Ruim 300.000 artefacten ontdekt bij aanleg metro

Een mozaïek met een afbeelding van de godin Aphrodite in metrostation Agia Sofia

Beeldjes, sieraden, keramische en bronzen vazen ​​uit graven uit het Hellenistische tijdperk

Restanten van funderingen uit de Hellenistische periode in metrostation Agia Sofia

Een marmeren beeld van de godin Aphrodite dat werd gevonden in metrostation Agia Sofia

Een begraafplaats in de buurt van het nieuwe metrostatio Syntrivani.

De Decumanus Maximus op station Venizelou

Vroeg-Byzantijnse amforen, gevonden op metrostation Demokratias

De ‘tetrapylon’ op station Venizelou

Een selectie van voorwerpen die bij opgravingen werden gevonden

Een mozaïek met een afbeelding van de godin Aphrodite in metrostation Agia Sofia

In 2013 werd een gouden krans in de vorm van een gevlochten olijftak (eind 4de – begin 3de eeuw) gevonden bij graafwerkzaamheden in station Syntrivani

[Klik op een afbeelding om de galerij te openen. Foto’s: Grieks Ministerie van Cultuur]

Graafwerkzaamheden voor de uitbreiding van het metronetwerk in Thessaloniki hebben een enorme schatkamer aan archeologische vondsten blootgelegd. Archeologen hebben inmiddels meer dan 300.000 voorwerpen opgegraven. De aanleg van de metro is door alle ontdekkingen wel vertraagd.

De vondsten variëren van gouden kransen, munten en sieraden tot amforen, olielampen, parfumvazen en een marmeren beeld van de godin Aphrodite. De voorwerpen werden opgegraven op de plek waar ooit het bloeiende commerciële centrum van de oude stad moet geweest. Thessaloniki was na Constantinopel de tweede belangrijkste metropool in het Byzantijnse rijk.

Bij de graafwerkzaamheden werden de afgelopen jaren meer dan 5000 tombes en graven blootgelegd, waarvan sommige prachtige gouden kransen bevatten. Ook ontdekten archeologen een geplaveide weg, de Decumanus Maximus, die van oost naar west door het centrum van Thessaloniki zou zijn gegaan. Verder werden er overblijfselen van villa’s (met mozaïekvloeren), winkels, werkplaatsen, een fontein en een vroeg-christelijke kerk gevonden.

Aphrodite

Opvallend zijn de vondst van een marmeren beeld van de godin Aphrodite en een mozaïek met een afbeelding van de godin van de liefde. De twee stukken zijn afkomstig uit verschillende perioden. Het 20 centimeter hoge beeldje werd in het Agia Sofia-station gevonden onder restanten van een gebouw uit de 3e eeuw. Het is een variatie op het beeld van Aphrodite die uit de zee opduikt en in de Hellenistische periode wijdverspreid was.

Het mozaïek komt vermoedelijk uit de 4e eeuw na Christus en werd ontdekt in de ruïnes van een groot badhuis. Op het mozaïek is Aphrodite te zien die ontspannen ligt op een bank, die versierd is met een afbeelding van Medusa. Achter haar is Eros te zien, afgebeeld als een jongen met kort, krullend donker haar.

Ook in het gebied rond de kerk van de Acheiropoietos werden beeldjes van de godin gevonden. Die waren meestal gerelateerd aan de aanbidding van Thermaia Aphrodite, die werd geassocieerd met het element water.

Geschiedenis van Thessaloniki

“De opgravingen zijn het grootste archeologische project van de afgelopen jaren in Griekenland”, zei Yannis Mylopoulos, voorzitter van Attiko Metro, het bedrijf dat de metrowerkzaamheden uitvoert, tegen The Telegraph. “De kwaliteit en de kwantiteit van de vondsten is echt indrukwekkend. Ze brengen de samenhang van de geschiedenis van Thessaloniki en Macedonië aan het licht.”

Thessaloniki werd rond 315 voor Christus gesticht door de koning Cassander van Macedonië. Na de val van het koninkrijk Macedonië in 168 voor Christus werd Thessalonika – zoals het in het Latijn werd genoemd – een stad van de Romeinse Republiek. De stad groeide uit tot een belangrijk handelsknooppunt aan de Via Egnatia, de Romeinse weg die Byzantium (later Constantinopel) met Dyrrhachium (nu Durrës in Albanië) verbond, wat de handel tussen Europa en Azië mogelijk maakte.

Vanaf de eerste jaren van het Byzantijnse rijk werd Thessaloniki beschouwd als de tweede stad in het rijk na Constantinopel, zowel qua rijkdom als qua grootte (in het midden van de 12e eeuw had de stad 150.000 inwoners). Thessaloniki hield deze status tot in 1423 de Venetianen de macht overnamen.  De Venetianen hadden Thessaloniki in handen tot de stad werd veroverd door de Ottomaanse Sultan Murad II op 29 maart 1430.

Permanente tentoonstelling in metrostation

Een selectie van de archeologische schatten, die tijdens de graafwerkzaamheden werden ontdekt, is te zien in het Archeologisch Museum van Thessaloniki. In de metrostations Agia Sofia en Venizelou, waar de meeste vondsten werden gedaan, zullen permanente tentoonstellingen komen. Het antieke plein en de post-Byzantijnse bouwwerken die werden blootgelegd, blijven behouden als archeologische sites.

• Antieke fontein ontdekt bij aanleg metro
• Mozaïekvloer Thessaloniki is van villa uit 4e eeuw
• Mozaïeken en beeld ontdekt bij aanleg metro
• Gouden krans gevonden bij aanleg metro