‘Ongekend harde’ eisen in deal Grieks noodpakket

Na een marathonvergadering van 17 uur hebben de EU-landen een akkoord bereikt over Griekenland. EU-president Donald Tusk meldde dat via twitter. Een Grexit is daarmee voorlopig van de baan.

Volgens Tusk hebben alle landen ingestemd met ingrijpende hervormingen die Griekenland moet doorvoeren in ruil voor een (derde) financieel noodpakket uit het Europese noodfonds ESM. Het zou gaan om een lening van ruim 80 miljard euro voor de komende drie jaar. Daarvan is 10 tot 25 miljard euro nodig om de Griekse banken te ondersteunen.

Om de nieuwe financiële steun ook daadwerkelijk te ontvangen, moet Griekenland aan strenge voorwaarden voldoen. Het pakket maatregelen waarover een deal werd gesloten, wordt gezien als ongekend hard.  De Financial Times meldt dat Tsipras keihard aangepakt tijdens de vergadering. ‘Ze hebben Tsipras gekruisigd,’ zei een van de aanwezigen na afloop.

The Guardian citeert op zijn website een EU-functionaris die spreekt van ‘uitgebreide mentale waterboarding’ van Griekenland. De Engelse krant schrijft dat het pakket neerkomt op ‘het inleveren van de financiële soevereiniteit van Griekenland, in ruil voor het vermijden van een Grexit’.

Afspraken en voorwaarden van de Eurotop:

• Stroomlijning btw-stelsel en innen van meer belastinginkomsten
• Hervorming van het pensioenstelsel
• Wetgeving die de onafhankelijkheid van het Griekse statistiekbureau Elstat garandeert
• Liberalisering van de markten, uitbreiding van koopzondagen
• Modernisering van de arbeidsmarkt
• Versnelde privatisering van staatseigendommen
• Extra bezuinigingen als het begrotingsdoel niet wordt gehaald

De Grieken hebben een week om het justitiële apparaat te reorganiseren en een nationaal fonds op te zetten om zwakke banken te liquideren. Ook moet er op 20 juli een plan liggen over de aanpak van vriendjespolitiek bij overheidsinstellingen. Athene moet bovendien alle nieuwe wetgeving eerst met ‘de instituties’ (EU, ECB en IMF) bespreken voordat het aan het Griekse parlement wordt voorgelegd.

De overheidsbezittingen worden overgeheveld naar een speciaal fonds, dat ervoor moet zorgen dat de verkoop en exploitatie ervan 50 miljard euro oplevert. Dit fonds noemde bondskanselier Merkel essentieel voor het akkoord.  De helft van de 50 miljard wordt gebruikt voor de herkapitalisatie van banken. Van de overige 25 miljard gaat de helft naar schuldaflossing, de rest wordt geïnvesteerd in de Griekse economie.

Er zijn ook afspraken gemaakt over de financieringsbehoefte op de korte termijn. Griekenland heeft voor 20 juli 7 miljard euro nodig en 5 miljard euro voor medio augustus. De Eurogroep komt later vandaag bijeen om een overbruggingskrediet te bespreken.

Premier Tsipras moet er voor zorgen dat het Griekse parlement uiterlijk op 15 juli instemt met de opgelegde bezuinigingsmaatregelen. Dat lijkt een helse klus, want zijn eigen Syriza is intern behoorlijk verdeeld.  Een aantal ministers zal tegen het akkoord stemmen en er zijn nog meer dissidenten binnen de partij. Mogelijk gaat Tsipras zijn kabinet herverdelen.

Parlementsvoorzitter Zoi Konstantopoulou (Syriza) kan een obstakel vormen voor het snel aannemen van wetgeving die de Europese schuldeisers verlangen. Konstantopoulou heeft herhaaldelijk betoogd dat ze de schulden van haar land ‘volstrekt illegaal, hatelijk en onhoudbaar vindt’. De Europese schuldeisers zijn volgens haar afpersers.

• De verklaring van EU-president Tusk
• EenVandaag: Hoe reageren de Grieken op het akkoord?