Mary Katrantzou showt lentecollectie op Kaap Sounion

Modeontwerpster Mary Katrantzou

De Poseidontempel op Kaap Sounion

De Griekse modeontwerpster Mary Katrantzou heeft een bijzondere locatie uitgekozen voor de presentatie van haar nieuwe collectie. Op 3 oktober worden de ontwerpen voor de lente/zomer van 2020 getoond op een catwalk bij de Tempel van Poseidon op Kaap Sounion.

Het is de eerste keer dat de Centrale Archeologische Raad (KAS) een modeontwerper toestemming geeft om op deze plek een modeshow te houden. Dat het evenement ook wordt gebruikt om geld in te zamelen voor een goed doel heeft daarbij mogelijk een rol gespeeld. De totale opbrengst van de kaartverkoop en donaties gaat naar Elpida, een Griekse organisatie die zich inzet voor kinderen met kanker.

Griekenland als inspiratie

De collectie die Katrantzou volgende week presenteert is geïnspireerd op de locatie van Kaap Sounion en Griekenland in het algemeen. “Ik wilde een show doen die aan deze plek was gewijd. Je kunt een locatie in je land inzetten voor een goed doel dat mensen uit jouw land helpt”, zegt de ontwerpster in het magazine Harpers Bazaar. “Kaap Sounion is het enige monument waar ik me zo verbonden voel met de lucht, de aarde en de zee. Die locatie heeft een rauwe energie in zich.”

Katrantzou werd in 1983 geboren in Athene, maar vestigde zich enkele jaren geleden in Londen. Haar kleding met kenmerkende psychedelische patronen en trompe l’oeil-prints wordt gedragen door een aantal beroemdheden. Zangeres Rihanna en actrices Sarah Jessica Parker en Angie Harmon zijn grote fans van de ontwerpster. In 2016 presenteerde Katrantzou een lentecollectie die was geïnspireerd op Minoïsche priesteressen en klassieke Griekse godinnen.

KAS weigerde shows van Lagerfeld en Gucci

Verzoeken om modeshows te houden op sites van Griekse monumenten werden in het verleden vrijwel altijd afgewezen door de KAS. In 2017 wilde de Duitse modeontwerper Karl Lagerfeld zijn nieuwe collectie presenteren tegen het decor van de Acropolis of de Tempel van Poseidon. Toen hij daarvoor geen toestemming kreeg, liet de couturier het oude Griekenland nabouwen in Parijs.

Ook het Italiaanse modehuis Gucci ving in 2017 bot bij de Centrale Archeologische Raad. Gucci wilde toestemming voor een 15 minuten durende modeshow op de Acropolis en een licentie om het evenement te filmen. De KAS wilde daar niets van weten omdat een modeshow in strijd zou zijn met het unieke culturele karakter van de Acropolis.

In 1951 was de Acropolis wel het decor van een iconische fotoshoot voor de nieuwe collectie van de Franse couturier Christian Dior. De modellen poseerden voor de Kariatiden van het Erechtheion. De foto’s werden gemaakt door Jean-Pierre Pedrazzini van het gerenommeerde Franse tijdschrift Paris Match.

Politie ontruimt opnieuw migrantenonderkomen

Tientallen agenten hebben vanmorgen om 06.30 uur in de Atheense wijk Exarchia opnieuw een pand ontruimd waar tientallen vluchtelingen en migranten woonden. Het voormalige schoolgebouw op de hoek van Merlie Oktaviou en Prassa stond sinds 2013 leeg en werd in 2015 gekraakt.

In het gebouw verbleven 61 mannen, 26 vrouwen en 56 kinderen. Ze zijn volgens de politie afkomstig uit Egypte, Afghanistan, Eritrea, Irak, Mali, Pakistan, Palestina, Soedan, Syrië, Iran en Marokko. Ze zijn overgebracht naar de vreemdelingendienst. Agenten doorzochten het gebouw ook op drugs, maar er werd niets gevonden.

De mensen die over geldige papieren beschikken gaan naar een vluchtelingencentrum in Korinthe, net als andere migranten die bij eerdere politieacties in Exarchia zijn opgepakt. Degenen zonder geldige verblijfspapieren moeten het land uit. Dat zou in dit geval om 10 personen gaan.

Journalist gearresteerd

Persfotograaf Alexandros Stamatiou is gearresteerd toen hij vanmorgen foto’s maakte van de politieactie. Hij werd met handboeien om naar het politiebureau gebracht en daar vastgehouden wegens huisvredebreuk en het verstoren van de openbare orde. Stamatiou, die werkt voor de krant Efymerida Ton Syntakton, moet over drie dagen voor de rechter verschijnen.

Het is de zesde ontruimingsactie die de politie in Exarchia uitvoert sinds eind augustus. De invallen volgen op de belofte van premier Kyriakos Mitsotakis om orde en veiligheid in de wijk te herstellen. ‘Maak Exarchia vrij van illegaliteit en herstel het veiligheidsgevoel van de burgers’ was bij de verkiezingen een van de slogans van zijn partij Nea Dimokratia.

Kraakpanden bieden vaak een alternatief voor de officiële vluchtelingenkampen en detentiecentra, die overvol zijn en waar de levensomstandigheden dikwijls te wensen overlaten. Omdat de overheid weinig initiatief nam, besloot de Atheense krakersbeweging in 2015 lege gebouwen in Exarchia te kraken om er vluchtelingen te huisvesten. Notara 26 was het eerste pand en al snel volgden er meer.

Image from a police evacuation of a squat housing #refugees in central Athens.
A series of evacuations has been going on since late August and people living there are transferred to camps. pic.twitter.com/29yUUFjOA3

— Savvas Karmaniolas (@savvaskarma) September 23, 2019

Docu: Lege netten in de Egeïsche zee

Een dagvangst van vijf kilo vis  à 3 euro per kilo. Hoe kan je daar van leven? Die vraag stelt de 69-jarige Evgenia Floris zich iedere dag. Al 50 jaar vist ze samen met haar man Georgios (78). Vroeger vingen ze zo’n 20 kilo vis voor de kust van het eiland Chios en dat zorgde voor een goed inkomen. Maar tegenwoordig is er steeds minder vis te vinden in de Egeïsche Zee en kunnen ze nauwelijks rondkomen. Soms is er zelfs geen geld voor brandstof voor hun boot.

Volgens de Europese Unie is de Middellandse Zee sterk overbevist – met name door de grote trawlers – en staat 93 procent van de visstand onder druk. De vissen worden kleiner en sommige soorten zijn volledig verdwenen. Evgenia maakt zich zorgen. Ze wil zolang mogelijk blijven vissen, maar hoe lang kan dat nog?

 >> Bekijk de documentaire van Deutsche Welle over Evgenia

• Campagne tegen vernietigen Griekse vissersboten
• Griekse vissers beloond als ze boot laten slopen
• Enaleia: de eerste school voor vissers in Griekenland

Archeologen vinden gouden dodenmasker in Florina

Tot dusver zijn bijna 1300 graven blootgelegd op de oude begraafplaatsa

Een beeldje van een sfinx met een lier

Een bronzen schaal met sierlijke handgreep

Een graf met een bronzen helm en beenpantser

Gouden masker en ringen

[klik op een afbeelding om de galerij te openen. Foto’s : Grieks ministerie van Cultuur]

Op een oude begraafplaats in Achlada, ten westen van de stad Florina in het noorden van Griekenland, hebben archeologen onder andere een gouden dodenmasker en bronzen helmen ontdekt. Volgens het Griekse ministerie van Cultuur werden de vondsten gedaan in de graven van krijgers die in de 6e eeuw voor Christus zijn gestorven. Ze zouden lid zijn geweest van een machtige militaire aristocratie.

Hoewel de begraafplaats in de oudheid werd geplunderd zijn er toch nog talloze voorwerpen achtergebleven. De archeologen ontdekten in de graven een kostbaar gezichtsmasker dat speciaal werd gemaakt voor begrafenissen. Het is de derde keer dat op een archeologische site in Macedonië een dodenmasker wordt gevonden. Eerder werden de vondsten gedaan op de begraafplaatsen  Sindos en Archontko in Pella.

Ook ontdekten archeologen vier bronzen helmen van het vroege Illyrische type. Zo’n type helm werd niet eerder gevonden op de site in Achlada. Verder vonden ze ijzeren speerpunten en stukken van ijzeren zwaarden, een grote bronzen urn met sierlijke handgrepen, beeldjes van klei (van een vrouw op een troon die een duif vasthoudt en van een sfinx met een lier), een tweewielige ijzeren wagen en een bronzen beenpantser.

Er worden al jaren opgravingen gedaan in Achlada. Tot dusver zijn er bijna 1300 graven blootgelegd door archeologen. Dit jaar werden 73 graven uit de archaïsche en klassieke periode (6e – 4e eeuw voor Christus) opgegraven, samen met nog eens 131 graven uit de Byzantijnse tijd.

 

Nieuwe naam voor stations Evangelismos en Agios Dimitrios

De metrostations Evangelismos en Agios Dimitrios in Athene krijgen binnenkort een nieuwe naam. Dat heeft Attiko Metro bekend gemaakt.

Beide stations zullen niet langer een geografische specificatie als naam hebben, maar worden vernoemd naar twee politici die in de omgeving om het leven kwamen. In een verklaring laat Attiko Metro weten dat het doel van de hernoeming ‘een permanente herinnering aan de waarden van democratie, vrijheid en nationale verzoening’ is.

Station Evangelismos wordt op 29 september omgedoopt. De Griekse president Prokopis Pavlopoulos houdt een toespraak, premier Kyriakos Mitsotakis onthult de nieuwe naam tijdens een officiële bijeenkomst. Op 1 mei 2020 zal het station Agios Dimitrios zijn nieuwe naam krijgen tijdens een zelfde ceremonie.

Station Pavlos Bakoyannis

Pavlos Bakoyannis met zijn zoon Kostas

Metrostation Evangelismos (metrolijn 3) aan Vasilissis Sofias Avenue wordt vernoemd naar Pavlos Bakoyannis. De Nea Dimokratia-politicus en journalist werd op 26 september 1989 door de Marxistische terreurgroep 17 November op klaarlichte dag doodgeschoten voor de deur van zijn kantoor in de Atheense wijk Kolonaki. Hij was toen de leider van de ND-fractie in het Griekse parlement en adviseur van partijvoorzitter Konstantinos Mitsotakis.

De moord op Bakoyannis bracht een grote schok teweeg in Griekenland, omdat de liberale politicus een milde toon had en pleitte voor eenheid op politiek front. “We kunnen het oneens zijn, omdat we naast elkaar kunnen bestaan”, was een typerende uitspraak van hem.

Bakoyannis was ook bekend van zijn uitzendingen tegen de Griekse militaire dictatuur van 1967-1974 op de Bayerische Rundfunk-radio. Duizenden Grieken woonden zijn begrafenis in Karpenisi bij, die uitmondde in een demonstratie tegen terrorisme in Griekenland.

Pavlos Bakoyannis is de vader van de huidige burgemeester van Athene Kostas Bakoyannis. De huidige premier Kyriakos Mitsotakis is de broer van Bakoyannis’ weduwe (Nea Dimokratia-politica Dora Bakoyannis). Oud-premier Konstantinos Mitsotakis was zijn schoonvader.

Station Alekos Panagoulis

Alexandros Panagoulis en Oriana Fallaci

Het station Agios Dimitrios (metrolijn 2), ook bekend als Alexandros Panagoulis-station, gaat station Alekos Panagoulis heten. Panagoulis was een linkse politicus en dichter en een verzetsstrijder tegen het kolonelsregime. Op 13 augustus 1968 pleegde hij een aanslag op juntaleider Georgios Papadopoulos. De aanslag mislukte en Panagoulis werd opgepakt en gemarteld tijdens vijf jaar gevangenschap.

In 1976 kwam Alexandros Panagoulis onder verdachte omstandigheden om het leven bij een verkeersongeluk in Athene. Dat gebeurde twee dagen voor de krant Ta Nea documenten zou publiceren waarin Panagoulis zou aantonen dat zittende politici tijdens het kolonelsregime hadden gecollaboreerd met de junta. Een van politici die hij beschuldigde was defensieminister Evangelos Averoff.

Panagoulis had van 1973 tot aan zijn dood een relatie met de Italiaanse journalist en schrijfster Oriana Fallaci, die overtuigd was dat hij werd vermoord door de Griekse junta. Haar boek Un Uomo (Een Man) is geïnspireerd op Panagoulis’ leven.

Kritiek op nieuwe namen

Er is in Griekenland ook kritiek op het hernoemen van de twee metrostations. Sommigen vinden dat die namen beter aan nieuwe stations gegeven kunnen worden. Ook zijn er bezwaren tegen het politiseren van de stations. Anderen zien er een teken van ontchristelijking in, omdat diverse metrostations in Athene zijn vernoemd naar een kerk in de omgeving of een heilige.

En er zijn boze tongen die beweren dat de familie Mitsotakis/Bakoyannis eigenlijk Pavlos Bakoyannis wilde eren en dat er alleen voor de vorm een station is vernoemd naar de linkse Panagoulis om zo het ‘ideologisch evenwicht’ te behouden.

Update 22/09: De familie Bakoyannis wil niet dat Attiko Metro het metrostation Evangelismos vernoemt naar Pavlos Bakoyannis. Dat hebben ze in een verklaring laten weten.

“De beslissing heeft tot discussies geleid. Om voor de hand liggende redenen willen we niet dat de naam van Pavlos Bakoyannis voor een controverse zorgt. Dit zou een smet zijn op de herinnering van een man die voor verzoening en eenheid vocht”, zegt de familie. “Zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen willen hem niet op een bord. Dat zijn herinnering levend blijft en zijn ideeën ons 30 jaar later nog blijven inspireren is voldoende.”

Coca Cola mag niet adverteren met Parthenon

Coca-Cola Hellas mag geen flesjes frisdrank meer verkopen met afbeeldingen van het Parthenon, het parlementsgebouw in Athene en de Witte Toren van Thessaloniki. De Raad voor Communicatiecontrole heeft het bedrijf verzocht de promotiecampagne binnen 30 dagen te beëindigen.

De afbeeldingen van de iconische Griekse gebouwen moeten verwijderd worden van alle flessen, gekoelde displays, reclameborden en andere reclames van het frisdrankmerk.

De beslissing volgt op klachten van de Griekse frisdrankproducenten Loux, Vikos en Epsa. Zij stapten naar de Raad voor Communicatiecontrole omdat Coca-Cola Hellas geen toestemming heeft gevraagd aan het ministerie van Cultuur voor het gebruik van de culturele symbolen als promotiemiddel. Dat is sinds juli van dit jaar wel verplicht volgens een nieuwe wet.

De drie frisdrankbedrijven beschuldigen Coca-Cola Hellas van oneerlijke reclamepraktijken en kaartten de zaak aan bij de Griekse mededingingsautoriteit. Volgens Newmoney.gr is Ioannis Marlafekas, de CEO van Loux Marlafekas SA, zelfs van plan om naar de rechter te stappen.

“We kunnen het er niet bij laten zitten. Een bedrijf exploiteert de geschiedenis van een land zonder toestemming en het ministerie van Cultuur gedraagt zich als Pontus Pilatus”, zegt Marlafekas tegen Newmoney. “We zullen alle beschikbare middelen gebruiken die de wet ons geeft om deze aanstootgevende actie te stoppen.”

Coca-Cola Hellas zegt dat ze met deze specifieke campagne het Griekse toerisme willen ondersteunen. Vorig jaar lanceerde het bedrijf speciale flesjes in een gelimiteerde oplage die een eerbetoon brachten aan het Minoïsche verleden van Kreta. Ook Thessaloniki en de Cycladen kregen een eigen colaflesje.

Duizenden dode vissen in het Koroneiameer

Bij het Koroneiameer in het noorden van Griekenland zijn duizenden dode vissen – voornamelijk karpers – aangespoeld. Het waterniveau in het meer is gedaald tot slechts 60-80 centimeter.

Volgens de autoriteiten zijn de hoge temperaturen van het water en de lage waterstand de oorzaken van de massale sterfte. “Zes jaar geleden was het meer nog 2,80 tot 3 meter diep, maar door droogte en slecht onderhoud van de infrastructuur die de watervoorziening in Koroneia voedt, is het nu nog een paar centimeter”, zei Dimitra Bombori, voorzitter van de managementorganisatie van Koroneia, Volvi en Halkidiki, tegen persbureau AMNA.

Het is niet de eerste keer dat er grote aantallen dode vissen op de oevers van het Koroneiameer aanspoelen. Sinds 1995 gebeurde dat al vier keer. De Europese Commissie heeft Griekenland herhaaldelijk gewaarschuwd beter voor het meer te zorgen. In 2011 spande de Commissie daarom zelfs een zaak aan tegen Griekenland bij het Europese Hof van Justitie.

“We zijn weer op hetzelfde moeilijke punt als een paar jaar geleden, toen een er een hoge vissterfte was door de combinatie van een zeer lage waterstand en hoge temperaturen”, aldus Bombori.

In en rond het Koroneiameer leven ook veel watervogels en ook die hebben in het verleden massaal het leven gelaten. In 2004 stierven 30.000 watervogels door botulisme, in 2007 werden 200 dode vogels in het meer gevonden.