Oud-minister Valyrakis dood gevonden op zee

Voormalig minister en verzetsstrijder tegen de Griekse militaire dictatuur Sifis Valyrakis is gisteravond dood gevonden op zee. Hij werd 77 jaar.

Valyrakis was gaan varen met zijn opblaasboot voor de kust van Evia, waar zijn gezin een vakantiehuis heeft. Zijn vrouw sloeg alarm toen hij niet terugkeerde. De Griekse kustwacht trof ’s middags eerst de lege boot aan, later op de avond werd het lichaam van Valyrakis 1,5 kilometer verderop gevonden.

De officiële doodsoorzak is nog niet bekend. Volgens een woordvoerder van de kustwacht waren de omstandigheden op zee ‘goed’.

Iosif (Sifis) Valyrakis werd op 12 maart 1943 geboren in Chania op Kreta als zoon van een officier in het Griekse leger . Hij studeerde elektrotechniek in Duitsland en Zweden. Toen in 1967 een militaire junta de macht greep in Griekenland, sloot hij zich aan bij de Panhelleense Bevrijdingsbeweging, de verzetsgroep van de latere premier Andreas Papandreou.

Tijdens de dictatuur werd hij getraind in guerrillatactieken in een PLO-trainskamp in Libanon. Valyrakis pleegde verschillende bomaanslagen op het kolonelsregime, maar daarbij vielen geen slachtoffers.

Tweemaal ontsnapt uit gevangenis

In 1971 werd hij gearresteerd en gemarteld door de militaire politie. Valyrakis ontsnapte naar eigen zeggen door de tralies in zijn cel door te zagen en kortsluiting te veroorzaken in de beruchte militaire gevangenis in Athene. Uiteindelijk probeert hij te vluchten door zich liggend op het dak van een trein te verstoppen. Aan de Grieks-Joegoslavische grens wordt hij ontdekt en gevangen gezet op Corfu.

Ook uit de gevangenis op Corfu weet Valyrakis dat zelfde jaar te ontsnappen en hij zwemt naar het communistische Albanië – een afstand van zo’n 3 kilometer. Daar wordt hij daar gearresteerd omdat de Albanezen denken dat hij een spion van het Griekse regime is en ze veroordelen hem tot drie jaar dwangarbeid. Andreas Papandreou gebruikt zijn contacten om Valyrakis weer vrij te krijgen.

Socialistische regeringen

Tussen 1981 en 1996 maakte Valyrakis als staatssecretaris en minister deel uit van vier socialistische regeringen onder leiding van Andreas Papandreou. Hij was staatssecretaris voor Transport en Communicatie (1981-1985), minister van Sport (1985-1988) en staatssecretaris van Openbare Orde (1988-1989). Van maart 1995 tot januari 1996 was hij minister van Openbare Orde, belast met de veiligheids- en inlichtingendiensten.

Vanwege zijn training in een PLO-kamp verdachten enkele Amerikaanse functionarissen Valyrakis ervan dat hij een van de oprichters was van de terreurorganisatie 17 November. De organisatie was actief tussen 1975 en 2002 en pleegde aanslagen op Amerikaanse doelen in Griekenland. In januari 2009 werd hij gearresteerd en enkele uren vastgehouden op de luchthaven JFK in New York omdat zijn visum onderweg was ingetrokken. Valyrakis heeft de beschuldigingen altijd ontkend.