premier heeft de macht en het recht om te weten wie de nationale inlichtingendienst onder toezicht heeft geplaatst. Ik weet niet wie er wordt gevolgd”, zei Mitsotakis.

• PASOK’s Androulakis accuses PM Mitsotakis of evading wiretapping explanations

Predator-spyware

Het afluisterschandaal kwam aan het licht toen Nikos Androulakis, die ook lid is van het Europarlement, zijn telefoon in Brussel moest laten doorlichten. Op zijn toestel werd Predator-spyware gevonden. Het bleek dat de Griekse politicus vanaf september 2021 enkele maanden werd afgeluisterd door de inlichtingendienst van zijn land.

EYP-baas Panagiotis Kontoleon werd vanwege het schandaal de laan uitgestuurd. Ook kabinetschef Grigoris Dimitriadis (de rechterhand en neef van de premier) moest opstappen. Hij was binnen het kabinet het aanspreekpunt voor Kontoleon.

Behalve Androulakis, werd ook onderzoeksournalist Thanasis Koukakis vorig jaar enkele maanden bespioneerd door de EYP. Op zijn telefoon werd de afluistersoftware Predator aangetroffen.

• Baas inlichtingendienst stapt op om spyware-gate
• ‘Inlichtingendienst bespioneerde Griekse journalist’
• Gov’t spokesman calls for full investigation into eavesdropping scandal
• Greek PM apologizes to opposition party leader over surveillance
• Lees meer over het afluisterschandaal

Tsipras roept op tot vervroegde verkiezingen

Oppositieleider Alexis Tsipras heeft vandaag tijdens een toespraak op een conferentie over digitalisering opnieuw opgeroepen tot vervroegde verkiezingen.

De Syriza-leider vindt dat de coronapandemie en de stijgende prijzen niet goed worden aangepakt.

Tsipras zei dat het vertrouwen van het publiek in de conservatieve regering van premier Mitsotakis onherstelbaar is beschadigd omdat ze niet reageert op de ‘dubbele uitdaging’ van Covid-19 en inflatie.

Volgens Tsipras zouden het beschermen van mensenlevens en sociale cohesie op dit moment topprioriteiten moeten zijn. Hij zei ook dat het ‘risico’s met zich meebrengt’ als de conservatieven nog langer aan de macht blijven in Griekenland.

Tijdens het begrotingsdebat voor 2022 deed Tsipras dit weekeinde ook al een oproep aan Mitsotakis om af te treden en nieuwe verkiezingen uit te schrijven. Hij zei dat de premier ‘gefaald heeft, niet alleen in termen van economie, maar ook moreel’.

Mitsotakis heeft herhaaldelijk laten weten dat er pas verkiezingen zullen plaatsvinden in 2023, aan het einde van zijn termijn van vier jaar. Zijn partij Nea Dimokratia heeft nog altijd een stevige voorsprong in de peilingen.

Als er nu verkiezingen zouden worden gehouden, zou 32,6% van de respondenten in een recente peiling van de particuliere omroep Open stemmen op de conservatieve regeringspartij Nea Dimokratia. 21,1% zou een stem uitbrengen op de linkse oppositiepartij Syriza.

Parlement stemt in met nieuwe demonstratiewet

Het Griekse parlement heeft gisteravond ingestemd met een wet waarmee demonstraties gemakkelijker kunnen worden verboden. De centrum-rechtse regering van premier Mitsotakis (Nea Dimokratia) wil verstoringen van het openbare leven tegengaan.

“De vrijheid om te protesteren is even waardevol als de vrijheid van een ander om het ziekenhuis, zijn werk of zijn huis te bereiken”, zei premier Kyriakos Mitsotakis in een parlementaire toespraak ter ondersteuning van het wetsvoorstel.

In de wet, waar 187 van 300 parlementsleden mee instemden, staat dat demonstraties moeten worden beperkt of verboden als de autoriteiten vinden dat de openbare veiligheid in gevaar komt. Ook zijn de organisatoren van een protest verantwoordelijk voor het nemen van maatregelen die de openbare veiligheid moeten waarborgen en de schade die demonstranten veroorzaken.

Kritiek oppositie

Het wetsvoorstel kon rekenen op felle kritiek van de (linkse) oppositiepartijen en vakbonden. Zij verdenken de regering ervan de nieuwe demonstratiewet nu in te voeren uit vrees voor reacties op de mogelijke gevolgen van de coronapandemie. Syriza, de communistische partij KKE en de partij MeRA25 van Yanis Varoufakis stemden tegen het wetsvoorstel.

Syriza-leider Alexis Tsipras zei tijdens een debat voorafgaand aan de stemming in het parlement dat de regering probeert ‘besluiten van 1971 te herstellen’. Toen werd door de junta het recht van vergadering van de burgers ingetrokken en waren politieke demonstraties niet toegestaan. “Geen enkele regering in het post-dictatuur tijdperk heeft ooit geprobeerd om het grondwettelijke recht om te demonstreren en bijeen te komen te veranderen”, zei Tsipras.

Protest tegen demonstratiewet

In Athene protesteerden gisteren 10.000 mensen bij het parlementsgebouw tegen de demonstratiewet. Ze droegen onder andere spandoeken met de tekst ‘handen af ​​van demonstraties’. Het protest begon vreedzaam, maar eindigde in rellen waarbij de politie traangas gebruikte en demonstranten met benzinebommen gooiden. Negen betogers werden opgepakt, 15 anderen werden meegenomen voor verhoor.

Ook in diverse andere Griekse steden werden protesten gehouden tegen de nieuwe demonstratiewet.

Τα επεισόδια ξεκίνησαν στο ύψος της Βουλής και η ΕΛ.ΑΣ με την πρώτη αφορμή διέλυσε την πορεία #διαδηλωσεις pic.twitter.com/YZAmgpBcOi

— EFSYN (@EFSYNTAKTON) July 9, 2020

ND wint verkiezingen, Mitsotakis nieuwe premier

Oud-minister Yanis Varoufakis haalt met zijn nieuwe partij Mera25 waarschijnlijk 9 zetels

Het waren de eerste nationale verkiezingen sinds in 2016 de stemgerechtigde leeftijd teruggebracht werd van 18 naar 17 jaar

ND-leider Kyrikaos Mitsotakis viert de overwinning

Kyriakos Mitsotakis wordt de nieuwe premier

44 procent van de Grieken is niet gaan stemmen

Premier Tsipras brengt zijn stem uit

In Exarcheia werd een volle stembus gestolen

[klik op een afbeelding om de galerij te openen]

Nea Dimokratia heeft bij de vervroegde verkiezingen een absolute meerderheid behaald in het Griekse parlement. Na het tellen van 81 procent van de stemmen staat de conservatieve partij van Kyriakos Mitsotakis op 158 van de 300 zetels.

Nea Dimokratia kreeg bijna 40 procent van de stemmen. Syriza, de partij van zittend premier Alexis Tsipras, kreeg 31,5 procent van de stemmen (wat goed is voor 86 zetels in het parlement).

Tsipras heeft ND-leider Mitsotakis telefonisch gefeliciteerd met de winst en zei dat hij hoopt dat de nieuwe regering de rechten van werknemers zal respecteren. Mitsotakis wordt mogenmiddag om 13.00 uur beëdigd als nieuwe premier.

“Griekenland heeft Europa duidelijk gemaakt dat het tijd is om populisme achter ons te laten”, zei ND-parlementslid Anna Michelle Asimakopoulou.

Geen zetels voor Gouden Dageraad
Net als bij de Europese verkiezingen in mei heeft de extreemrechtse Gouden Dageraad fors ingeleverd. Het lijkt er op dat de partij, die nu met 18 zetels nog de derde partij van het land is, de kiesdrempel van 3 procent niet gaat halen.

Mera25, de nieuwe partij van oud-minister Yanis Varoufakis, haalt de kiesdrempel wel: de partij staat op 3,5 procent van de stemmen, goed voor 9 zetels. Ook nieuwkomer Elliniki Lysi (‘Griekse oplossing’) komt in het parlement. De anti-immigratie, pro-Russische, ultra-nationalistische en orthodoxe partij van tv-persoonlijkheid Kyriakos Velopoulos kan volgens de voorlopige uitslag rekenen op 10 zetels.

Voorlopige uitslag:

1. Nea Dimokratia – 39.62 % (158 zetels)
2. SYRIZA – 31.61 % (86 zetels)
3. Kinima Allagis – 7.97 % (22 zetels)
4. Communistische partij (ΚΚΕ) – 5.37 % (15 zetels)
5. Εlliniki Lysi – 3.77 % (10 zetels)
6. MeRA25 – 3.47 % (9 zetels)

• Alle uitslagen van de verkiezingen

Lage opkomst
Het waren de eerste nationale verkiezingen sinds in 2016 de stemgerechtigde leeftijd teruggebracht werd van 18 naar 17 jaar. De opkomst bij de verkiezingen was ongeveer 56 procent. Griekenland kent een stemplicht, maar er volgen geen sancties als mensen niet gaan stemmen.

• Grieken kunnen het zich simpelweg niet veroorloven om te stemmen tijdens het toeristenseizoen

Stembus gestolen in Exarcheia
In de Atheense wijk Exarcheia hebben gemaskerde personen een stembus ontvreemd uit een stembureau. De groep bestormde het 33e stembureau in de Kolettistraat na sluitingstijd, greep een van de bussen met stembiljetten en vluchtte. Om de politie op afstand te houden gooiden ze rookbommen. Er wordt nog gezocht naar de daders.

In het stembureau hadden 207 mensen hun stem uitgebracht. Zij kunnen dat volgende week zondag opnieuw doen, heeft minister van Binnenlandse Zaken Antonis Roupakiotis aangekondigd. Bij de parlementsverkiezingen van 2012 was in dezelfde wijk ook al eens een stembus gestolen.

Felicitaties Erdogan
De Turkse president Erdogan was het eerste buitenlandse staatshoofd dat ND-leider Kyriakos Mitsotakis feliciteerde met de verkiezingswinst en hem veel succes wenste. Mitsotakis bedankte Erdogan en benadrukte dat hij streeft naar ‘hernieuwde Grieks-Turkse betrekkingen op basis van respect voor het internationale recht en een oprechte dialoog die beide landen ten goede komt’.

• Mitsotakis vows to represent all Greeks
• Mitsotakis and the return of a Greek dynasty
• Greek election: Why frustrated young voters are turning conservative

Peiling: Nea Dimokratia favoriet bij kiezers

Op 7 juli gaan de Grieken naar de stembus om een nieuwe regering te kiezen. Volgens een opiniepeiling van Pulse in opdracht van Skai TV kan Nea Dimokratia rekenen op een meerderheid van de stemmen. In de peiling heeft de oppositiepartij een voorsprong van 8 procentpunt op Syriza, de partij van premier Alexis Tsipras.

Het centrum-rechtse Nea Dimokratia zou kunnen rekenen op 36 procent van de stemmen, tegen 28 procent voor het linkse Syriza. De centrum-linkse Beweging voor Verandering (KINAL) staat in de peiling op 7 procent, de communistische KKE op 5 procent en de extreemrechtse Gouden Dageraad op 4 procent. Mera25, de nieuwe partij van Yanis Varoufakis, zou de kiesdrempel van 3 procent niet halen.

Peiling: Mitsotakis favoriet als premier

Van alle respondenten meent 36 procent dat een meerderheid van een Nea Dimokratia-regering op dit moment het beste voor Griekenland zou zijn, in tegenstelling tot 15 procent die graag zou willen dat Syriza alleen regeert.

Op de vraag wie de beste premier zou zijn antwoordt 37 procent met ND-leider Kyriakos Mitsotakis, 31 procent kiest voor de huidige premier Alexis Tsipras. Bijna 70 procent van de respondenten verwacht dat Nea Dimokratia de verkiezingen zal winnen, ongeveer 20 procent gelooft dat Syriza de meeste stemmen krijgt.

Van de ondervraagden zegt 87 procent dat het ‘zeer waarschijnlijk of zeker’ is dat ze gaan stemmen.

Syriza afgerekend op beleid 

Premier Tsipras schreef vervroegde verkiezingen uit nadat zijn partij Syriza een nederlaag leed bij de Europese verkiezingen op 26 mei. Ook bij de lokale en regionale verkiezingen die op dezelfde dag werden gehouden, kwam oppositiepartij Nea Dimokratia als overtuigende winaar uit de bus.

De premier had deze verkiezingen vooraf bestempeld als een vertrouwensstemming over zijn gevoerde beleid. Toen bleek dat Nea Dimokratia de grote winnaar was, trok Tsipras zijn conclusies en schreef hij nieuwe algemene verkiezingen uit.

De kiezer rekende de partij van premier Tsipras in mei af op het strenge bezuinigingsprogramma dat was opgelegd door de interationale schuldeisers, al kondigde hij dit voorjaar nog een reeks belastingkortingen aan voor mensen die door de crisis hard zijn getroffen. Tsipras waarschuwde dat Nea Dimokratia zou terugkeren naar ‘het duister van bezuinigingen, crisis, de oligarchen en het Internationaal Monetair Fonds’.

Ook het Prespes-akkoord, de deal over de naamsverandering van de voormalige Joegoslavische reubliek Macedonië, werd Tsipras door velen niet in dank afgenomen.

• Grieken kunnen het zich niet veroorloven om te stemmen tijdens het toeristenseizoen
• Wat kwam er terecht van de beloften van Tsipras?
• Onafhankelijke Grieken (ANEL) doen niet mee aan verkiezingen

Grieken op 7 juli naar stembus

(update 28/5) De vervroegde verkiezingen worden niet zoals eerder gemeld op 30 juni gehouden, maar een week later: op zondag 7 juli. De verkiezingen worden verzet vanwege de toelatingsexamens voor universiteiten die van 6 juni tot 2 juli plaatsvinden. Een groot deel van de stembureaus is in scholen gevestigd.

De huidige regering zal de periode tot aan de vervroegde verkiezingen gewoon blijven zitten. Wel wordt verwacht dat Tsipras nieuwe ministers van Justitie en Binnenlandse Zaken gaat benoemen. Ook zal hij waarschijnlijk een vervanger aanwijzen voor regeringswoordvoerder Dimitris Tzanakopoulos.

Tsipras noemde de Europese verkiezingen vooraf een vertrouwensstemming over zijn beleid. Toen gisteravond bleek dat oppositiepartij Nea Dimokratia als grote winnaar uit de bus kwam, trok de premier zijn conclusies. “De uitkomst is niet geworden wat we hadden gehoopt. Ik zal het niet negeren”, zei hij.

Nea Dimokratia-leider Kyriakos Mitsotakis sprak voorafgaand aan de Europese verkiezingen van een ‘referendum’ en riep kiezers op een eind te maken aan het tijdperk-Syriza. De grootste Griekse oppositiepartij behaalde -in de voorlopige uitslag – een derde van de stemmen, ongeveer 9 procentpunt meer dan regeringspartij Syriza.

In de aanloop naar de Europese verkiezingen had Syriza al tijden een forse achterstand op opponent Nea Dimokratia. De kiezer rekende de partij van premier Tsipras af op het strenge bezuinigingsprogramma dat was opgelegd door de interationale schuldeisers, al kondigde hij vorige maand nog een reeks belastingkortingen aan voor mensen die door de crisis hard zijn getroffen. Tsipras waarschuwde dat Nea Dimokratia zou terugkeren naar ‘het duister van bezuinigingen, crisis, de oligarchen en het Internationaal Monetair Fonds’.

Ook het Prespes-akkoord, de deal over de naamsverandering van de voormalige Joegoslavische reubliek Macedonië, werd Tsipras door velen niet in dank afgenomen. Dat het buurland voortaan door het leven gaat als de Republiek Noord-Macedonië was voor veel Grieken een onaanvaardbare nationale nederlaag. Zij beschouwen het als een toeëigening van het Griekse nationale erfgoed.

• De verkiezingsuitslagen
• PM comes unstuck over Macedonia, austerity in European vote
• Seven Reasons Why Greek Voters Punished Tsipras

Nea Dimokratia stevent af op ruime winst

Nog lang niet alle stemmen zijn geteld, maar oppositiepartij Nea Dimokratia lijkt af te stevenen op een ruime overwinning bij zowel de Europese als de lokale verkiezingen in Griekenland.

Na het tellen van 30 procent van de stemmen voor de Europese parlementsverkiezingen heeft Nea Dimokratia een voorsprong van bijna 10 procent op regeringspartij Syriza.

Partijleider Kyriakos Mitsotakis heeft premier Tsipras opgeroepen om op te stappen en eist vervroegde parlementsverkiezingen naar aanleiding van de uitslagen. De verkiezingen worden normaal gesproken in oktober van dit jaar gehouden.

“Griekenland heeft behoefte aan een nieuwe regering. Premier Tsipras moet zijn verantwoordelijkheid nemen en aftreden. Het land heeft verkiezingen nodig”, zei Mitsotakis. Hij voegde eraan toe dat hij ernaar streeft om alle Grieken te verenigen, ongeacht voor wie ze hebben gestemd. “De zon komt op in een veel helderder Griekenland.”

Uitslag na tellen 34% van de stemmen voor het Europees Parlement:

1. Nea Dimokatia – 33,29% / 7 zetels
2. Syriza – 23,89% / 6 zetels
3. Kinima Allagis (Beweging voor Verandering) – 7,16% / 2 zetels
4. KKE – 5,75% / 2 zetels
5. Gouden Dageraad – 4,86% / 2 zetels
6. Elliniki Lysi (Griekse oplossing) – 4,04% / 1 zetel
7. MeRA25 – 3,15% / 1 zetel

Premier Tsipras kondigt vervroegde verkiezingen aan

Premier Tsipras heeft aangekondigd dat hij vervroegde verkiezingen uitschrijft na de nederlaag van zijn partij bij de Europese parlementsverkiezingen. Volgens de premier geven de peilingen aan hoeveel vertrouwen er is in het beleid van de regering. ‘Het resultaat voldoet niet aan onze verwachtingen’, zei hij.

In een toespraak zei Tsipras dat hij na de tweede ronde van de lokale en regionale verkiezingen (op 2 juni) president Prokopios Pavlopoulos zal verzoeken om het parlement te ontbinden en nieuwe verkiezingen uit te schrijven. De vervroegde verkiezingen worden dan waarschijnlijk op zondag 30 juni gehouden.

Ook in de lokale en regionale verkiezingen staat regeringspartij Syriza op verlies.

• Volg hier live de uitslagen 
• Europese Parlementsverkiezingen in Griekenland: Hoe liggen de kaarten?