Persvrijheid Griekenland opnieuw laagste in EU

Voor het tweede jaar op rij scoort Griekenland van alle EU-landen het slechtst op de jaarlijkse persvrijheidsindex van Reporters Zonder Grenzen (RSF).

Griekenland is op de ranglijst terug te vinden op plek 107. Dat is zelfs nog onder Qatar – maar wel een plaatsje hoger dan vorig jaar. Premier Kyriakos Mitsotakis verwierp de ranglijst in 2022 als ‘onzin’ en voegde eraan toe: ‘We hebben een levendige pers, je kunt alles lezen wat je wilt in Griekenland.’

Afluisterschandaal

Verschillende landen hebben journalistiek werk beperkt onder het voorwendsel van ‘nationale veiligheid’ en Griekenland is daar één van volgens RSF.

De persvrijheid in Griekenland is tussen 2021 en 2023 ernstig verslechterd, schrijft de organisatie in haar jaarlijkse rapport. Dit komt onder meer door het afluisterschandaal waaruit bleek dat de Nationale Inlichtingendienst (EYP) verschillende journalisten bespioneerde door middel van Predator-spyware.

Reporters Zonder Grenzen noemt dit afluisterschandaal ‘de grootste schending van de persvrijheid in de Europese Unie in 2022’ en de verklaring waarom Griekenland de laagste positie heeft van alle EU-landen in de 2023-index.

Bovendien zijn zogenaamde SLAPPs (Strategic Lawsuit Against Public Participation) in Griekenland aan de orde van de dag. Een SLAPP is een rechtszaak die aangespannen wordt met als voornaamste doel een kritische partij te intimideren en de mond te snoeren.

Onopgeloste moord op journalist

Verder vindt Reporters Zonder Grenzen het erg verontrustend dat de moord op de ervaren misdaadverslaggever Giorgos Karaïvaz in april 2021 nog steeds niet opgelost. Deze week werden wel twee verdachten opgepakt in de zaak.

Reporters Zonder Grenzen kijkt ieder jaar naar hoe politiek, economisch en juridisch onafhankelijk en hoe veilig journalisten zijn. De index wordt ieder jaar gepubliceerd op 3 mei, de Internationale Dag van de Persvrijheid.

Noorwegen staat op de eerste plaaats van de RSF-index van 2023, gevolgd door Ierland en Denemarken. Nederland staat op plek zes, België op 31. Helemaal onderaan staan ​​Vietnam (178e), China (179e) en Noord-Korea (180e).

• 2023 World Press Freedom Index 
• Journalists ‘in danger’ as Greek press freedom falls
• A story of the collapse of press freedom in Greece
• Twee mannen gearresteerd voor moord op journalist Giorgos Karaivaz 
• Meer berichten over het Predator-afluisterschandaal
• Greek journalists heard by European Parliament committee probing spyware
• I am the journalist being watched by the Greek secret service”

Tsipras roept premier (weer) op het matje om afluisterschandaal

Premier Kyriakos Mitsotakis moet verantwoordelijk worden gehouden voor het vermeende afluisteren van hoge functionarissen door de nationale inlichtingendienst (EYP), vindt SYRIZA-leider Alexis Tsipras.

“In elk Europees land zou het brein, de morele aanstichter – helaas de premier van het land – zijn afgetreden. Maar hij zwijgt; hij geeft geen antwoorden”, zei oppositieleider Tsipras na een ontmoeting met het hoofd van de Griekse Autoriteit Persoonsgegevens (HDPA).

Artemis Seaford

Tsipras verwees daarmee ook naar de recente zaak rond Artemis Seaford, Trust&Security-manager bij het team dat verantwoordelijk was voor het veiligheidsbeleid van Meta – het moederbedrijf van Facebook. De Amerikaans-Griekse Seaford werd tijdens haar werk in Griekenland in 2021 en 2022 (gelijktijdig) afgeluisterd via de illegale Predator-software en een telefoontap van de EYP.

Volgens de New York Times werd Seafords telefoon besmet met de spyware toen ze op een link klikte in een sms over haar coronavaccinatie. Een maand eerder, in augustus 2021, was de Griekse inlichtingendienst al begonnen met afluisteren. De surveillance ging in 2022 ook enkele maanden door. De krant suggereert dat EYP en degene die de spyware op de telefoon van Seaford implanteerde ‘hand in hand werkten’.

Motie van wantrouwen

De conservatieve regering van premier Mitsotakis overleefde eind januari een motie van wantrouwen. SYRIZA had de motie ingediend vanwege het schandaal waarbij meer dan 30 politici, hooggeplaatste militairen en journalisten werden afgeluisterd via Predator-spyware op hun smartphone.

De premier ontkent alle betrokkenheid bij het schandaal, maar Tsipras gelooft dat niet. De EYP is een autonoom agentschap dat rechtstreeks verantwoording aflegt aan de Griekse premier. Mitsotakis heeft die verandering bovendien zelf ingevoerd nadat hij in 2019 de verkiezingen had gewonnen.

Veilige overheid

“Burgers voelen zich enorm kwetsbaar wanneer de overheid geen veiligheid biedt en mensen bespioneert”, zei Tsipras. “We hebben daarom een ​​overheid nodig die achter de burger staat. Een democratische en vrije staat die veiligheid biedt. Dit is één van de belangrijkste kwesties die ​​bij de komende verkiezingen op het spel staan.”

De Grieken gaan op 21 mei naar de stembus om een nieuwe regering te kiezen. Regeringspartij Nea Demokratia staat in de opiniepeilingen bovenaan, maar ziet de voorsprong op SYRIZA slinken. De premier ligt al enkele maanden onder vuur vanwege het afluisterschandaal en de treinbotsing bij Tempi waarbij 57 doden vielen.

• Mitsotakis defends legality of wiretaps, hits back at SYRIZA over corruption
• ‘Mitsotakis luisterde zes eigen ministers af’
• Mitsotakis noemt spionagebeschuldiging een leugen
• Lees meer over het afluisterschandaal

Grieken op 9 april naar de stembus

Griekenland gaat dit voorjaar naar de stembus om een nieuwe regering te kiezen. De algemene verkiezingen worden gehouden op 9 april.

Premier Kyriakos Mitsotakis, wiens partij Nea Dimokratia (ND) nu de absolute meerderheid heeft in het parlement, ligt al enkele maanden onder vuur vanwege een afluisterschandaal. Maar of dat ook invloed zal hebben op de verkiezingen, is onduidelijk.

In een recente peiling heeft zijn regeringspartij een ruime voorsprong op de grootste oppositiepartij Syriza. Het verschil bedraagt nu procent, maar dat was 14 procent.

Ondanks dat zijn partij in de peilingen op achterstand staat, verwacht Syriza-leider Alexis Tsipras dat hij de verkiezingen zal winnen en politieke wraak zal nemen op de man die hem heeft afgelost als premier. Volgens Tsipras is het tijd voor een ‘progressieve regering die de bescherming van de samenleving, de kwetsbaren en de middenklasse, duurzame groei en het herstel van de rechtsstaat als belangrijkste prioriteit heeft’.

Costas Karamanlis stapt uit politiek

Premier Mitsotakis heeft aangekondigd dat op de lijst met kandidaten van ND veel nieuwe namen zullen staan. Ook komen er meer vrouwen op de lijst, beloofde hij.

Wie in ieder geval niet op de kieslijst zal staan is de 66-jarige Costas Karamanlis. De voormalig premier liet vorige week weten dat hij de politiek voor gezien houdt. “Ik heb besloten dat het tijd is om mijn parlementaire reis te beëindigen”, zei Karamanlis in een persverklaring. “Uiteraard sta ik altijd achter Nea Dimokratia, de partij die is opgericht door Konstantinos Karamanlis en die ik al bijna een halve eeuw onafgebroken heb gediend.”

Costas Karamanlis werd in 1989 voor het eerst verkozen in het parlement namens Nea Dimokratia. In 1997 werd hij werd partijleider nadat de conservatieve partij de verkiezingen van 1996 verloor. Van 2004 tot 2009 was hij premier.

Extreemrechtse partij uitgesloten van deelname

Wanneer de Grieken in april naar de stembus gaan, kunnen ze ook geen stem uitbrengen op de extreemrechtse partij Ellines. Het Griekse parlement heeft een amendement goedgekeurd dat de partij uitsluit van deelname om de ‘democratie te beschermen tegen criminele organisaties en personen die zich voordoen als politieke partijen’.

Ellines wordt geleid door Ilias Kasidiaris, voormalig parlementariër en woordvoerder van Gouden Dageraad, die momenteel in de gevangenis zit. Hij is vorig jaar veroordeeld tot 13 jaar gevangenisstraf vanwege het vormen en leiden van een criminele organisatie.

• Mogelijke uitkomsten van de verkiezingen
• Griekse parlementsverkiezingen 2023
• PASOK chief chides ND, SYRIZA for past failures
• Extreemrechtse partij uitgesloten van verkiezingen

Premier Mitsotakis overleeft motie van wantrouwen

De conservatieve regering van premier Kyriakos Mitsotakis heeft een motie van wantrouwen overleefd. De motie werd bij een stemming in het parlement verworpen met 156 stemmen tegen en 143 stemmen voor.

Vooraf werd al verwacht dat de premier de motie zou overleven. Mitsotakis’ partij Nea Dimokratia beschikt met 156 zetels over een meerderheid in het 300 zetels tellende Griekse parlement.

Oppositieleider Alexis Tsipras had de motie ingediend vanwege het schandaal waarbij politici, hooggeplaatste militairen en journalisten werden afgeluisterd door de Griekse inlichtingendienst (EYP). Meer dan 30 personen werden bespioneerd via Predator-spyware op hun smartphone.

Tsipras: “Mitsotakis liegt”

De premier ontkent alle betrokkenheid, maar Tsipras gelooft dat niet. “Zes maanden liegt Mitsotakis al, hij wist zogezegd van niets”, zei hij.

De EYP is een autonoom agentschap dat rechtstreeks verantwoording aflegt aan de Griekse premier. Mitsotakis heeft die verandering notabene zelf ingevoerd nadat hij in 2019 de verkiezingen had gewonnen. Hoofd van de inlichtingendienst Panagiotis Kontoleon en kabinetschef Grigoris Dimitriadis (de rechterhand én neef van de premier) moesten vanwege het schandaal opstappen.

Eeder deze week zei Tsipras zei dat hij en andere politieke leiders zijn ingelicht over een afzonderlijk onderzoek dat is uitgevoerd door de onafhankelijke telecommunicatie-privacyautoriteit ADAE. Daaruit zou zijn gebleken dat de regering de minister van Energie en de legerleiders in de gaten hield.

Verkiezingen op komst

Voormalig minister van Energie Kostis Hatzidakis, die nu minister van Arbeid is, zei tegen Kathimerini dat hij ‘er absoluut van overtuigd is dat de premier niet op de hoogte was van deze stinkende zaak’.

Mitsotakis beschuldigde Tsipras er van ‘politieke vuilspuiterij’ op gang te willen brengen, omdat er over enkele maanden verkiezingen zijn in Griekenland. De premier zei dat hij er vertrouwen in heeft dat zijn partij gaat winnen. Nea Demokratia staat in de opiniepeilingen bovenaan.

Androulakis: “Premier verdoezelt schandaal”

Tijdens het debat zei PASOK/KINAL-leider Nikos Androulakis dat de premier schuldig is aan het verdoezelen van het schandaal. “Mitsotakis had de laatste kans om het Griekse volk de waarheid te vertellen kort voor de nationale verkiezingen. In plaats daarvan koos hij ervoor om te zwijgen, aangezien het erop lijkt dat hij niet de politieke moed heeft om zijn zeer zware verantwoordelijkheden onder ogen te zien”, zei Androulakis.

Ook beschuldigde hij Tsipras’ partij SYRIZA van ‘een beladen verleden waarin instellingen werden ondermijnd toen de coalitie van SYRIZA en ANEL regeerde’ en ‘het organiseren van een louche surveillancenetwerk’.

Telefoon werd  ‘rechtmatig afgeluisterd’

Androulakis, Europarlementariër en leider van socialistische oppositiepartij PASOK/KINAL is een van de politici die werden afgeluisterd door de Griekse inlichtingendienst. Zijn telefoon werd vanaf september 2021 enkele maanden afgeluisterd via spyware. Dat kwam in juni vorig jaar aan het licht tijdens een verplichte screening van smartphones in het Europees Parlement.

Volgens premier Mitsotakis was het afluisteren ‘rechtmatig’ en stopte de surveillance ‘automatisch’ enkele dagen na de verkiezingen voor een nieuwe leider van PASOK/KINAL, die Androulakis won. Waarom de politicus van de oppositie in de gaten werd gehouden, liet de Griekse premier in het midden.

• Griekenland verbiedt spionagesoftware

• Mitsotakis noemt spionagebeschuldiging een leugen

• ‘Mitsotakis luisterde zes eigen ministers af’
• Baas inlichtingendienst stapt op om spyware-gate
• ‘Inlichtingendienst bespioneerde Griekse journalist’
• Greek PM apologizes to opposition party leader over surveillance

Griekenland verbiedt spionagesoftware

Het Griekse parlement heeft een wetsvoorstel goedgekeurd dat commerciële spyware, zoals Predator of Pegasus, verbiedt. De wet werd aangenomen met 156 stemmen voor en 142 tegen.

Onder de nieuwe wet staat op het gebruik, de verkoop of verspreiding van spyware in Griekenland een gevangenisstraf van minimaal twee jaar. Ook moet er nieuwe wetgeving komen voor telefoontaps door de overheid en moeten de procedures voor het aanstellen van de top van de Nationale Inlichtingendienst (EYP) worden aangescherpt.

De nieuwe wet werd aangenomen na enkele dagen van stevig debat in het parlement. De oppositiepartijen – die allemaal tegenstemden – noemen de wet een ‘doofpot’ en eisen dat de verkiezingen worden vervroegd, zodat de burgers kunnen aangeven of de regering hun vertrouwen heeft. Het verbod op spionagesoftware volgt namelijk op een groot afluisterschandaal waarin de Griekse overheid een hoofdrol speelt.

• lees ook: Tsipras on phone tapping affair: Mitsotakis hiding ‘because he is complicit’

Predatorgate 

Het afluisterschandaal kwam aan het licht toen PASOK-politicus Nikos Androulakis, die ook lid is van het Europarlement, zijn telefoon in Brussel moest laten doorlichten. Op zijn toestel werd Predator-spyware gevonden. Het bleek dat hij vanaf september 2021 enkele maanden werd afgeluisterd door de inlichtingendienst van zijn land en was aangemerkt als ‘veiligheidsrisico’ voor het land.

Behalve Androulakis, werden ook andere politici en enkele onderzoeksjournalisten bespioneerd door de EYP. Op hun telefoons werd de afluistersoftware Predator aangetroffen.

Regering ontkent gebruik spyware

De regering houdt vol dat haar diensten de spyware nooit hebben gebruikt – een standpunt dat politieke tegenstanders herhaaldelijk in twijfel hebben getrokken. Premier Mitsotakis voerde na zijn aantreden in 2019 namelijk een wet in waarbij de nationale inlichtingendienst EYP direct onder zijn toezicht kwam.

EYP-baas Panagiotis Kontoleon werd vanwege het schandaal de laan uitgestuurd. Ook kabinetschef Grigoris Dimitriadis (de rechterhand en neef van de premier) moest opstappen.

• Mitsotakis noemt spionagebeschuldiging een leugen
• ‘Mitsotakis luisterde zes eigen ministers af’
• Baas inlichtingendienst stapt op om spyware-gate
• ‘Inlichtingendienst bespioneerde Griekse journalist’
• Gov’t spokesman calls for full investigation into eavesdropping scandal
• Greek PM apologizes to opposition party leader over surveillance
• Greek journalists heard by European Parliament committee probing spyware
• “I am the journalist being watched by the Greek secret service”

Mitsotakis noemt spionagebeschuldiging een leugen

Premier Kyriakos Mitsotakis doet de beschuldigingen aan zijn adres over het afluisteren van zijn eigen ministers af als ‘een ongelooflijke leugen’. Hij zei dat gisteravond in een interview op tv-zender ANT1.

Zondagskrant Documento publiceerde dit weekeinde een lijst met namen van 33 personen van wie de mobiele telefoons naar verluidt sporen van de illegale spyware Predator bevatten. Onder hen ministers (en hun echtgenotes), twee ex-ministers en een voormalig premier, maar ook enkele journalisten en andere mensen uit de mediasector.

Volgens Documento is het duidelijk wie er verantwoordelijk is voor de surveillance: premier Kyriakos Mitsotakis zelf. Mitsotakis voerde na zijn aantreden in 2019 namelijk een wet in waarbij de nationale inlichtingendienst direct onder zijn toezicht kwam. Maar de premier ontkent dat hij iets wist over de installatie van spyware op telefoons van politici en journalisten. Hij suggereerde dat de Predator-spyware gekocht en gebruikt kan zijn door particulieren.

Mitsotakis beschuldigt Tsipras

“Voor de lijst is geen enkel bewijs”, zei een boze Mitsotakis op tv. “Het is beschamend en een schande om te zeggen dat de premier zijn ministers bespioneerde, mijn minister van Buitenlandse Zaken.” Volgens de premier zit oppositieleider Alexis Tsipras achter de beschuldigingen. “Tsipras wil het land door het slijk trekken”, aldus de premier, Ook beweerde Mitsotakis dat de hoofdredacteur van Documento, Kostas Vaxevanis, wordt gefinancierd met Russisch geld.

Verschillende ministers die volgens het artikel van Documento werden bespioneerd, spraken hun ongeloof uit over de onthullingen. “Ik geloof niet dat dit is gebeurd”, zei minister van Milieu en Energie Kostis Hatzidakis, die eraan toevoegde dat het artikel ‘namen bevat, maar geen bewijzen.’

Minister van Ontwikkeling en Investeringen, Adonis Georgiadis, noemde het idee dat Mitsotakis zijn vrouw zou bespioneren ‘bespottelijk’.

Regeringswoordvoerder Giannis Oikonomou maakte bekend dat er binnenkort een wetsvoorstel zal worden ingediend bij het parlement om de verkoop van spyware te verbieden. “We zullen niet toestaan ​​dat er een schaduw blijft over zaken die de Griekse samenleving vergiftigen”, zei hij. Oikonomou noemde de beschuldiging dat de regering achter het spyware-schandaal zit ‘ongegrond’.

De lijst van Mitsotakis

Op de lijst staan onder meer minister van Buitenlandse Zaken Nikos Dendias, minister van Financiën Christos Staikouras, minister van Ontwikkeling Adonis Georgiadis, ex-minister van Burgerbescherming Michalis Chrysohoidis, ex-chef Civiele Bescherming Nikos Hardalias, voormalig premier Antonis Samaras (ND) de voormalige ministers Olga Gerovassili en Christos Spirtzis (Syriza)

Ook onderzoeksjournalist en huidige hoofdredacteur van de invloedrijke krant Kathimerini, Alexis Papachelas, staat volgens Documento op de lijst. Net als Vangelis Marinakis, de steenrijke scheepsmagnaat is onder meer eigenaar van de voetbalclubs Olympiakos en Nottingham Forest en twee grote regeringsgezinde Griekse kranten (Ta Nea en To Vima). Marinakis is een goede vriend van de familie Mitsotakis.

• Lees ook: Comité pleit voor Europese spyware-regels

Het interview met Mitsotakis op ANT1:

• ‘Mitsotakis luisterde zes eigen ministers af’
• Baas inlichtingendienst stapt op om spyware-gate
• ‘Inlichtingendienst bespioneerde Griekse journalist’
• Gov’t spokesman calls for full investigation into eavesdropping scandal
• Greek PM apologizes to opposition party leader over surveillance
• Greek journalists heard by European Parliament committee probing spyware
• “I am the journalist being watched by the Greek secret service”

‘Mitsotakis luisterde zes eigen ministers af’

Het schandaal waarbij de telefoons van Griekse politici en journalisten werden afgeluisterd, is waarschijnlijk nog omvangrijker dan gedacht. Zondagskrant Documento en uitgever Kostas Vaxevanis publiceerde vandaag een lijst met 33 mensen van wie de mobiele telefoons naar verluidt sporen van de illegale spyware Predator bevatten.

Op die lijst* staan ten minste zes ministers uit het kabinet van premier Kyriakos Mitsotakis, ex-ministers en een voormalige premier van Nea Dimokratia, hooggeplaatste regeringsfunctionarissen, twee voormalige ministers van Syriza, verschillende journalisten, zakenlieden uit de mediasector en de baas van een voetbalclub.

Ook de echtgenotes van de ministers van Toerisme, Ontwikkeling en Arbeid staan op de lijst van mensen die werden afgeluisterd door de Griekse nationale inlichtingendienst. De publicatie van Documento kan een politieke aardbeving veroorzaken, met mogelijk grote gevolgen.

“Bespioneerd door het Mitsotakis-systeem”

Volgens Documento is het duidelijk wie er verantwoordelijk is voor de surveillance: premier Kyriakos Mitsotakis zelf. “Degenen die worden bespioneerd door het Mitsotakis-systeem”, schrijft de krant.

De nationale inlichtingendienst EYP legt rechtstreeks verantwoording af aan de Griekse premier – een wet die Mitsotakis in 2019 zelf invoerde. Die wet bepaalde later ook dat het verboden is om burgers te informeren over het feit dat ze mogelijk in de gaten worden gehouden, schrijft Documento.

• Lees ook: Gov’t spokesman: newspaper report on widespread surveillance through spyware lacks evidence

De Griekse krant ‘Ta Nea’ meldde afgelopen weekend dat twee ministers van de conservatieve regering van Mitsotakis ​​’die minder goede relaties lijken te hebben gehad met de medewerkers van de premier’ onder toezicht staan.

Predator-spyware

Het afluisterschandaal kwam deze zomer aan het licht toen PASOK/KINAL-leider Nikos Androulakis, die ook lid is van het Europarlement, zijn telefoon in Brussel moest laten doorlichten. Op zijn toestel werd Predator-spyware gevonden. Het bleek dat de Griekse politicus vanaf september 2021 enkele maanden werd afgeluisterd door de inlichtingendienst van zijn land.

Het is bekend dat ook onderzoeksournalist Thanasis Koukakis vorig jaar enkele maanden is bespioneerd door de EYP, net als zijn collega Stavros Malichudis. Op de telefoon van Christos Spirtzis, voormalig minister van Infrastructuur namens Syriza, werd ook afluistersoftware aangetroffen.

EYP-baas Panagiotis Kontoleon werd vanwege het schandaal de laan uitgestuurd. Ook Mitsotakis’ kabinetschef Grigoris Dimitriadis (de rechterhand én neef van de premier) moest het veld ruimen. De premier zelf houdt vol dat hij niets afwist van de spionage. De Griekse regering ontkent ooit de illegale spyware te hebben gebruikt of gekocht.

• Baas inlichtingendienst stapt op om spyware-gate
• ‘Inlichtingendienst bespioneerde Griekse journalist’
• Gov’t spokesman calls for full investigation into eavesdropping scandal
• Greek PM apologizes to opposition party leader over surveillance
• Greek journalists heard by European Parliament committee probing spyware
• “I am the journalist being watched by the Greek secret service”

*Op de lijst staan onder anderen: minister van Buitenlandse Zaken Nikos Dendias, minister van Financiën Christos Staikouras, minister van Ontwikkeling Adonis Georgiadis, minister van Toerisme (ex-Gezondheid) en Arbeid, Vassilis Kikilias en Kostis Hatzidakis, ex-minister van Burgerbescherming Michalis Chrysohoidis en ex-chef Civiele Bescherming Nikos Hardalias, voormalig premier Antonis Samaras (ND) en de voormalige ministers Olga Gerovassili en Christos Spirtzis (Syriza).

Androulakis: afluisterzaak is ‘dubbel schandaal’

De afluisterzaak in de Griekse politiek is een ‘dubbel schandaal’, bestaand uit de illegale controle en een daaropvolgende doofpotaffaire. Dat zei PASOK/KINAL-leider Nikos Androulakis tegen de parlementaire commissie die de zaak onderzoekt.

Androulakis, die getuigde in het onderzoek naar het afluisteren van zijn mobiele telefoon door de Griekse inlichtingendienst (EYP), noemde het ‘geen persoonlijke kwestie, maar een kwestie van democratie die wijst op een institutionele ineenstorting en de uitholling van regelgevende systemen’.

Volgens Androulakis heeft het incident een bestuurscultuur aan het licht gebracht die werd gekenmerkt door ‘arrogantie en decadente absolute autoriteit’. “Dit betekent dat autoriteiten iedereen die ze wilden konden bespioneren zonder verantwoordelijk te worden gehouden”, zei hij. Het wantrouwen dat de burgers in het politieke systeem hebben wordt hierdoor versterkt.

‘Nationaal veiligheidsrisico’

Het afluisterschandaal kwam aan het licht toen Nikos Androulakis, die ook lid is van het Europarlement, zijn telefoon in Brussel moest laten doorlichten. Op zijn toestel werd Predator-spyware gevonden. Het bleek dat de Griekse politicus vanaf september 2021 enkele maanden werd afgeluisterd door de inlichtingendienst van zijn land en was aangemerkt als ‘veiligheidsrisico’ voor het land.

Tijdens zijn getuigenis benadrukte hij dat dit samenviel met de start van zijn campagne voor het leiderschap van de fusiepartij PASOK/KINAL. “Het lijkt er op dat ik een risico vormde voor de belangen en plannen van uw partij”, zei Androulakis tegen parlementsleden van de regeringspartij Nea Dimkratia die zitting hebben in de commissie.

Ook ex-minister mogelijk slachtoffer

Premier Kyriakos noemt de spionage door de Griekse inlichtingendienst (EYP) een legale maar ‘politiek onaanvaardbare’ operatie. Hij beweert dat hij niets wist over het afluisteren van een politieke tegenstander, maar dat lijkt onwaarschijnlijk. De EYP is legt rechtstreeks verantwoording af aan de Griekse premier – wat Mitsotakis in 2019 zelf invoerde.

EYP-baas Panagiotis Kontoleon werd vanwege het schandaal de laan uitgestuurd. Ook kabinetschef Grigoris Dimitriadis (de rechterhand en neef van de premier) moest opstappen.

Behalve Androulakis, werd ook onderzoeksournalist Thanasis Koukakis vorig jaar enkele maanden bespioneerd door de EYP. Op zijn telefoon werd de afluistersoftware Predator aangetroffen. Ook parlementslid Christos Spirtzis, voormalig minister van Infrastructuur en naaste medewerker van SYRIZA-partijleider Alexis Tsipras, werd mogelijk slachtoffer van afluisterprakrijken.

• Baas inlichtingendienst stapt op om spyware-gate
• ‘Inlichtingendienst bespioneerde Griekse journalist’
• Gov’t spokesman calls for full investigation into eavesdropping scandal
• Greek PM apologizes to opposition party leader over surveillance
• Greek journalists heard by European Parliament committee probing spyware
• “I am the journalist being watched by the Greek secret service”

Ook Predator-spyware op telefoon ex-minister

In het afluisterschandaal dat Griekenland in zijn greep houdt, is mogelijk nog een politicus het slachtoffer geworden. Een parlementslid van de grootste oppositiepartij SYRIZA heeft vandaag een klacht ingediend bij de officier van justitie.

Christos Spirtzis, voormalig minister van Infrastructuur en naaste medewerker van SYRIZA-partijleider Alexis Tsipras, zei dat afgelopen november twee pogingen zijn gedaan om zijn telefoon te hacken met Predator-malware, via verdachte sms-berichten die hem ertoe aanzetten op links te klikken.

“Toen ik een reeks sms-berichten doornam die ik in het verleden had ontvangen, zag ik zes berichten die er verdacht uitzagen. Telecomexperts vertelden me dat twee berichten Predator-gerelateerd waren. Dit bracht me ertoe de klacht in te dienen”, vertelde Spirtzis aan persbureau Reuters.

Drie identieke berichten

Het eerste bericht werd verzonden op 15 november, nadat hij vragen had ingediend over het toezichtwerk van de Griekse inlichtingendienst (EYP). Vier dagen later ontving Spirtzis een tweede bericht, met daarin een link die afkomstig leek van de krant Efimerida ton Syntakton.

Het tweede bericht was volgens Spirtzis identiek aan de berichten die naar onderzoeksournalist Thanasis Koukakis en PASOK-leider Nikos Androulakis waren gestuurd. Beiden werden vorig jaar enkele maanden bespioneerd door de Griekse inlichtingendienst (EYP). Ook journalist Stavros Malichudis, die schrijft over vluchtelingen en migratie, werd enige tijd afgeluisterd.

“Deze drie sms’jes zijn verzonden door hetzelfde centrum … rechtstreeks of via derden. Hoeveel parlementsleden, politici en journalisten heeft u nog meer afgetapt, meneer Mitsotakis?” vroeg Spirtzis zich af tegenover verslaggevers bij de rechtbank.

De Griekse regering deed de actie van Spirtzis af als een ‘goedkope show’. “Het probleem met malware die mobiele telefoons aftapt, kwam vijf jaar geleden al aan het licht. Het is een wereldwijd probleem en we moeten effectieve tegenmaatregelen vinden tegen deze dreiging”, zei regeringswoordvoerder Giannis Oikonomou.

‘Legaal, maar politiek onaanvaardbaar’

Premier Mitsotakis noemde het afluisteren van de telefoon van PASOK-leider Androulakis door de Griekse inlichtingendienst (EYP) een legale maar ‘politiek onaanvaardbare’ operatie. Hij beweert dat hij niets wist over het afluisteren van een politieke tegenstander, maar dat lijkt onwaarschijnlijk.

De EYP is een autonoom agentschap dat rechtstreeks verantwoording aflegt aan de Griekse premier. Mitsotakis heeft die verandering notabene zelf ingevoerd nadat hij in 2019 de verkiezingen had gewonnen met zijn conservatieve partij Nea Dimokratia.

EYP-baas Panagiotis Kontoleon werd vanwege het schandaal de laan uitgestuurd. Ook Mitsotakis’ kabinetschef Grigoris Dimitriadis (de rechterhand én neef van de premier) moest opstappen.

De parlementaire commissie die is ingesteld om het afluisteren van de telefoon van PASOK-leider Nikos Androulakis te onderzoeken, begint op 13 september met het horen van de belangrijkste getuigen.

• Baas inlichtingendienst stapt op om spyware-gate
• ‘Inlichtingendienst bespioneerde Griekse journalist’
• Gov’t spokesman calls for full investigation into eavesdropping scandal
• Greek PM apologizes to opposition party leader over surveillance
• Greek journalists heard by European Parliament committee probing spyware
• “I am the journalist being watched by the Greek secret service”

Shocking declaration by @kmitsotakis's sister on TV : she threatened a 10-year prison sentence for anybody who would talk about the case #PredatorGate #PEGA #PegaInquiry
Who said freedom of expression, democracy and rule of law prevail in Greece ? https://t.co/tVYTnjrgGZ

— Saskia Bricmont 🇪🇺 (@saskiabricmont) September 8, 2022

Mitsotakis verdedigt het werk van Griekse inlichtingendienst tijdens verhit debat

Premier Kyriakos Mitsotakis heeft oppositieleider Alexis Tsipras uitgedaagd om een ​​motie van afkeuring in te dienen tegen zijn regering. “Anders bent u een pestkop”, zei de premier tijdens een verhit debat over het afluisterschandaal.

Griekenland is in de ban van ‘spyware-gate’, dat door de oppositie ook wel Mitsotakis’ persoonlijke Watergate wordt genoemd. Het draait om het afluisteren van de telefoon van PASOK-leider Nikos Androulakis door de Griekse inlichtingendienst (EYP). Dit gebeurde vorig jaar rond de verkiezingen voor een nieuwe leider van de sociaaldemocratische partij PASOK/KINAL – die hij won.

Het parlement keerde deze week vervroegd terug van reces om over de zaak te debatteren. Premier Mitsotakis herhaalde vandaag in het parlement dat hij niets wist van het ‘rechtmatig afluisteren’ van Androulakis’ telefoon.

Mitsotakis houdt vol: Ik wist van niets

“Toen ik ervan op de hoogte werd gebracht, heb ik niet geaarzeld om toe te geven dat het fout was”, zei hij. Over de reden waarom Androulakis precies werd afgeluisterd liet de premier niets los ‘uit nationaal belang’. Mitsotakis sprak ook zijn vertrouwen uit in de nationale inlichtingendienst. “Niets mag deze waardevolle operationele tak van de staat in twijfel trekken. Het is een nationaal agentschap, dat mag geen seconde verlammen. Zoiets zou rampzalig zijn”, benadrukte hij.

Dat Mitsotakis niets wist over het afluisteren van een politieke tegenstander, lijkt onwaarschijnlijk. De EYP is een autonoom agentschap dat rechtstreeks verantwoording aflegt aan de Griekse premier. Mitsotakis heeft die verandering notabene zelf ingevoerd nadat hij in 2019 de verkiezingen had gewonnen met zijn conservatieve partij Nea Dimokratia.

Tsipras: crimineel gedrag van de premier

Syriza-leider Alexis Tsipras hekelde de manier waarop Mitsotakis de kwestie aanpakte en beschuldigde hem van ‘crimineel gedrag’ omdat zonder een reden op te geven de telefoon van een oppositiepoliticus werd afgeluisterd. “Het afluisteren van telefoongesprekken is niet alleen een politieke fout. Het is een strafbaar feit.”

“U bent wettelijk, politiek maar vooral moreel verplicht antwoord te geven. Wat was de reden? Is meneer Androulakis een spion van buitenlandse troepen? Is hij gevaarlijk voor onze nationale belangen?”, vroeg Tsipras, die de premier vervolgens opriep om af te treden.

De premier haalde uit naar zijn voorganger en daagde Tsipras uit om voor het parlement te verklaren dat er tijdens zijn regeerperiode geen enkele politicus, journalist of ondernemer is afgeluisterd.

“Als u dat verklaart, heeft u de wet overtreden. Want geen enkele premier kan weten wie EYP ‘afluistert’ – niemand. Geen enkele premier heeft de macht en het recht om te weten wie de nationale inlichtingendienst onder toezicht heeft geplaatst. Ik weet niet wie er wordt gevolgd”, zei Mitsotakis.

• PASOK’s Androulakis accuses PM Mitsotakis of evading wiretapping explanations

Predator-spyware

Het afluisterschandaal kwam aan het licht toen Nikos Androulakis, die ook lid is van het Europarlement, zijn telefoon in Brussel moest laten doorlichten. Op zijn toestel werd Predator-spyware gevonden. Het bleek dat de Griekse politicus vanaf september 2021 enkele maanden werd afgeluisterd door de inlichtingendienst van zijn land.

EYP-baas Panagiotis Kontoleon werd vanwege het schandaal de laan uitgestuurd. Ook kabinetschef Grigoris Dimitriadis (de rechterhand en neef van de premier) moest opstappen. Hij was binnen het kabinet het aanspreekpunt voor Kontoleon.

Behalve Androulakis, werd ook onderzoeksournalist Thanasis Koukakis vorig jaar enkele maanden bespioneerd door de EYP. Op zijn telefoon werd de afluistersoftware Predator aangetroffen.

• Baas inlichtingendienst stapt op om spyware-gate
• ‘Inlichtingendienst bespioneerde Griekse journalist’
• Gov’t spokesman calls for full investigation into eavesdropping scandal
• Greek PM apologizes to opposition party leader over surveillance
• Lees meer over het afluisterschandaal