[klik op een afbeelding om de galerij te openen]
In de vroege ochtend van 17 november 1973 brak een tank door de poort van de Polytechnische School in Athene. Het was een reactie van de junta op het studentenprotest tegen het militaire regime dat op 14 november was begonnen. Ongeveer 1500 studenten hadden zich verschanst in het gebouw, waar ze een illegale radiozender bouwden die herhaaldelijk dezelfde boodschap uitzond in Athene: “Dit is de Polytechneion! Mensen van Griekenland, de Polytechneion is de vlaggendrager van onze gemeenschappelijke strijd tegen de dictatuur en voor de democratie!”
Een van de stemmen van deze beroemde “Εδώ Πολυτεχνείο”-radiouitzending die Griekse burgers opriep om de opstand te ondersteunen was de latere politica Maria Damanaki. Damanaki, die lid was van de jongerentak van de Griekse communistische partij, werd gearresteerd en gemarteld door het militaire regime.
24 doden
Duizenden jongeren en arbeiders sloten zich aan bij de studentenprotesten en de spanningen namen steeds verder toe. Het leger drukte het studentenprotest na enkele dagen met geweld de kop in; de junta stuurde 25 tanks naar de Polytechnische School. Enkele minuten later crashte een tank door de poort van de hoofdingang, waarop enkele studenten waren geklommen. Volgens officiële cijfers zijn bij de actie van het leger 24 mensen omgekomen, maar het werkelijke aantal doden ligt vermoedelijk hoger. Tientallen mensen raakten gewond bij de invasie.
De studentenopstand geldt als hoogtepunt van het protest tegen het militaire dictatoriale regime en wordt ieder jaar in het hele land herdacht. Op 15 november wordt de campus gesloten en op 17 november wordt de herdenking afgesloten met protestmarsen. De mars in Athene, waarbij een Griekse vlag wordt meegedragen waarop nog bloedsporen zichtbaar zijn, begint bij de Polytechnische School en eindigt traditiegetrouw bij de Amerikaanse ambassade. De VS steunden de junta die in Griekenland tussen 1967 en 1974 aan de macht was.
“Vijfenveertig jaar nadat de studenten opstonden tegen de junta, blijft de maand november ons bewegen en inspireren. Het herinnert ons eraan dat niets vaststaat maar ook dat niets onmogelijk is”, zei premier Alexis Tsipras vandaag tijdens de herdenking. “Het brengt ons ook de verantwoordelijkheid om onze oren open te houden voor de behoeften en zorgen van de jongere generatie van dit land, die altijd vooraan heeft gestaan bij grote veranderingen die vooruitgang brengen”, voegde hij daar aan toe.
Rellen bij herdenking
Vanmorgen legden studenten, leraren en gepensioneerden kransen en anjers bij het monument op het terrein van de Polytechnische School. Meer dan 5000 agenten werden ingezet om de protestmars door Athene in goede banen te leiden. Maar dit kon niet voorkomen dat de herdenking van de studentenopstand ook dit jaar weer uitliep op rellen.
In de wijk Exarchia gooiden anarchisten met stenen en brandbommen naar agenten, die reageerden met flitsgranaten en traangas. Ook zette de politie waterkanonnen in. Bij het metrostation Ambelokipi, tegenover het politiebureau, vielen relschoppers de politie aan met stenen, stokken en brandblussers. Er werden acht mensen opgepakt.
Parakalo 
[…] 17 november: Herdenking studentenprotest 1973 […]